Tadeusz Prejzner (1903–1944)

Tadeusz Prejzner
Ilustracja
Zdjęcie ze zbiorów Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1903
Wojcieszków

Data i miejsce śmierci

19 maja 1944
Lublin (KL)

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzyk, pedagog, kompozytor, publicysta, dyrygent

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Brązowy za Długoletnią Służbę
Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Prejzner (ur. 12 maja 1903 w Wojcieszkowie, zm. 19 maja 1944 w Lublinie (KL Lublin) – polski pedagog muzyczny, kompozytor, dyrygent i publicysta.

Życiorys

Pochodził z muzycznej rodziny, był dziesiątym dzieckiem organisty Jana (1853–1909) i Elżbiety z Goliszewskich (1860–1929). Podstaw muzyki uczyli go bracia. W 1919 rozpoczął naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Siedlcach, po ukończeniu którego został nauczycielem w Staninie (1924–1928). W międzyczasie, w roku 1920, walczył jako ochotnik w szeregach Wojska Polskiego. Pod koniec lat 20., dzięki kursowi odbytemu przy Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie, uzyskał prawo nauczania przedmiotów muzycznych w szkołach ogólnokształcących. Z rekomendacji m.in. Kazimierza Sikorskiego w 1929 otrzymał posadę w nowo powstałym Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Katowicach, gdzie prowadził zajęcia z zasad muzyki, harmonii, solfeżu i metodyki śpiewu. Pracując na Górnym Śląsku, dojeżdżał na studia do Krakowa. Dyplom uzyskał na Wydziale Teorii w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie.

Na Śląsku bardzo mocno zaangażował się w tamtejsze życie muzyczne: zbierał tradycyjne pieśni śląskie, prowadził audycje w Polskim Radiu, pracował jako dyrygent, pełnił funkcję jurora podczas konkursów śpiewaczych, pisał prace naukowe. Nauczał tam, poza katowickim Konserwatorium, również w Szkole Muzycznej w Cieszynie. Prejzner oprócz tego komponował oraz pracował jako dziennikarz i prasowy publicysta muzyczny. Krótko przed wybuchem II wojny światowej był członkiem kolegium redakcyjnego „Śląskich Wiadomości Muzycznych”.

W czasie wojny mieszkał w Radzyniu Podlaskim. Pracował w elektrowni i cukrowni. 3 marca 1944 został aresztowany przez Gestapo, a po rewizji zarekwirowano dużą część jego dorobku pisarskiego. Po krótkim pobycie w więzieniu przewieziono go na Zamek Lubelski. 19 maja 1944 został zabity w obozie na Majdanku.

Tadeusz Prejzner od 6 lutego 1929 był mężem Emilii z d. Pauk (ur. 1905), z którą miał troje dzieci[1].

Ordery i odznaczenia

Spuścizna

Wiele dokumentów pozostawionych przez Tadeusza Prejznera znajduje się w zbiorach Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach.

Przypisy

  1. ↑ Tadeusz Prejzner [online], www.myheritage.pl [dostęp 2021-05-06].
  2. ↑ M.P. z 1937 r. nr 213, poz. 356 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  3. ↑ Katarzyna Janczewska-Sołomko, Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku, Kraków: Impuls, 2008, ISBN 978-83-7308-538-1, OCLC 233513079 [dostęp 2020-02-06].

Bibliografia

  • Prejzner Tadeusz. W: Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku. Katarzyna Janczewska-Sołomko (red.). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2008. ISBN 978-83-7308-538-1.
  • Hanna Bias: Nowe źródła do dziejów kultury muzycznej Katowic okresu międzywojennego: Spuścizna Tadeusza Prejznera w zbiorach Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego. W: Antoni Barciak (red. nauk.): Katowice w II Rzeczypospolitej. Katowice: Studio Noa, 2015. ISBN 978-83-60071-80-9.
  • Monika Sikorska-Wojtacha: Biogram. W: Tadeusz Prejzner: Utwory fortepianowe dla dzieci. Katowice: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, 2010. ISBN 978-83-932012-0-4.