Widzenia nad Zatoką San Francisco
Widzenia nad Zatoką San Francisco – zbiór 33 esejów Czesława Miłosza wydanych w 1969 r. przez Instytut Literacki w Paryżu jako 177 tom Biblioteki „Kultury”. Pierwsze wydanie krajowe ukazało się w 1989 roku[1]
Książka ukazuje bogactwo i różnorodność przestrzeni geograficznej Ameryki oraz specyfikę ducha amerykańskiego w rozległym i złożonym aspekcie kulturowym.
Okoliczności powstania
Pierwszy okres pobytu Miłosza w Ameryce to lata służby dyplomatycznej w Waszyngtonie 1946–1949. Drugi, nieporównanie ważniejszy, to okres od 1960 r., od chwili powierzenia mu wykładów na zaproszenie Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. Otrzymawszy stanowisko profesora języków i literatur słowiańskich, osiadł w Stanach Zjednoczonych na stałe. „Widzenia nad Zatoką San Francisco” są swoistym eseistycznym podsumowaniem kilkuletnich doświadczeń i obserwacji pisarza wyniesionych z pobytu w Ameryce. Według Miłosza „nie tyle chodzi o Amerykę, co o cywilizację dwudziestego wieku, w jej kalifornijskiej odmianie. Zamiast reportażu otrzymujemy wyprawę w głąb siebie, wewnętrzny portret kogoś, komu wypadło żyć w epoce globalizacji i pierwszego lądowania człowieka na Księżycu”[2].
Wykaz rozdziałów
- O moim zamiarze
- O miejscu, gdzie jestem
- Co czuje się wobec zbyt dużego obszaru
- Symboliczne góry i lasy
- Wspomnienie pewnej miłości
- O skutkach nauk przyrodniczych
- Krótka dygresja o kobiecie jako przedstawicielce Natury
- Religia i przestrzeń
- O pewnej chorobie trudnej do nazwania
- Migracje
- Zdarzenia w Kalifornii
- O tamtym stuleciu
- O westernie
- „Ja i oni”
- Wizerunek bestii
- Co jest moje?
- O zgiełku wielu religii
- O katolicyzmie
- Carmel
- Do Robinsona Jeffersa
- Seks dostarczony
- O cenzurze
- O agonii Zachodu
- Bezkształtne i nowe
- Ewangeliczny wysłannik
- Czarni
- O Henrym Millerze
- Ja, motor, ziemia
- O cnocie
- O tańcu śmierci i nierówności ludzi
- Rozdział, w którym autor przyznaje się, że jest po stronie ludzi w braku czegoś lepszego
- Odradzanie się utopii: Herbert Marcuse
- O emigracji do Ameryki tudzież jakby podsumowanie
Wydania polskie
- Paryż: Instytut Literacki, 1969, 1980, 1988
- Warszawa: Głos, 1980
- Warszawa: Krąg, 1981
- Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989
- Kraków: Wydawnictwo Literackie; Znak, 2000
Przekłady na języki obce
- Snoviđenja nad zalivom San Francisko, Gornji Milanovac: Dečje Novine, 1982
- Visions from San Francisco Bay, Manchester: Carcanet New Press 1982
- Visions from San Francisco Bay, New York: Farrar, Straus and Giroux 1982, 1983
- Visions de la baie de San Francisco, Paris: Editions Fayard 1986
- Privind dinspre Golful San Francisco, Pitești: Paralela 45, 2007
- Visionen an der Bucht von San Francisco, Frankfurt am Main: Suhrkamp 2008
Wybrane recenzje
- Gębala Stanisław, Poznawanie Miłosza, „Zdanie” 1990, nr 1, s. 54-56
- Gorczyńska Renata: "Widzenia nad Zatoką San Francisco" po trzydziestu latach, „Zeszyty Literackie” 2000, nr 4, s. 137-141
- Kowalski Marek Arpad, „Przegląd Tygodniowy” 1989, nr 42, s. 13
- Mazur Aneta, Wizjonerzy. Portret podwójny, „Opole” 1990, nr 5/6, s. 17-19
- Myszkowski Krzysztof, Inne okolice, „Kwartalnik Artystyczny” 2000, nr 2, s. 202-203
- Pawelec Dariusz, Rodzinna Ameryka?, „Twórczość” 1990, nr 4, s. 107-110
- Węgiełek Janusz, Lubię, kiedy poeta..., „Nowe Książki” 1990, nr 6, s. 40-41
- Zaleski Marek, Żywy pośród żywych, „Książki. Gazeta” 2000, nr 8, s. 4
Przypisy
- ↑ Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989.
- ↑ Cz. Miłosz, Przypis po latach, [w:] Cz. Miłosz, Widzenia nad Zatoką San Francisco, Kraków 2000, s. 6.
Bibliografia
- Renata Gorczyńska, "Widzenia nad Zatoką San Francisco" po trzydziestu latach, „Zeszyty Literackie” 2000, nr 4, s. 137-141
- Czesław Miłosz, Przypis po latach, [w:] Czesław Miłosz, Widzenia nad Zatoką San Francisco, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000, s. 5-7
Linki zewnętrzne
|
|