Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku

Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku, Górnośląskie Towarzystwo Literackie, Śląsko-Dąbrowskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Śląskie Towarzystwo Naukowe – towarzystwo naukowe ogólne działające w latach 1892–1939 na Śląsku. Pierwotna nazwa Górnośląskie Towarzystwo Literackie z siedzibą w Bytomiu, w 1920 przekształcone w Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku z siedzibą w Katowicach. Po II wojnie światowej Towarzystwo zostało reaktywowane jako Śląsko-Dąbrowskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. W 1950 przemianowane na Śląskie Towarzystwo Naukowe i wcielone do Instytutu Zachodniego.

Działania Towarzystwa miały na celu ożywienie nauki i sztuki polskiej na Śląsku.

Prezesi: J. Szmula (1892–1900), Hulewicz (1901), Bogusław Parczewski (1902–1920), Brunon Kudera (1920–1927), Emil Szramek (1928–1939). W latach 30. XX w. członkinią zarządu była Joanna Żnińska[1].

Księgozbiór Towarzystwa od 1934 jest częścią zbiorów Biblioteki Śląskiej. Zbiory wzbogaciły się o księgozbiór, pamiątki i dzieła sztuki dzięki donacji Wiktorii Niegolewskiej, która też starała się o zabudowanie gmachu dla organizacji[2][3].

Przypisy

  1. ↑ Andrzej Wójcik, Twórcy naszej historii – Joanna Żnińska (1871–1949), „Śpiewak Śląski”, 57 (1 (423)), 2018.
  2. ↑ Wiktoria Niegolewska [online], www.historia.lubliniec.zhp.pl [dostęp 2021-04-11].
  3. ↑ Niegolewski Kazimierz, [w:] Felicjan Niegolewski, Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, t. 5, Warszawa 2006, s. 106 [dostęp 2021-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-11].