Tyche (planeta)

Tyche – hipotetyczna planeta krążąca w Obłoku Oorta w Układzie Słonecznym, której istnienie zasugerowano na podstawie analiz trajektorii komet długookresowych[1]. Nazwa obiektu pochodzi od Tyche, greckiej bogini przypadku i szczęścia, dobrej siostry Nemezis[2].

Obiekt tego rodzaju mógł nie zostać dostrzeżony przez teleskopy optyczne, natomiast powinien być widoczny na zdjęciach w podczerwieni wykonanych przez teleskop kosmiczny WISE[3][4]. Analizy jego obserwacji opublikowane w 2014 roku wskazują, że takie ciało nie istnieje[5][6].

Brązowy karzeł

Według naukowców z California Institute of Technology hipotetyczna Tyche może być brązowym karłem oddalonym o tysiące jednostek astronomicznych od Słońca[3]. Nazwa obiektu nawiązuje do starszej hipotezy istnienia Nemesis, gwiazdy towarzyszącej Słońcu[3], której istnienie jest obecnie wykluczone[4][6].

Planeta

Naukowcy z University of Louisiana John Matese i Daniel Whitmire, którzy wcześniej sugerowali istnienie gwiazdy Nemesis[4], uważają, że Tyche może być gazowym olbrzymem oddalonym o około 15 tys. jednostek astronomicznych od Słońca[1]. Po analizie parametrów orbit 100 komet Matese i Whitmire doszli do wniosku, że w przypadku 20 komet ich pojawienie może być wytłumaczone tylko obecnością dużego ciała niebieskiego, które „wybiło” je z Obłoku Oorta[2]. Masa takiej planety miałaby być około czterokrotnie większa od masy Jowisza. Szacowana temperatura jej powierzchni wynosiłaby około −73 °C[1].

Krytyka

Nawet naukowcy, którzy postulują istnienie tej hipotetycznej planety, przyznają, że jest bardzo mało przesłanek potwierdzających jej istnienie[3]. Jeszcze bardziej sceptyczni są Matthew Holman z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics i Hal Levison z Southwest Research Institute (oddział w Boulder), którzy uważają, że statystyczne argumenty Metese'a i Whitmire'a nie są przekonujące[7]. Michael E. Brown nie wyklucza istnienia nieznanej planety Układu Słonecznego, ale uważa dane, które analizowali Matese i Whitmire za niedokładne, a ich konkluzje – za niepewne[4].

Kontrargumenty obserwacyjne

Teleskop kosmiczny WISE, dokonujący przeglądów nieba w podczerwieni, wykrył wiele nieznanych, ciemnych obiektów w galaktycznym sąsiedztwie Słońca, ale nie znalazł dowodów istnienia planety. Możliwości teleskopu pozwalały na wykrycie ciała podobnego do Saturna do 28 tys. jednostek astronomicznych od Słońca, a podobnego do Jowisza do 82 tys. j.a.[5]. Obiekt o masie trzykrotnie większej od Jowisza byłby wykrywalny w odległości przekraczającej 100 tysięcy j.a.[6], poza granicami Obłoku Oorta. Zatem duży gazowy olbrzym, a takim miała być Tyche, nie istnieje w przewidywanej odległości (mniejsze ciała niebieskie nie są wykluczone).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Charles Q. Choi: Giant Stealth Planet May Explain Rain of Comets from Solar System's Edge. space.com, 2010-12-01. [dostęp 2011-02-15]. (ang.).
  2. ↑ a b Lisa Grossman: Dark Jupiter May Haunt Edge of Solar System. Wired, 2010-11-29. [dostęp 2011-02-17]. (ang.).
  3. ↑ a b c d The Coolest Stars Come Out of the Dark. NASA. [dostęp 2011-02-15]. (ang.).
  4. ↑ a b c d Nancy Atkinson: About that Giant Planet Possibly Hiding in the Outer Solar System…. universetoday.com, 2011-02-16. [dostęp 2011-02-17]. (ang.).
  5. ↑ a b Kevin L. Luhman. A Search for a Distant Companion to the Sun with the Wide-field Infrared Survey Explorer. „The Astrophysical Journal”. 781, s. 4, 2014. DOI: 10.1088/0004-637X/781/1/4. 
  6. ↑ a b c Kevin Luhman, Barbara Kennedy: WISE Satellite finds no evidence for Planet X in survey of the sky. Pennsylvania State University, 2014-03-07. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  7. ↑ Charles Q. Choi: Astronomers Doubt Giant Planet 'Tyche' Exists in Our Solar System. space.com, 2011-02-15. [dostęp 2011-02-15]. (ang.).

Linki zewnętrzne