Test sferyczności Mauchly’ego (ang. Mauchly’s sphericity test) – test statystyczny używany podczas wykonywania procedury analizy wariancji z powtarzanymi pomiarami, służący sprawdzeniu, czy spełnione jest założenie o sferyczności wariancji (a więc jedno z podstawowych założeń analizy wariancji z powtarzanymi pomiarami)[1]. Test sferyczności został opracowany przez amerykańskiego fizyka i inżyniera Johna Mauchly’ego.
Załóżmy, że pięciu pacjentów jest poddawanych kolejno trzem terapiom: terapii A, terapii B i terapii C. W tym przypadku założenie o sferyczności wariancji będzie spełnione wtedy, gdy wykaże się, że nie ma istotnej statystycznie różnicy pomiędzy wariancją różnic pomiędzy wynikami terapii A i terapii B, wariancją różnic w terapii A i terapii C oraz wariancją różnic w terapii B i terapii C (tabela 1)[1].
Tabela 1
Pacjent |
Ter. A |
Ter. B |
Ter. C |
Ter. A − Ter. B |
Ter. A − Ter. C |
Ter. B − Ter. C
|
1 |
30 |
27 |
20 |
3 |
10 |
7
|
2 |
35 |
30 |
28 |
5 |
7 |
2
|
3 |
25 |
30 |
20 |
−5 |
5 |
10
|
4 |
15 |
15 |
12 |
0 |
3 |
3
|
5 |
9 |
12 |
7 |
−3 |
2 |
5
|
Wariancja: |
17 |
10.3 |
10.3
|
Można to również zapisać w formie hipotezy zerowej (zgodnie z którą założenie o sferyczności jest spełnione) oraz w formie hipotezy alternatywnej (założenie o sferyczności jest naruszone).
Jeżeli założenie o sferyczności nie jest spełnione to można przeprowadzić analizę wariancji z powtarzanymi pomiarami, ale należy przy tym zastosować poprawkę Greenhouse’a-Geissera lub poprawkę Huynha–Feldta[1].
Przypisy
- ↑ a b c Verma, J. P. (2015). Repeated measures design for empirical researchers. John Wiley & Sons, s. 84.