Tour de Suisse

Tour de Suisse
Szczegóły wyścigu
DyscyplinaKolarstwo szosowe
Data powstania1933
Liczba edycji87 (in 2024)
Częstotliwośćco roku (cze)
TypWyścig wieloetapowy
PaństwoSUI Szwajcaria
OrganizatorSwiss Cycling
Strona internetowaOficjalna strona
KategorieCDC (1949-1958)
2.HC (1996-2004)
2.PT (2005-2010)
2.UWT (2011-)
CyklUCI World Tour
Zwycięzcy
Ostatni zwycięzcaGBR Adam Yates
Najwięcej zwycięstwITA Pasquale Fornara
(4 zwycięstwa)
Dokumentacja

Tour de Suisse – wieloetapowy wyścig kolarski rozgrywany od 1933 corocznie w Szwajcarii. Od 2005 należy do najważniejszego cyklu wyścigów kolarskich na świecie – początkowo UCI ProTour, a następnie UCI World Tour.

Pierwsze edycja wyścigu dookoła Szwajcarii odbyła się w 1933 z okazji 50-lecia funkcjonowania krajowego związku sportowego zrzeszającego motocyklistów i kolarzy. Zwycięstwo Austriaka Maxa Bulli na trasie rywalizacji śledziło w sumie około pół miliona widzów[1]. Tour de Suisse jest największym wyścigiem kolarskim odbywającym się w tym kraju, a liczbę widzów pojawiających się przy jego trasie szacuje się na ponad milion osób w jednej edycji[2][3]. Wspólnie z Critérium du Dauphiné stanowi „rozgrzewkę” przed Tour de France[4][5], a późniejszy zwycięzca „Wielkiej Pętli” często w tym samym sezonie triumfuje w Critérium du Dauphiné bądź Tour de Suisse[6].

W latach 2005–2010 Tour de Suisse należało do cyklu UCI ProTour, a od 2011 jest częścią UCI World Tour[7].

Zwycięzcy

Opracowano na podstawie:[8][9][7]

