Wincenty Dunin Marcinkiewicz

Wincenty Dunin Marcinkiewicz
Ilustracja
Wincenty Dunin Marcinkiewicz, 1863
Imię i nazwisko

Wincenty Jakub Dunin Marcinkiewicz

Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1808
Paniuszkiewicze

Data i miejsce śmierci

29 grudnia 1884
Mała Lucynka

Narodowość

białoruska

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Epoka

romantyzm

Ważne dzieła
  • Sielanka
  • Dudarz białoruski
  • Wieczornice
  • Obłąkany
  • Hapon
  • Szlachta pińska
Wincenty Dunin-Marcinkiewicz
Herb
Łabędź
Rodzina

Marcinkiewiczowie Duninowie herbu Łabędź

Ojciec

Jakub Dunin Marcinkiewicz

Matka

Martyna Niedźwiedzka

Żona

Józefa Baranowska

Dzieci

Kamila, Cezaryna, Mirosław

Wincenty Jakub Dunin Marcinkiewicz herbu Łabędź (ur. 23 stycznia?/4 lutego 1808 w Paniuszkiewiczach[1], zm. 29 grudnia 1884 w Małej Lucynce(inne języki)) – białoruski i polski[2] poeta, dramaturg, klasyk literatury polsko-białoruskiej[3] XIX w. Autor romantycznych wierszy, powieści i opowiadań. Popularyzator białoruskiego języka literackiego i kreator nowych gatunków oraz form literackich. Przodek polskiej poetki Barbary Czarnowieskiej.

Życiorys

Wincenty Dunin Marcinkiewicz pochodził z białoruskiej rodziny drobnej szlachty katolickiej. Jego ojciec Jakub był dzierżawcą niewielkiego majątku. W 1824 r. Wincenty ukończył szkołę powiatową. Następnie rozpoczął studia medyczne na uniwersytecie. W 1840 r. poeta osiedlił się pod Mińskiem w majątku Mała Lucynka. Piastował godność szlacheckiego deputata w Mińsku. W swoim majątku założył teatr autorski, w którym wystawiał także własne sztuki. W 1841 r. założył pierwsze białoruskie kółko teatralne. Zachęcał innych do zakładania szkółek ludowych, sam także założył podobną w Mińsku. Poeta był prześladowany przez władze po napisaniu wierszy agitacyjnych w czasie powstania w 1863 roku.

Twórczość

Jest uważany za jednego z pierwszych klasyków białoruskiej literatury. W swoich utworach często opisywał lud wiejski, jego kulturę, zwyczaje i obrzędy. Wiele wierszy pisał w języku białoruskim, a spod jego pióra wyszły m.in. poematy oraz sztuki teatralne. Pierwszy utwór drukowany, wydany w 1846 r., Sielanka został wystawiony po raz pierwszy w Mińsku w 1852 r. Początkowo utwory poety mają charakter sielankowy i pisane są po polsku, np. zbiór Dudarz białoruski (1857). Późniejszą twórczość zaliczyć można do literatury realistycznej, m.in.: opowieści Wieczornice i Obłąkany (1855), poemat Hapon (1855), a także farsę teatralną Szlachta pińska (1866).

Wincenty Dunin-Marcinkiewicz zajmował się również tłumaczeniem utworów polskich poetów. W 1859 r. podjął się przekładu Pana Tadeusza Mickiewicza, którego rękopis po wydaniu dwóch ksiąg skonfiskowała carska cenzura. Przekład ten został wydany dopiero po śmierci tłumacza w 1907 r.

Stanisław Moniuszko napisał cztery ze swoich 20 oper do libretta Dunin-Marcinkiewicza, w tym do opery Sielanka, pierwszej opery, w której część libretta napisano po białorusku.

Julia Rutkowska w swoich niepublikowanych wspomnieniach zapisała: „Wincenty Dunin-Marcinkiewicz, obecnie słynny poeta białoruski, to stryj mojej matki. Najstarszy brat jej, Bolesław, przechowywał rękopisy (a może odpisy) tego poety. Bracia Bolesława często żartowali z jego pietyzmu do tej poezji. Już po śmierci Bolesława córka jego, likwidując rzeczy przed wyjazdem z Odessy do Polski, nieświadomie zniszczyła ten dorobek”[4].

