Waldemar Rode

Waldemar Rode
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1891
Łódź

Data śmierci

1983

Zawód

fotograf

Waldemar Rode (ur. 13 sierpnia 1891 w Łodzi, zm. 1983) – niemiecki fotograf związany z Łodzią.

Życiorys

Rodzina Rodego wyemigrowała z Niemiec na początku XIX w. Jego ojciec – sukiennik zmarł w 1894. Matka wówczas podjęła pracę jako krawcowa. Rode po ukończeniu szkoły pracował w gospodarstwie rolnym swoich dziadków[1], a także był pracownikiem zakładów włókienniczych Ludwika Grohmanna[2]. W 1910 wyjechał z Łodzi do Berlina do pracy. W 1912 powrócił do Łodzi, a po wybuchu I wojny światowej, ponownie do Niemiec, gdzie pracował jako pomocnik mistrza szewskiego. W 1921 powrócił do Łodzi[1], gdzie został członkiem Łódzkiego Klubu Miłośników Fotografii[2] oraz podjął pracę w zakładzie fotograficznym. Jego zdjęcia były wystawiane na wystawach i publikowane w polskiej prasie[1]. We wrześniu 1927 był jednym z czterech przedstawicieli ŁKMF reprezentujących klub na I Międzynarodowym Salonie Fotografii Artystycznej w Warszawie. Fotografie Rodego ponadto zaprezentowano w styczniowym numerze „Fotografa Polskiego” z 1927 roku[2].

W wyniku wybuchu II wojny światowej przejął zakład przy ul. J. Kilińskiego 146, należący do jego mentora, Władysława Grabowskiego, dla którego wcześniej pracował. Zakład prowadził przez całą wojnę przenosząc go jeszcze w 1939 do pobliskiego obszerniejszego lokalu przy ul. J. Kilińskiego 151[3]. W 1939 wraz z fotografem Alfredem Kissem utworzył archiwum fotograficzne, które miało na celu rejestrować obecność Niemców w Polsce, o nazwie Archiv Ostlandbild[4], które gromadziło zdjęcia Łodzi i okolic[5]. Ponadto obaj fotografowie pracowali razem dla Łódzkiego Niemieckiego Stowarzyszenia Szkolno-Oświatowego (Lodzer deutschen Schul- und Bildungsverein – SBV)[2], w ramach którego Rode odbywał podróże po Europie Wschodniej[1].

W 1945 podczas ucieczki z miasta wyjechał z rodziną kolejno do Guben, Cottbus, Wittenbergi, Harburga, Basbeck, Lamstedt i Armstorf, gdzie otrzymali mieszkanie. W 1947 ponownie zajął się fotografią. W 1954 przeniósł się do Basbeck (obecnie część Hemmoor), gdzie założył mały zakład fotograficzny, który prowadził do 1961 roku. W 1961 przeniósł się z rodziną do Hamburga, a w 1972 ponownie do Basbeck, do córki, która opiekowała się nim do śmierci[1].

Fotografie autorstwa Waldemara Rode znajdują się w zasobach Martin-Opitz-Bibliothek(inne języki) w Herne[6], Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi[5], natomiast materiały z Archiv Ostlandbild znajdują się w Bibliotece Cyfrowej przy Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Łodzi[7]. W 1983 fotografie Rodego były publikowane na łamach periodyku Ziomkostwa Wisły-Warty[2], a w 2023 prezentowane w Mediatece MeMo w Łodzi[8].

Przypisy

  1. a b c d e Michael Schweiger, Waldemar Rode, Wanderer mit der Kamera [online], calameo.com [dostęp 2023-07-20] (ang.).
  2. a b c d e Miriam Y. Arani, Fotografische Selbst- und Fremdbilder von Deutschen und Polen im Reichsgau Wartheland 1939–45, 2008, ISSN 1616-9336.
  3. Jacek Strzałkowski, Historia fotografii w Łodzi do 1944 roku, Łódź, 1996, ISBN 83-906647-2-0, s. 65–66.
  4. Mało wiemy o autorze fotografii [online], lodz.wyborcza.pl, 16 grudnia 2005 [dostęp 2021-05-15].
  5. a b Fotografie [online], skany.wbp.lodz.pl [dostęp 2021-05-15].
  6. Rezultaty wyszukiwania według autorów [online], kat.martin-opitz-bibliothek.de [dostęp 2023-07-20] (pol.).
  7. Fotografie Archiv Ostlandbild [online], Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi [dostęp 2023-07-20] (pol.).
  8. Uroczyste otwarcie wystawy zdjęć Łodzi autorstwa Waldemara Rode z okazji 600- lecia Łodzi [online], Biblioteka Miejska w Łodzi [dostęp 2023-07-20].

Linki zewnętrzne