RokPierwszeDrugieTrzecie
1933AUT Max BullaSUI Albert BüchiFRA Gaspard Rinaldi
1934(Wikidata:Q1206012) Ludwig GeyerFRA Léon LevelITA Francesco Camusso
1935FRA Gaspard RinaldiSUI Léo AmbergBEL Henri Garnier
1936BEL Henri GarnierBEL Gustaaf DeloorSUI Léo Amberg
1937SUI Karl LitschiSUI Léo AmbergSUI Walter Blattmann
1938ITA Giovanni ValettiLUX Arsène MerschITA Severino Canavesi
1939SUI Robert ZimmermannSUI Max BolligerLUX Christophe Didier
1941SUI Josef Wagner SUI Werner BuchwalderSUI Ferdi Kübler
1942SUI Ferdi KüblerSUI Willy KernSUI Fritz Stocker
1946ITA Gino BartaliSUI Josef Wagner ITA Aldo Ronconi
1947ITA Gino BartaliITA Giulio BresciBEL Stan Ockers
1948SUI Ferdi KüblerITA Giulio BresciSUI Hans Sommer
1949SUI Gottfried WeilenmannSUI Georges AeschlimannSUI Ernst Stettler
1950SUI Hugo KobletLUX Jean GoldschmitITA Aldo Ronconi
1951SUI Ferdi KüblerSUI Hugo KobletITA Alfredo Martini
1952ITA Pasquale FornaraSUI Ferdi KüblerITA Carlo Clerici
1953SUI Hugo KobletSUI Fritz SchärITA Danilo Barozzi
1954ITA Pasquale FornaraITA Agostino ColettoITA Giancarlo Astrua
1955SUI Hugo KobletBEL Stan OckersSUI Carlo Clerici
1956SUI Rolf GrafSUI Fritz SchärBEL Jef Planckaert
1957ITA Pasquale FornaraBEL Edgard SorgeloosSUI Attilio Moresi
1958ITA Pasquale FornaraGER Hennes JunkermannITA Antonino Catalano
1959GER Hennes JunkermannFRA Henri AngladeESP Federico Bahamontes
1960SUI Alfred RüeggSUI Kurt GimmiSUI René Strehler
1961SUI Attilio MoresiBEL Hilaire CouvreurSUI Alfred Rüegg
1962GER Hennes JunkermannITA Franco BalmamionITA Aldo Moser
1963ITA Giuseppe FezzardiSUI Rolf MaurerSUI Attilio Moresi
1964SUI Rolf MaurerITA Franco BalmamionITA Italo Zilioli
1965ITA Franco BitossiBEL Jos HuysmansITA Guido Marcello Mugnaini
1966ITA Ambrogio PortalupiITA Carlo ChiappanoSUI Rudi Zollinger
1967ITA Gianni MottaSUI Rolf MaurerESP Luis Pedro Santamarina
1968SUI Louis PfenningerSUI Robert HagmannBEL Herman Van Springel
1969ITA Vittorio AdorniESP Aurelio González PuenteSUI Bernard Vifian
1970ITA Roberto PoggialiSUI Louis PfenningerITA Primo Mori
1971BEL Georges PintensSUI Louis PfenningerITA Ugo Colombo
1972SUI Louis PfenningerFRA Roger PingeonITA Michele Dancelli
1973ESP José Manuel FuenteITA Donato GiulianiITA Wladimiro Panizza
1974BEL Eddy MerckxSWE Gösta PetterssonSUI Louis Pfenninger
1975BEL Roger De VlaeminckBEL Eddy MerckxSUI Louis Pfenninger
1976NED Hennie KuiperBEL Michel PollentierESP José Pesarrodona
1977BEL Michel PollentierBEL Lucien Van ImpeNED Bert Pronk
1978BEL Paul WellensSUI Ueli SutterSUI Josef Fuchs
1979BEL Wilfried WesemaelBEL Rudy PevenageITA Leonardo Mazzantini
1980ITA Mario BecciaSUI Josef FuchsNED Joop Zoetemelk
1981SUI Beat BreuSUI Josef FuchsITA Leonardo Natale
1982ITA Giuseppe SaronniNED Theo de RooijBEL Guido Van Calster
1983IRL Sean KellyNED Peter WinnenSUI Jean-Marie Grezet
1984SUI Urs ZimmermannPOR Acácio da SilvaAUT Gerhard Zadrobilek
1985AUS Phil AndersonSUI Niki RüttimannSUI Guido Winterberg
1986USA Andrew HampstenGBR Robert MillarUSA Greg LeMond
1987USA Andrew HampstenNED Peter WinnenCOL Fabio Parra
1988AUT Helmut WechselbergerCAN Steve BauerPOR Acácio da Silva
1989SUI Beat BreuSUI Daniel SteigerSUI Jörg Müller
1990IRL Sean KellyGBR Robert MillarUSA Andrew Hampsten
1991BEL Luc RoosenSUI Pascal RichardUSA Andrew Hampsten
1992ITA Giorgio FurlanITA Gianni BugnoSUI Fabian Jeker
1993ITA Marco SaligariSUI Rolf JärmannESP Fernando Escartín
1994SUI Pascal RichardUKR Władimir PulnikowITA Gianluca Pierobon
1995RUS Pawieł TonkowSUI Alex ZüllePOL Zenon Jaskuła
1996AUT Peter LuttenbergerITA Gianni FaresinITA Gianni Bugno
1997FRA Christophe AgnoluttoSUI Oscar CamenzindGER Jan Ullrich
1998ITA Stefano GarzelliSUI Beat ZbergITA Wladimir Belli
1999ITA Francesco CasagrandeFRA Laurent JalabertITA Gilberto Simoni
2000SUI Oscar CamenzindITA Dario FrigoITA Wladimir Belli
2001USA Lance Armstrong[10]ITA Gilberto SimoniITA Wladimir Belli
2002SUI Alex ZüllePOL Piotr WadeckiFRA Nicolas Fritsch
2003KAZ Aleksandr WinokurowITA Giuseppe GueriniESP Óscar Pereiro Sio
2004GER Jan UllrichSUI Fabian JekerITA Dario Cioni
2005ESP Aitor GonzálezAUS Michael RogersGER Jan Ullrich
2006GER Jan UllrichESP Koldo GilGER Jörg Jaksche
2007RUS Władimir KarpiecLUX Kim KirchenBEL Stijn Devolder
2008CZE Roman Kreuziger GER Andreas KlödenESP Igor Antón
2009SUI Fabian CancellaraGER Tony Martin CZE Roman Kreuziger
2010LUX Fränk SchleckUSA Lance ArmstrongDEN Jakob Fuglsang
2011USA Levi LeipheimerITA Damiano CunegoNED Steven Kruijswijk
2012POR Rui Costa LUX Fränk SchleckUSA Levi Leipheimer
2013POR Rui Costa NED Bauke MollemaCZE Roman Kreuziger
2014POR Rui Costa SUI Mathias FrankNED Bauke Mollema
2015SLO Simon ŠpilakGBR Geraint ThomasNED Tom Dumoulin
2016COL Miguel Ángel López ESP Ion IzagirreFRA Warren Barguil
2017SLO Simon ŠpilakITA Damiano CarusoNED Steven Kruijswijk
2018AUS Richie PorteDEN Jakob FuglsangCOL Nairo Quintana
2019COL Egan BernalAUS Rohan DennisAUT Patrick Konrad
2020odwołany
2021ECU Richard CarapazCOL Rigoberto UránDEN Jakob Fuglsang
2022GBR Geraint ThomasCOL Sergio HiguitaDEN Jakob Fuglsang
2023DEN Mattias Skjelmose JensenESP Juan AyusoBEL Remco Evenepoel
2024GBR Adam YatesPOR João AlmeidaDEN Mattias Skjelmose Jensen
2025