Upamiętnienie

W dniu 3 września 2016 roku odsłonięto na Placu Wolności w Mińsku wspólny pomnik Dunin-Marcinkiewicza i Stanisława Moniuszki[5].

Pomnik Wincentego Dunin-Marcinkiewicza i Stanisława Moniuszki w Mińsku

Przypisy

  1. ↑ Paniuszkiewicze 1), folwark nad bezimiennym dopływem Berezyny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 842.
  2. ↑ Józef Gołąbek, Wincenty Dunin-Marcinkiewicz, poeta polsko-białoruski, Wilno: skł. gł. Księg. Gebethner i Wolff, 1932.
  3. ↑ Jacek Kolbuszewski, Kresy, Wrocław 2002, s. 80.
  4. ↑ J. Rutkowska, Wspomnienia moich dni, BN rps akc. 9242/1, k. 12.
  5. ↑ YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2017-11-27] (fr.).

Bibliografia

  • Dzieje literatury europejskiej, pod red. Władysława Floryana, PWN, Warszawa 1989.
  • J. Huszcza, Antologia literatury białoruskiej od XIX do XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1993.

Linki zewnętrzne

Read other articles:

The Diamond (skyscraper)

Skyscraper office building in Neihu District, Taipei, Taiwan The Diamond長虹雲端科技大樓General informationStatusCompletedTypeOffice buildingClassificationOfficeLocationNeihu District, Taipei, TaiwanConstruction started2017Completed2021HeightRoof136.2 m (447 ft)Technical detailsFloor count30 The Diamond (Chinese: 長虹雲端科技大樓) is a 30-storey, 136.2 m (447 ft) skyscraper office building completed in 2021 and located in Neihu District, Taipei, Taiwan....

 

كلبهار خاتون الأولى

گُلبهار خاتون بنت عبدُ الله أمينة معلومات شخصية الميلاد حوالي سنة 1432مالأرناؤوط (ألبانيا)، أو قوصوه (كوسوڤو) الوفاة 1492 مإسلامبول (إسطنبول)، الدولة العُثمانيَّة مكان الدفن في حديقة جامع الفاتح مواطنة الدولة العثمانية  الديانة مُسلمة المذهب الفقهي سُنيَّة حنفيَّة الزوج ا...

 

Strada statale 677 di Ronchi dei Legionari

Strada statale 677di Ronchi dei LegionariLocalizzazioneStato Italia Regioni Friuli-Venezia Giulia DatiClassificazioneStrada statale InizioA4 uscita Redipuglia-Monfalcone Ovest FineAeroporto di Trieste-Ronchi dei Legionari Lunghezza2,028[1] km Data apertura1990[1] GestoreANAS (2005-2008)Friuli Venezia Giulia Strade (2008-) Manuale La strada statale 677 di Ronchi dei Legionari (SS 677) è una strada statale italiana di breve lunghezza. È una strada a quattro corsie, d...

M26 Pershing

M26 Pershing Sebuah tank Pershing dari Korps Marinir AS selama Perang Korea tahun 1950. Jenis Tank berat/Tank medium Negara asal Amerika Serikat Sejarah pemakaian Masa penggunaan 1945–awal 1950-an Pada perang Perang Dunia II, Perang Korea Sejarah produksi Tahun 1942–1944 Produsen Detroit Arsenal Tank PlantFisher Tank Arsenal Biaya produksi $83.273 Diproduksi 1944–1945 Jumlah produksi 2.212 Spesifikasi Berat 46 ton pendek (41,7 t) Panjang 20 ft 9,5...

 

Danau Victoria

Danau Victoria dilihat dari atas bumi. Danau Victoria dan lembahnya. Variasi ketinggian di Danau Victoria. Danau Victoria atau Victoria Nyanza (juga dikenal sebagai Ukerewe) adalah salah satu Danau Besar di Afrika. Danau Victoria memiliki luas 68.870 kilometer persegi, membuatnya danau terbesar di benua Afrika, danau tropis terbesar di dunia, dan danau air tawar kedua terbesar dunia dalam luas permukaan. Karena dangkal, danau ini masuk dalam urutan ke-7 danau air tawar dalam volume, berisi 2....

