Tytoń bakun, machorka (Nicotiana rustica L.) – gatunek roślin jednorocznych z rodziny psiankowatych. Prawdopodobnie pochodzi z Ameryki Południowej. W Polsce uprawiany i przejściowo dziczejący (efemerofit).
Morfologia
- Łodyga
- Gruba, omszona, wydzielająca lepką substancję. Cała roślina osiąga wysokość do 1 m. Tuż nad ziemią rozgałęzia się.
- Liście
- Duże, jajowate, czasem sercowate, pomarszczone, całobrzegie.
- Kwiaty
- Zebrane na szczycie łodygi w wiechowate kwiatostany. Mniejsze, niż u tytoniu szlachetnego, zielonkawożółte, w kształcie trąbki, z pięcioma tępo zakończonymi łatkami o długości 1,5 cm, wytwarzające lekki, specyficzny zapach. Mają 1 słupek i 5 pręcików.
- Owoce
- Pękająca na szczycie torebka. Nasiona okrągłe, malutkie (około 0,5 mm średnicy), ciemnobrązowe, zachowują zdolność kiełkowania przez wiele lat[3].
Zastosowanie
Suszone liście tego gatunku tytoniu zawierają do 9% nikotyny, tj. 3–10 razy więcej niż tytoń szlachetny[4]. Ze względu jednak na mniej przyjemny zapach używany jest do produkcji mniej szlachetnych wyrobów tytoniowych. Uprawiany również w Polsce. Ze względu na zawartość substancji trujących, nadaje się do produkcji naturalnych pestycydów. Najprostszym takim środkiem jest odwar z liści.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
- ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4. Brak numerów stron w książce
- ↑ Katherine M. Roberts: Nicotiana sp.. [w:] Laboratory Guide To Archaeological Plant Remains From Eastern North America [on-line]. Washington University in St. Louis, 2009. [dostęp 2010-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-10)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne:
