Teodor Szajnok

Teodor Szajnok
Data urodzenia

1833

Data śmierci

1895

Zawód, zajęcie

artysta fotograf, publicysta

Narodowość

polska

Karol Szajnocha; Foto: Teodor Szajnok
Grobowiec Szajnoków na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie

Teodor Szajnok (ur. 1833, zm. 1894) – polski artysta fotograf, publicysta[1]. Członek założyciel i wiceprezes Zarządu Klubu Miłośników Sztuki Fotograficznej we Lwowie[2][3]. Autor podręcznika Przewodnik fotograficzny dla użytku fotografów zawodowych i miłośników[3][4].

Życiorys

Teodor Szajnok związany z lwowskim środowiskiem fotograficznym – mieszkał, pracował, tworzył we Lwowie[1][3]. Od 1865 roku prowadził zakład fotograficzny, przejęty po Hipolicie Chołoniewskim – zakład założony przez Chołoniewskiego w 1843 roku jako pierwszy zakład dagerotypii we Lwowie, przemianowany w 1851 na zakład fotograficzny[1][3]. Miejsce szczególne w twórczości Teodora Szajnoka zajmowała m.in. fotografia architektury, fotografia krajobrazowa, fotografia krajoznawcza oraz fotografia portretowa (m.in. uczestników powstania styczniowego)[1][3][5][6].

Był pierwszym w Polsce popularyzatorem techniki reprodukcji zdjęć metodą światłodruku (albertotypii), był autorem m.in. Albumu krasiczyńskie (1868) oraz Albumu żółkiewskie (1869) – albumów fotograficznych, ilustrowanych pierwszymi ręcznie odbijanymi światłodrukami w Polsce[3].

W marcu 1891 roku Teodor Szajnok był jednym z inicjatorów oraz współzałożycielem Klub Miłośników Sztuki Fotograficznej we Lwowie, w którym od początku istnienia klubu pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu KMSF[2][3]. Od maja 1891 roku, w ramach działalności klubu – sprawował kuratelę nad sekcją artystyczną (działalnością konkursową oraz wystawienniczą)[3].

Fotografie Teodora Szajnoka znajdują się w zbiorach Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie[7].

Został pochowany na polu nr 57 Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie.

Publikacje

  • Sybir (po 1867)[8]
  • Album krasiczyńskie (1868);
  • Album żółkiewskie (1869);
  • Przewodnik fotograficzny dla użytku fotografów zawodowych i miłośników (Berlin 1893)[4][9];

Źródło[1][3].

Przypisy

  1. a b c d e Leksykon Fotografów – www.fotorevers.eu – Teodor Szajnok [online], web.archive.org, 21 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-21].
  2. a b Janina Mierzecka - Całe życie z fotografią. Wydawca - Wydawnictwo Literackie Kraków (1981) ISBN 83-08-00296-X
  3. a b c d e f g h i Ignacy Płażewski – Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Wydawca – Państwowy Instytut Wydawniczy (1982) ISBN 83-06-00100-1
  4. a b Przewodnik fotograficzny dla użytku fotografów zawodowych i miłośników – Teodor Szajnok [online], web.archive.org, 21 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-21].
  5. Fotografie powstańców. Władysław Eminowicz (1837–1864) [online], web.archive.org, 21 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-21].
  6. Szajnok Teodor (1831–1894). Fotografia, ok. 1880 – Kościół Św. Jana Chrzciciela we Lwowie, Lwów (ok. 1880) [online], web.archive.org, 21 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-21].
  7. Muzeum Historii Fotografii [online], archive.fo, 21 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-21].
  8. Sybir. polona.pl. [dostęp 2021-06-10].
  9. Przewodnik fotograficzny dla użytku fotografów zawodowych i miłośników – ułożył Teodor Szajnok. Liczne ilustracye (Book, 1893) [online], web.archive.org, 21 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-21].

Linki zewnętrzne