The Man Who Sold the World („Człowiek, który sprzedał świat”) – kompozycja autorstwa Davida Bowiego. Utwór ten jest tytułową piosenką z jego trzeciego albumu, wydanego w Stanach Zjednoczonych w listopadzie 1970 oraz w Wielkiej Brytanii w kwietniu 1971. Piosenka była w późniejszych latach wykonywana wielokrotnie przez wielu wykonawców, z czego najbardziej znane stały się wykonania Lulu (1974), Midge Ure (1982) oraz Nirvany (1993).
Geneza utworu
Sama piosenka, tak jak pozostałe dzieła z tego albumu, przyrównywano do utworów z gatunku horror/fantasy znanego autora H.P. Lovecrafta[1]. W warstwie tekstowej można także zauważyć odniesienia oraz refleksje Davida Bowie na temat rozdwojenia jaźni lub też zwielokrotnienia osobowości[2] które, jak się uważa, były inspirowane przez wiersz „Antigonish” autorstwa Williama Hughesa Mearnsa[3].
Inne wydania utworu
„The Man Who Sold the World” pojawił się na stronie B amerykańskiej wersji singla „Space Oddity” (1972) oraz kolejny raz na stronie B singla „Life on Mars?” (1973). Od tamtego czasu piosenka ta pojawiała się wielokrotnie na licznych kompilacjach artysty.
Bowie wykonał ten utwór podczas występu w roku 1979 wraz z Klausem Nomi oraz Joeyem Ariasem, w trakcie programu Saturday Night Live. Fragmenty tego wykonania można zobaczyć w filmie The Nomi Song.
Ponownie nagrana wersja tej piosenki w produkcji Briana Eno, została umieszczona na stronie B wydanego w 1995 roku singla z piosenką „Strangers When We Meet”. Ta wersja pojawia się także jako płyta dodatkowa do Outside – Version 3.
Singiel Nirvany
Piosenka była także wykonana przez zespół grunge’owyNirvana w czasie koncertu MTV Unplugged in New York[4]. Nagranie w tym wykonaniu zostało wydane na singlu promocyjnym (niedostępnym w sklepach) i często gościło w notowaniach radiowych, czego przykładem może być Lista przebojów programu trzeciego, gdzie piosenka ta znalazła się na pierwszym miejscu zestawienia[5].
Lulu nagrała swoją wersję piosenki w 1974[6]. Wydana jako singiel w styczniu 1974, dotarła do trzeciego miejsca na brytyjskiej liście przebojów. Bowie wyprodukował tę wersję utworu wraz z Mickiem Ronsonem podczas sesji nagraniowej do płyty Pin Ups. Dodatkowo, w trakcie nagrywania utworu, Bowie zagrał na gitarze, saksofonie oraz zaśpiewał w chórkach. W nagraniach towarzyszyła Lulu, także pozostała część zespołu Davida Bowie.
Richard Barone nagrał swoją wersję utworu w 1987 na album pt. Cool Blue Halo. Do nagrania piosenki użył jedynie wiolonczeli, gitary akustycznej i symfonicznych instrumentów perkusyjnych. W takiej wersji utwór ten posiadał zbliżony styl do późniejszego nagrania zespołu Nirvana.