 

Cathay

Chataio dalam peta Fra Mauro (sekitar tahun 1450). Dicatat bahwa selatan adalah di sebelah atas Bagian dari seri mengenaiNama-nama Tiongkok Cathay Empat Lautan Huaxia Kekaisaran Langit Sembilan Provinsi Serica Shenzhou Shina Tianxia Tiongkok lbs Cathay (/kæˈθeɪ/) adalah versi Anglikan dari Catai dan sebuah nama alternatif untuk Tiongkok dalam bahasa Inggris. Kata ini berasal dari Khitan[1] (Hanzi: 契丹; Pinyin: Qìdān), nama dari sebuah suku nomaden yang mendirikan Dina...

Woody Guthrie discography

Woody Guthrie in 1943 American singer-songwriter Woody Guthrie's published recordings are culled from a series of recording sessions in the 1940s and 1950s. At the time they were recorded they were not set down for a particular album, so are found over several albums not necessarily in chronological order. The more detailed section on recording sessions lists the song by recording date. Selected published discography Year Album details Comments 1940 Dust Bowl Ballads [1] Label: Victo...

 

Telenovela Thailand

Telenovela Thailand, juga dikenal sebagai Lakorn (ละคร pengucapan [la.kʰɔːn]) adalah genre fiksi populer di televisi Thailand yang dikenal dalam bahasa Thai sebagai ละครโทรทัศน์ RTGS: lakhon thorathat (secara harfiah drama televisi). Mereka umumnya ditayangkan pada jam tayang utama di saluran televisi Thailand, biasanya dimulai pada, sebelum atau sekitar pukul 20:25-20:30 waktu setempat. Sebuah episode drama prime-time berdurasi antara 45 menit hingga d...

 

趙家驤

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年 大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)（47—48歲） † 中華民國福建省金門縣国籍 中華民國政党 中國國民黨获奖 青天白日勳章（追贈）军事背景效忠 中華民國服役 國民革命軍 中華民國陸軍服役时间1924年－1958年军衔 二級上將 （追晉）部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

Connolly Column

For the Irish volunteers that fought on the Nationalist side, see Irish Brigade (Spanish Civil War). Memorial to Limerick men who fought in the International Brigades, erected outside Limerick City Hall in 2014.[1] The Connolly Column (Spanish: Columna Connolly, Irish: Colún Uí Chonghaile) was the name given to a group of Irish republican socialist volunteers who fought for the Second Spanish Republic in the International Brigades during the Spanish Civil War. They were named after ...

 

Pembantaian Rawagede

Pembantaian Rawagede 200km124miles    LokasiRawagede (sekarang Balongsari, Jawa BaratKoordinat6°15′S 107°17′E / 6.250°S 107.283°E / -6.250; 107.283Koordinat: 6°15′S 107°17′E / 6.250°S 107.283°E / -6.250; 107.283Tanggal9 Desember 1947; 76 tahun lalu (1947-12-09) (UTC+7)SasaranPendudukJenis seranganPembantaianKorban tewas431PelakuKoninklijk Nederlandsch-Indische Leger lbsRevolusi Nasional Indonesia1945 Bersiap Kotabaru Sem...

 

Modesto, California

Modesto beralih ke halaman ini. Untuk kegunaan lain, lihat Modesto (disambiguasi). Modesto, CaliforniaCityCity of Modesto Clockwise: Modesto Arch; Modesto Transportation Center; Tenth Street Place; Gallo Center for the Arts BenderaLambangJulukan: City of Great NeighborsMotto: Water Wealth Contentment Health[1]Location in Stanislaus County and the State of CaliforniaModestoLocation in the United StatesTampilkan peta CaliforniaModestoModesto (Amerika Serikat)Tampilkan peta Ame...

Wannabe

1996 single by the Spice Girls This article is about the song by Spice Girls. For other uses, see Wannabe (disambiguation). WannabeBritish CD single cover artSingle by Spice Girlsfrom the album Spice B-sideBumper to BumperReleased26 June 1996 (1996-06-26)RecordedDecember 1995StudioStrongroom, LondonGenreDance-popLength2:54LabelVirginSongwriter(s)Spice GirlsMatt RoweRichard StannardProducer(s)Matt RoweRichard StannardSpice Girls singles chronology Wannabe (1996) Say You'll Be Th...

