Wincenty Marszałek
Wincenty Ignacy Marszałek (ur. 25 stycznia 1899 w Kruszynie, zm. między 16 a 19 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[2].
Życiorys
Był synem Wojciecha i Józefy z Paroszewskich[3]. W 1915 wstąpił do Legionów Polskich. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie[4] .
W Wojsku Polskim od listopada 1918[4] . Służył w 1 pułku piechoty Legionów i 32 pułku piechoty[5] . Od 25 maja do 18 sierpnia 1920 był uczniem 30. klasy Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie[6]. Z dniem 15 grudnia 1920 został mianowany podporucznikiem piechoty i 66. lokatą. Pozostawał wówczas w ewidencji batalionu zapasowego 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach[7]. W latach 1921–1927 pełnił służbę w 4 pułku piechoty Legionów[8][9][10]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 118. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 12 lutego 1923 został mianowany z dniem 1 stycznia 1923 roku na porucznika ze starszeństwem z 1 kwietnia 1921 i 6. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W 1927 został przeniesiony do 1 batalionu strzelców z równoczesnym przeniesieniem do Korpusu Ochrony Pogranicza[13][14][15]. Dowodził plutonem w batalionie KOP „Bereźne”[4] . W kwietniu 1933 został przeniesiony z KOP do 41 pułku piechoty w Suwałkach[16]. Początkowo dowodził kompanią, następnie był komendantem Przysposobienia Wojskowego na powiat suwalski, a w styczniu 1934 został wyznaczony na stanowisko oficera mobilizacyjnego[4] . Do stopnia kapitana awansował 19 marca 1938[3]. W marcu 1939 był kierownikiem II referatu uzupełnień w Komendzie Rejonu Uzupełnień Radomsko[17].
Podczas kampanii wrześniowej, po ewakuacji KRU Radomsko na wschód znalazł się we Włodzimierzu Wołyńskim. Wzięty do niewoli przez Sowietów na terenie Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii[18]. Według stanu z grudnia 1939 był jeńcem obozu kozielskiego. Między 15 a 17 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[1] – lista wywózkowa 029/1 poz. 81 nr akt 3317[19], z 13.04.1940[1]. Został zamordowany między 16 a 19 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[1]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, wpis w dzienniku ekshumacji z dnia 12.05.1943, nr 1781. Figuruje na listach: AM-215-1781 i Komisji Technicznej PCK GARF-63-01781. Przy szczątkach Marszałka znaleziono naramiennik bez oznak, legitymację MSWojsk, odznakę „Za służbę graniczną”, świadectwo szczepień w Kozielsku[20][21]. Znajduje się na liście ofiar (pod nr 01781) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 125, Nowym Kurierze Warszawskim nr 131 z 1943. Krewni do 2010 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. W archiwum IPN znajduje się wspomnienie córki o Stanisławie Marszałku.
Życie prywatne
Żonaty z Jadwigą z Henriczów, miał dziecko.
Upamiętnienie
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).
Ordery i odznaczenia
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Informacja o odznaczeniu kpt. Marszałka Krzyżem Walecznych pojawiła się w Księdze Cmentarnej Katynia, lecz nie ma potwierdzenia w kolejnych Rocznikach Oficerskich[23][24][25][26][27]. Podane pozycje nie podają stanu po kwietniu 1939
Przypisy
- ↑ a b c d УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 493.
- ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 166 .
- ↑ a b c Katyń Księga Cmentarna 2000 ↓, s. 383.
- ↑ a b c d Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ Katyń Księga Cmentarna 2000 ↓.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 455.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 157.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 34, 761.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 134, 452.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 130, 394.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 124.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 94.
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.8, nr 25), MSWojsk, 31 października 1927, s. 299, 329 .
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 148, 252.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 89, 908.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 96.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 856.
- ↑ „Wojskowy Przegląd Historyczny” (Nr 4), 1996, s. 391 .
- ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 617 .
- ↑ Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 211.
- ↑ a b Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 2019-03-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 134.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 130.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 148.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 89.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 311.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 119, poz. 280 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Andrzej Leszek Szcześniak, Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, Warszawa: Alfa, 1989, ISBN 83-7001-294-9 .
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Wincenty Ignacy Marszałek. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-03-14].
|
|