Volkstag

Siedziba Volkstagu WM Gdańska
Miejsce, w którym stał budynek Volkstagu WM Gdańska, 2010
Policja zatrzymuje „zakłócacza” porządku w trakcie wyborów do Volkstagu, maj 1933

Volkstag (z niem. dosł. Zgromadzenie Ludowe[1]) – parlament Wolnego Miasta Gdańska. Składał się początkowo (I-III kadencja) ze 120, a następnie (IV-VI kadencja) z 72 posłów wybieranych w pięcioprzymiotnikowych wyborach na okres 4 lat. Czynne prawo wyborcze przysługiwało obywatelom, którzy ukończyli 20 lat, bierne – 25 lat. Cechą szczególną Volkstagu było to, że obradował jako organ ciągły, a nie jak inne parlamenty w określonych zamykanych sesjach. Członkowie Volkstagu wybierali Senat, sprawujący władzę wykonawczą.

Historia Volkstagu

  • 16 maja 1920 wybory do Zgromadzenia Konstytucyjnego
  • 14 czerwca 1920 pierwsze posiedzenie Zgromadzenia Konstytucyjnego
  • 13 sierpnia 1920 uchwalenie konstytucji Wolnego Miasta
  • 15 listopada 1920 oficjalne proklamowanie Wolnego Miasta Gdańska
  • 6 grudnia 1920 Zgromadzenie Konstytucyjne ogłasza się Volkstagiem I kadencji

I kadencja 6 grudnia 1920 – 31 grudnia 1923
Polscy posłowie: Franciszek Kubacz, Wojciech Jedwabski, Bonifacy Łangowski, Władysław Panecki, Stanisław Kuhnert, Teodor Grobelski, Bronisław Budzyński

II kadencja 1 stycznia 1924 – 31 grudnia 1927
Polscy posłowie: Franciszek Kubacz, Wojciech Jedwabski, Bonifacy Łangowski, Władysław Panecki, Zygmunt Moczyński

III kadencja 1 stycznia 1928 – 15 listopada 1930
Polscy posłowie: Antoni Lendzion, Leon Miszewski, Zygmunt Moczyński

IV kadencja 16 listopada 1930 – 27 maja 1933
Polscy posłowie: Antoni Lendzion, Erazm Czarnecki

Wykres poparcia partii w Wolnym Mieście Gdańsku na podstawie wyników wyborczych

V kadencja 28 maja 1933 – 6 kwietnia 1935
Polscy posłowie: Zygmunt Moczyński, Erazm Czarnecki

VI kadencja 7 kwietnia 1935 – 1 września 1939
Polscy posłowie: Antoni Lendzion, Bronisław Budzyński W tym czasie zaniechano w praktyce zwoływania posiedzeń Volkstagu.

 Z tym tematem związana jest kategoria: Posłowie do Volkstagu Wolnego Miasta Gdańska.

Prezydenci Volkstagu

Siedziba Volkstagu

Siedzibą Volkstagu został gmach przy Neugarten 23[2] (dzisiaj ul. Nowe Ogrody), który został zbudowany w XIX wieku dla potrzeb władz prowincji Prusy Zachodnie (Provinzialverwaltung – Landeshaus). Po II wojnie światowej znacznie uszkodzony budynek został rozebrany[3]. Obecnie znajduje się tam parking oraz jedna jezdnia poszerzonej ulicy 3 Maja.

Przypisy

  1. Ustrój i status prawnomiędzynarodowy Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939).
  2. Z ORŁOWICZEM PO DAWNYM GDAŃSKU. chem.univ.gda.pl, 20 marca 2006. [dostęp 2006-03-20].
  3. Senat Volkstag. danzig-online.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-15)]..

Linki zewnętrzne