T-20 Komsomolec

T-20 Komsomolec
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 ZSRR

Producent

STZ i GAZ

Typ pojazdu

ciągnik artyleryjski

Trakcja

gąsienicowa

Załoga

2 + 6

Historia
Prototypy

1936

Produkcja

1937 – czerwiec 1941

Egzemplarze

7780

Dane techniczne
Silnik

4-cylindrowy gaźnikowy chłodzony cieczą GAZ-AA, od 1938 r. GAZ-M-1 o mocy 40-50 KM

Transmisja

mechaniczna

Poj. zb. paliwa

80 l

Pancerz

nitowany z płyt walcowanych o grubości 7-10 mm

Długość

3450 mm

Szerokość

1860 mm

Wysokość

1580 mm

Prześwit

300 mm

Masa

3460-4100 kg

Moc jedn.

11,6-12,2 KM/t

Nacisk jedn.

0,54

Osiągi
Prędkość

47,5 km/h

Zasięg pojazdu

152 km

Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)

0,60 m

Rowy (szer.)

1,40 m

Ściany (wys.)

0,50 m

Kąt podjazdu

29°

Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 x karabin maszynowy DT kalibru 7,62 mm
Użytkownicy
ZSRR, Finlandia

T-20 Komsomolec – opancerzony gąsienicowy ciągnik artyleryjski, konstrukcji sowieckiej, z okresu przed II wojną światową.

Historia

W latach 30. XX wieku. oddziały Armii Czerwonej były coraz lepiej wyposażone w sprzęt artyleryjski. Szybko okazało się, że dotychczasowe środki holownicze - zaprzęgi konne - są niewystarczające. Były też bardzo wrażliwe na ogień nieprzyjaciela. Postanowiono zastąpić je lekkim, szybkim i, w miarę możliwości, opancerzonym ciągnikiem gąsienicowym.

Jednym z pierwszych takich pojazdów, był ciągnik typu Pionier. Został on zaprojektowany przez inż. A.S. Szczegłowa w biurze konstrukcyjnym NATI. Był on wzorowany na lekkim amerykańskim ciągniku Marmon-Herrington. Do jego budowy wykorzystano podzespoły czołgu pływającego T-37A. Pojazd kierowany przez jednego żołnierza, mógł zabierać 6 ludzi obsługi holowanego działa. Wyprodukowano serię 50 wozów, lecz pojazd miał zbyt mały uciąg oraz był nieopancerzony. Próby likwidacji tych mankamentów nie powiodły się. W roku 1936 zamówiono konkurencyjną konstrukcję opracowaną w Fabryce nr 37, pod kierunkiem inż. A. Astrowa. Wóz ten zyskał uznanie armii i został przyjęty na uzbrojenie jako T-20 "Komsomolec".

W konstrukcji pojazdu wykorzystano silnik samochodowy i częściowo układ jezdny czołgu pływającego T-38. Testy ciągnika trwały od sierpnia do listopada 1937. Pojazd przeszedł je pomyślnie i rozpoczęto produkcję seryjną, która trwała do połowy 1941. Ogółem zbudowano 7780 egzemplarzy.

Służba

Ciągniki Komsomolec odegrały ogromną rolę w procesie motoryzacji Armii Czerwonej. Zapotrzebowanie każdej dywizji piechoty wynosiło minimum 60 pojazdów tego typu, a produkcja nie mogła zaspokoić wszystkich potrzeb. Z tego powodu w ciągniki wyposażano tylko jednostki pierwszego rzutu oraz jednostki piechoty zmotoryzowanej w związkach pancernych. Ciągniki T-20 zostały użyte bojowo w walkach z Japończykami nad jeziorem Chasan w 1938 oraz nad rzeką Chałchin-Goł w 1939. Potem używano ich w wojnie zimowej. Znajdowały się także w składzie wojsk wkraczających do Polski 17 września 1939. Kilka z nich zostało zniszczonych w walkach przez polskich żołnierzy. Były one także używane w pierwszej fazie wojny z Niemcami. Szybko jednak uległy zniszczeniu i zużyciu. Oprócz zadań holowniczych, ciągników Komsomolec sporadycznie używano do rozpoznania i zwalczania piechoty.

Bibliografia