Valéria Dénes

Data i miejsce urodzenia	2 listopada 1877 Budapeszt
Data i miejsce śmierci	18 lipca 1915 Pecz
Narodowość	węgierska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	fowizm, kubizm
Multimedia w Wikimedia Commons

Valéria Dénes, primo voto Galimberti (ur. 2 listopada 1877 w Budapeszcie, zm. 18 lipca 1915 w Peczu) – węgierska malarka należąca do pierwszych kubistów węgierskich.

Urodziła się 2 listopada 1877 roku w Budapeszcie^[1][2]. Uczyła się w prywatnej szkole artystycznej Ferenca Szablya-Frischaufa w Budapeszcie^[1]. Podczas dwuletniego pobytu w Paryżu pobierała nauki u Henri Matisse’a oraz wystawała na tamtejszych Salonach^[1]. W silnej linii konturu i mocnych barwach jej martwych natur i widoków ulic z tego okresu widać wpływ fowizmu^[1].

W 1911 roku wyszła za mąż za malarza Sándora Galimberti^[1]. Razem małżeństwo zaczęło tworzyć w tej samej stylistyce^[1][3] i jako pierwsze pośród węgierskich artystów zastosowało idee kubizmu w malarstwie^[2]. W swoich pracach powstałych na południu Francji Dénes zastosowała np. dynamiczne, geometryczne kształty przy malowaniu domów i dachów, wprowadziła także nowy typ kompozycji, podkreślając monumentalny pierwszy plan dzieł i umieszczając drobne elementy w ich górnej części^[1]. Choć w jej pracach widać wpływ kubizmu analitycznego, stosowała łagodniejsze formy i bledszą paletę barw^[1].

Wojna zastała małżeństwo Galimbertich we Francji, którą para musiała szybko opuścić^[4]. Pozostawione w paryskiej pracowni dzieła zostały zarekwirowane przez policję^[4]. Jedynie nieliczne prace Valérii zachowały się do współczesności^[3].

Valéria zmarła 18 lipca 1915 roku w Peczu^[1][2] na zapalenie płuc^[2][3]. W dniu pogrzebu jej mąż popełnił samobójstwo^[3].

• 
  Kościół, 1908
• 
  Martwa natura z kwiatami, 1908–1910
• 
  Dachy Paryża, ok. 1912
• 
  Ulica, 1913
• 
  Cygańska dziewczyna, 1913
• 
  Słonecznik, 1913