Thomas Heywood

Strona tytułowa sztuki „A Pleasant Comedy, Called a Maidenhead Well Lost”
Strona tytułowa sztuki The Fair Maid of the West
Strona tytułowa sztuki If You Know Not Me, You Know Nobody

Thomas Heywood (ur. ok. 1574, zm. 1641) – angielski aktor i dramaturg, jeden z najpłodniejszych autorów piszących dla teatru w epoce elżbietańskiej[1][2].

Życiorys

Thomas Heywood urodził się prawdopodobnie w 1574[2] (Przemysław Mroczkowski podaje datę 1570?[1]). Był pochodzenia szlacheckiego[1]. Przypuszcza się, że studiował na University of Cambridge[1], choć nie zachowały się potwierdzające ten fakt dokumenty[2]. Około 1598 dołączył do aktorskiej trupy[1] Philipa Henslowe’a, nazywanej Admiral’s Men[2]. Do końca życia był aktywny jako autor dramatyczny i aktor. Zmarł w 1641[2]. Niektóre źródła podają jednak datę 1650[1].

Twórczość dramatyczna

Thomas Heywood, jak sam zaznaczył w przedmowie do English Traveller (1633)[3], przyłożył rękę (either an entire hand, or at least a maine finger[2]) do napisania około dwustu dwudziestu sztuk elżbietańskich[1][2]. Pisał komedie, romanse sceniczne, kroniki historyczne i tragedie domowe (domestic tragedy)[1]. Zadebiutował zapewne sztuką The Four Prentices of London: With the Conquest of Jerusalem, wystawioną przed 1600 i wydaną w 1615[1][3]. Do jego najbardziej znanych sztuk należą The Captives i A Pleasant Comedy, Called a Maidenhead Well Lost (obie z 1634), a także The Fair Maid of the West (1631). Najpopularniejszy z jego dramatów historycznych, If You Know Not Me, You Know Nobody (1605–06), opowiada o królowej Elżbiecie I Wielkiej. Z twórczości Heywooda zachowało się trzydzieści sztuk[2].

  • The Four Prentices of London: With the Conquest of Jerusalem (wyd. 1615) – pomysłowe połączenie kroniki i opowieści rycerskiej.
  • King Edward II (wyd. 1599) – dramat historyczny przypisywany Heywoodowi ze względu na wyrażone w sztuce uczucia, humor i „zwykłość” akcji.
  • If You Know Not Me, You Know Nobody (wyd. 1605 na podstawie korsarskiego stenogramu) – mieszanina błędnie wydrukowanych fragmentów. Heywood protestował przeciw wydaniu, ale nie zdobył się na lepszą edycję utworu.
  • The Golden Age (1611), The Silver Age (1613), The Brazen Age (1613) oraz The Iron Age (w dwu częściach, ok. 1632) – zbiór udramatyzowanych mitów od Saturna do Ulissesa, z Homerem w roli narratora i chórem.
  • A Woman Killed with Kindness (wyd. 1607) – najlepsza sztuka Heywooda, tragedia rodzinna, której tematem są nieszczęścia rodzinne jej bohaterów.
  • The Wise-Woman of Hogsdon (ok. 1604, wyd. 1638) – komedia o złożonej fabule i wielu groteskowych postaciach.
  • The Royall King, and the Loyall Subject (grana ok. 1602) – dramat romantyczny
  • The Rape of Lucrece (wyd. 1608) – mieszanina tragedii i wodewilu
  • The Fair Maid of the West (wyd. 1631) – komedia romantyczna z akcentami patriotycznymi i o tematyce morskiej.
  • The English Traveller (wyd. 1633) – sztuka, której konstrukcja została osnuta wokół motywu występującego w najlepszych dramatach Heywodda (The Captives, wyd. 1883; A Mayden-Head well lost, wyd. 1634; A Challenge for Beautie, wyd. 1636; Love Maistresseː Or, the Queens Masque, grana 1633)ː jeśli jest rzeczą ludzką błądzić, to przebaczenie wynosi ludzi ponad ziemię.
  • Fortune by Land and Sea (grana 1607, wyd. 1655) – dramat domowy napisany wspólnie z Williamem Rowleyem.
  • The late Lancasshire Witches (wyd. 1634) – napisana wspólnie z Richardem Brome'm historia o sprawkach pewnych kobiet, z których dwanaście skazano na śmierć za czary[4].

Pozostała twórczość

Napisał też prozatorski esej An Apology for Actors[2]. Poza tym wydał epos Troia Britannica, or Great Britain’s Troy[5] (1609). Utwór ten jest napisany oktawą i liczy około 13 tysięcy wersów[6]. Dramaturgia Heywooda jest z reguły omawiana w kontekście twórczości Thomasa Dekkera.

Zobacz też: Cotswold Olimpick Games

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i Przemysław Mroczkowski: Historia literatury angielskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1981, s. 179-180. ISBN 83-04-00784-3.
  2. ↑ a b c d e f g h i Thomas Heywood, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-10] (ang.).
  3. ↑ a b Thomas Heywood. theatrehistory.com. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).
  4. ↑ Sampson 1966 ↓, s. 348-349
  5. ↑ Thomas Heywood: Troia Britanica: or, Great Britaines Troy. A Poem. spenserians.cath.vt.edu. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).
  6. ↑ Mowbray Velte: The Bourgeois Elements in the Dramas of Thomas Heywood. books.google.pl, 1966. s. 45. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Selected Works of Thomas Heywood. luminarium.org. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).
  • Thomas Heywood: Poems. PoemHunter. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).
  • George Sampson: Historia literatury angielskiej w zarysie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966.