Tadeusz Kański

Tadeusz Kański jako Bodenyi w filmie Dzikie pola, 1932
Imię i nazwisko	Tadeusz Drohomirecki
Data i miejsce urodzenia	19 lipca 1902 Raj k. Brzeżan
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 1950 Warszawa
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta
Lata aktywności	1931–1950
Odznaczenia

Tadeusz Kański, właśc. Tadeusz Drohomirecki (ur. 19 lipca 1902 w Raju, zm. 5 sierpnia 1950 w Warszawie) – polski aktor, reżyser oraz scenarzysta.

Studiował architekturę na Politechnice Lwowskiej oraz aktorstwo w tamtejszej szkole dramatyczne. Następnie wyjechał do Włoch, by kontynuować naukę w obu kierunkach. Tam też, od 1926 roku, grał w filmach wytwórni Stefano Pittalugi. Po powrocie do kraju, w latach 1931–1939 występował w polskich produkcjach oraz grał w teatrach Lwowa i Warszawy. Był również współscenarzystą filmu Sygnały (reż. Józef Lejtes).

Podczas II wojny światowej był założycielem i kelnerem kawiarni artystycznej „Sztuka”, umiejscowionej w podziemiach przedwojennego drapacza chmur Prudential^[1]. Po zamachu na Igo Syma, został wraz z innymi aktorami wywieziony 6 kwietnia 1941 do obozu Auschwitz-Birkenau (nr więzienny 12860)^[2]. Po zwolnieniu z obozu w roku 1941 wrócił do Warszawy, wstąpił do AK i zaangażował się w życie konspiracyjne^[1], wziął udział w powstaniu warszawskim, a po jego upadku udał się do Zakopanego, gdzie doczekał końca wojny.

W 1945 roku objął funkcję szefa Pomorskiej Dyrekcji Okręgowej Polskiego Radia^[3], a w 1947 roku został zastępcą dyrektora naczelnego Przedsiębiorstwa Państwowego „Film Polski”^[4]. Z tego stanowiska został zwolniony po fiasku realizacji filmu Ślepy tor (wg Jerzego Kawalerowicza Kański został wówczas zesłany do obozu pracy w kamieniołomach). Przed śmiercią wyreżyserował jeszcze (wraz z Aldo Vergano) film Czarci żleb, za który w 1950 roku otrzymał Państwową Nagrodę Artystyczną II stopnia (zespołową) w dziale kinematografii za realizację^[5].

Oprócz pracy filmowca zajmował się również tłumaczeniami, pisał także słuchowiska radiowe i sztuki teatralne (S.O.S.).

Zmarł w Warszawie, pochowany 8 sierpnia 1950 roku na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 11E-2-22)^[6].

• Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1946)^[7]

• 1927: I martri d'Italia
• 1927: Il vetturale del Moncenisio
• 1928: Il carnevale di Venezia
• 1931: Dziesięciu z Pawiaka – młody rewolucjonista
• 1932: Dzikie pola – Bodenyi, rotmistrz armii austro-węgierskiej
• 1933: Pod Twoją obronę – agent wywiadu
• 1938: Kościuszko pod Racławicami – pułkownik Jan Ślaski
• 1938: Druga młodość – góral Franek
• 1939: Doktór Murek – „Czarny Kazik”, narzeczony Arlety
• 1949: Czarci żleb – Wilczyński, szef bandy

• 1938: Sygnały – scenariusz
• 1949: Czarci żleb

• Tadeusz Kański w bazie filmpolski.pl
• Tadeusz Kański w bazie Filmoteki Narodowej „Nitrofilm”
• Tadeusz Kański na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Tadeusz Kański w Internetowej Bazie Filmowej (fdb.pl)