Towarzystwo Kredytowe Miejskie w Łodzi (instytucja)

Siedziba Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi.
Siedziba Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi

Towarzystwo Kredytowe Miejskie w Łodzi – instytucja kredytu hipotecznego miejskiego, działająca w latach 1872–1939, stowarzyszająca łódzkich przedsiębiorców, której celem było udzielanie pożyczek na cele inwestycyjne, swoją siedzibę miała w Domu Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi przy ul. Pomorskiej 21[1].

Historia

Towarzystwa Kredytowe Miejskie wzorowano na towarzystwach kredytowych ziemskich. Pierwszą tego typu inicjatywę podjęto w 1841 r. w Warszawie, jednak nie doszła ona do realizacji ze względu na sprzeciw władz (udało się do dopiero w 1870 r.[2] Towarzystwo Kredytowe w Łodzi powstało w 1872 r. jako drugie tego typu towarzystwo na ziemiach Królestwa Polskiego. Współzałożycielem i pierwszym prezesem w okresie od października 1872 do 1904 r. był Andrzej Rosicki, były prezydent Łodzi[3]. Początkowo siedzibą towarzystwa była jedna z kamienic, lecz podjęto decyzję o utworzeniu własnego gmachu, rozpisując konkurs i zapraszając do niego architektów. Zwyciężył projekt miejskiego architekta, Hilarego Majewskiego, który zrealizowano w 1882 r.[4] W okresie międzywojennym, gdy funkcję dyrektora pełnił Edmund Bogdański, Towarzystwo emitowało listy zastawne na sumę przekraczającą 70 mln zł[2].

Instytucja zakończyła działalność w 1939 r. Jej majątek i zobowiązania w trybie ustawowym w 1948 r.[5] przeszły w ręce Banku Gospodarstwa Krajowego[6].

Mottem Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi była sentencja: Virbius Unitis – wspólnymi siłami[1].

Działalność

Towarzystwo emitowało tzw. listy zastawne, pełniące funkcję papierów wartościowych, które nabywcom przynosiły ustalony procent. Ich zabezpieczeniem były hipoteki na nieruchomościach członków instytucji, którzy byli dłużnikami. Zdobywając w ten sposób kapitał, mieli oni możliwość nabywania kolejnych nieruchomości[1]. Członkami towarzystwa zostawali zaciągający pożyczki w Towarzystwie oraz nabywający nieruchomości, obciążone pożyczką. Członkostwo w Towarzystwie wygasało w momencie spłacenia zadłużenia lub zbycia nieruchomości obciążanej pożyczką[7]. Instytucja ta udzielała kredytów na okres od 18 do 36,5 lat[8].

Przypisy

  1. ↑ a b c R. Bronisławski, J. Podolska, Spacerownik łódzki, Biblioteka Gazety Wyborczej, s. 44–45.
  2. ↑ a b Wojciech Morawski, Słownik historyczny bankowości polskiej do 1939 r., Warszawa 1998, s. 64.).
  3. ↑ Danuta Gondko, Andrzej Rosicki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, tom XXXII, 1989.
  4. ↑ D. Kędzierski, Ulice łodzi, Księży Młyn Dom Wydawniczy, s. 115-116.
  5. ↑ Uchwała Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 1948 r. o likwidacji towarzystw kredytowych (M.P. z 1948 r. nr 66, poz. 483).
  6. ↑ AN, NLK, sygn. 59, Wykaz zlikwidowanych jednostek, które były emitentami papierów wartościowych, 16 marca 1953 r., jednostka nie jest paginowana.
  7. ↑ M. Jaskulski, Z dziejów łódzkich instytucji finansowo-kredytowych, PKO oddział w Łodzi i Muzeum Historii Miasta Łodzi, Łódź 1985.
  8. ↑ towarzystwa kredytowe miejskie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-05-29].