Polacy w Tour de Suisse

W ostatnich kilkunastu latach sukcesy w wyścigu odnosili także polscy kolarze. W 1990 roku Zenon Jaskuła zajął piąte miejsce w klasyfikacji generalnej. W 1993 roku ten sam kolarz był w „generalce” czternasty, lecz wygrał etap (górską czasówkę z Solothurn na górę Balmberg) oraz klasyfikację punktową (sprinterską) wyścigu. W 1995 roku Zenon Jaskuła ponownie znalazł się w najlepszej dziesiątce wyścigu osiągając trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej. W 2002 roku największy polski sukces w historii Tour de Suisse osiągnął Piotr Wadecki zajmując w całym wyścigu drugie miejsce (ustąpił tylko Zülle'mu). W 2003 w TdS wystartowała polska drużyna CCC-Polsat, a jej dwóch najlepszych zawodników zajęło miejsca w pierwszej dziesiątce (Czech Ondřej Sosenka dziewiąte a Tomasz Brożyna dziesiąte).

Rok Miejsce Kolarz
1990   5 Zenon Jaskuła
1995   3 Zenon Jaskuła
2002   2 Piotr Wadecki
2003   10 Tomasz Brożyna
2015   10 Rafał Majka

Przypisy

  1. History. tourdesuisse.ch. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  2. Tour de Suisse. andermatt-sedrun-disentis.ch. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  3. 2018 Tour de Suisse sets off. infront.sport, 2018-06-08. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  4. Aleksandra Górska: Szczęśliwe powroty – zapowiedź Tour de Suisse 2021. naszosie.pl, 2021-06-05. [dostęp 2021-06-07].
  5. HERE’S WHAT’S GOING TO HAPPEN (WE THINK) AT THE MEN’S TOUR DE SUISSE. cyclingtips.com, 2021-06-04. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  6. SADHBH O'SHEA: Tadej Pogačar flips the script with Tour of Slovenia as final Tour de France form-builder. velonews.com, 2021-06-07. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  7. a b Tour de Suisse (Sui) - Cat.2.UWT. memoire-du-cyclisme.eu. [dostęp 2021-06-07]. (fr.).
  8. Top 3 per edition. procyclingstats.com. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  9. Tour de Suisse. cyclingarchives.com. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  10. (fr) Tour de Suisse 2001, procyclingstats.com.

Linki zewnętrzne