 

EPrix Tokyo 2024

ePrix Tokyo 2024 Lomba 5 dari 16 dalam Formula E musim 2023–2024← Lomba sebelumnyaLomba berikutnya → Detail perlombaanTanggal 30 Maret 2024 (2024-03-30)Nama resmi 2024 Tokyo ePrixLokasi Sirkuit Jalan Raya Tokyo, Tokyo, JepangSirkuit Sirkuit jalan rayaPanjang sirkuit 2.585 km (1.606 mi)Jarak tempuh 35 laps, 904 km (562 mi)Posisi polePembalap Oliver Rowland NissanWaktu 1:19.023Putaran tercepatPembalap Sam BirdMaximilian Günther[a] McL...

 

Caye Chapel

Small island in Belize 17°41′45″N 88°2′33″W / 17.69583°N 88.04250°W / 17.69583; -88.04250 This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Caye Chapel – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2009) (Learn how and when to remove this message) Caye Chapel from the air Caye Chapel is a small, private island in ...

Bell

Percussion instrument This article is about the instrument. For other uses, see Bell (disambiguation). For technical reasons, Bell #9801 redirects here. For the memorial with that title, see Bell 9801. BellParts of a typical tower bell hung for swinging: 1. Bell yoke or headstock, 2. canons, 3. crown, 4. shoulder, 5. waist, 6. sound bow, 7. lip, 8. mouth, 9. clapper, 10. bead linePercussion instrumentClassification Struck idiophoneHornbostel–Sachs classification111.242(Bells: Percussion ves...

 

Casamance

Lokasi Casamance di Senegal Casamance /ˈkæzəˌmæns, ˈkæsə-/ (Wolof dan bahasa Fula; bahasa Prancis: Casamance [kɑ.za.mɑ̃s]; bahasa Portugis: Casamansa[1] [kɐzɐˈmɐ̃sɐ]) adalah sebuah kawasan yang terletak di wilayah Senegal yang berbatasan dengan Gambia di selatan, termasuk Sungai Casamance. Wilayah ini mencakup Casamance Hilir (Basse Casamance, Baixa Casamança—i.e. Region Ziguinchor) dan Casamance Hulu (Haute Casamance, Alta Casamança—i.e. Region Kolda da...

 

Jeux paralympiques d'été de 2008

Jeux paralympiques d’été de 2008 Organisateur Comité international paralympique Lieu Pékin Date Du 6 septembre 2008 au 17 septembre 2008 Site officiel Participants Nations 148 Athlètes Plus de 4 200 Compétition Sports 20 Épreuves 472 Symboles Ouverture officielle Hu JintaoPrésident de la RPC Flamme paralympique Hou Bin[1]Athlète chinois Mascotte Fu Niu Lele ◄ 2004 2012 ► modifier  Les XIIIe Jeux paralympiques d'été se sont déroulés à Pékin du 6 septembre au 17 ...

Cognitive complexity

Cognitive psychology Perception Visual Object recognition Face recognition Pattern recognition Attention Memory Aging Emotional Learning Long-term Metacognition Language Metalanguage Thinking Cognition Concept Reasoning Decision making Problem solving Numerical cognition Numerosity adaptation effect Approximate number system Parallel individuation system vte Cognitive complexity describes cognition along a simplicity-complexity axis. It is the subject of academic study in fields including pe...

 

Jim Meskimen

Meskimen nel 2014 Jim Meskimen, vero nome James Ross Meskimen (Santa Monica, 10 settembre 1959), è un attore e doppiatore statunitense. Indice 1 Biografia 2 Filmografia 2.1 Cinema 2.2 Televisione 3 Doppiatori italiani 4 Altri progetti 5 Collegamenti esterni Biografia Nato in California, è figlio dell'attrice Marion Ross e del suo primo marito Freeman Meskimen. Meskimen ha interpretato il padre dei personaggi di Mary-Kate Olsen e Ashley Olsen nel film Due gemelle in Australia (2000). Ha inte...