Wilgotnica nielepka

Wilgotnica nielepka
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

wilgotnica

Gatunek

wilgotnica nielepka

Nazwa systematyczna
Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod
Annls Sci. Nat., Bot., sér. 7 9: 309 (1889)
Multimedia w Wikimedia Commons

Wilgotnica nielepka, wilgotnica pośrednia (Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1872 r. Giovanni Passerini nadając mu nazwę Hygrophorus intermedius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. Victor Fayod[1].

Synonimy[2]:

  • Godfrinia intermedia (Pass.) Herink 1958
  • Godfrinia intermedia var. citrina Herink 1958
  • Godfrinia intermedia (Pass.) Herink 1958 var. intermedia
  • Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod 1889 f. intermedia
  • Hygrocybe intermedia var. citrina (Herink) E. Ludw. 2012
  • Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod 1889 var. intermedia
  • Hygrophorus intermedius Pass. 1872
  • Pseudohygrocybe intermedia (Pass.) Kovalenko 1988

Nazwę polską zaproponował w 2003 r. Władysław Wojewoda, w 1983 r. wraz z Barbarą Gumińską opisywali ten gatunek pod nazwą wilgotnica pośrednia[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 0,8-2,5 cm, młody – półkulisty, później rozpostarty i na środku zagłębiony, starsze okazy czasami bywają pofalowane. Powierzchnia sucha, matowa i aksamitna, drobnołuseczkowata, zwłaszcza na środku. Brzeg bez prążkowania[4]. Barwa od jasnopomarańczowej do ogniście pomarańczowej[5].

Blaszki

Szeroko przyrośnięte i zbiegające, rzadkie, z wieloma blaszeczkami, początkowo białawe, potem chromowożółte z pomarańczowym odcieniem. Ostrza jaśniejsze[5].

Trzon

Wysokości od 2 do 5 cm, średnicy od 0,2 do 0,4 cm, cylindryczny, czasami spłaszczony, w środku pusty. Powierzchnia gładka, tylko na szczycie czasami oszroniona, barwa pomarańczowoczerwona, w dolnej części żółtopomarańczowa[4].

Miąższ

W kapeluszu cienki, kruchy, nie czerniejący. Ma łagodny smak bez wyraźnego zapachu[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki gładkie, elipsoidalne lub pestkowate, ale zmienne pod względem kształtu i wielkości[4].

Występowanie i siedlisko

Wilgotnica nielepka występuje w Europie i jest tutaj szeroko rozprzestrzeniona[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 6 stanowisk. Jest rzadka. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech, Danii, Holandii, Norwegii, Szwecji[3].

Rozwija się w trawie i mchach na wilgotnych łąkach i torfowiskach[4], także na górskich pastwiskach, obrzeżach dróg, w parkach i zaroślach. Owocniki pojawiają się od lipca do października[5].

Gatunki podobne

Charakterystyczną cechą wilgotnicy nielepkiej jest matowy i nielepki kapelusz. Morfologicznie podobna jest wilgotnica ostrostożkowata (Hygrocybe persistens), ale jest mniejsza i ma lepki kapelusz, zawsze z ostrym garbem. Wilgotnica okazała (Hygrocybe splendisissimus) ma kapelusz czereśniowoczewrwony, miąższ uw górnej części trzonu czerwonawy, a u podstawy żółtawy[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-01-30] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-01-30] (ang.).
  3. ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
  5. ↑ a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2019-01-30].
  7. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.