Szczawin Kościelny – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Szczawin Kościelny z siedzibą GRN w Szczawinie Kościelnym utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie gostynińskim w woj. warszawskim, na mocy uchwały nr VI/10/3/54 WRN w Warszawie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Budy Kaleńskie, Helenów, Kaleń, Misiadła, Przychód i Szczawin Kościelny, ponadto wieś Jesionka[6] z dotychczasowej gromady Jesionka, wieś Szczawinek i wieś Szczawin Mały z dotychczasowej gromady Szczawinek oraz kolonia Walentynów, kolonia Wincentów, wieś Reszki i osada Reszki z dotychczasowej gromady Reszki ze zniesionej gminy Szczawin w tymże powiecie[7]. Dla gromady ustalono 13 członków gromadzkiej rady narodowej[8].
1 stycznia 1959 do gromady Szczawin Kościelny przyłączono obszary zniesionych gromad: Kunki, Nowy Szczawin Borowy (bez wsi Gołas i Łuszczanów[9]) i Osowia – w tymże powiecie[10].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie gostynińskim reaktywowano gminę Szczawin Kościelny[12] (do 1954 jednostka nosiła nazwę gmina Szczawin).
Przypisy
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ CWieś Jesionka określono także jako część gromady Osowia (błędny duplikat). Położenie geograficzne wsi Jesionki sprawia jednak, że bardziej prawdopodobna jest jej przynależność do gromady Szczawin Kościelny (Jesionka leży na północ od Bud Kaleńskich, które włączono do gromady Szczawin Kościelny, natomiast gromada Osowia rozpościerała się na południe od Bud Kaleńskich)
- ↑ Uchwała Nr VI/10/3/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu gostynińskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
- ↑ Uchwała Nr LVII/187 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Gostyninie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 7 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 42)
- ↑ Uchwała Nr VIII-24/58 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 13 listopada 1958 r. w sprawie zmian granic niektórych gromad i przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1958 r., Nr. 12, Poz. 218)
- ↑ Uchwała Nr VIII-25/58 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 13 listopada 1958 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1958 r., Nr. 12, Poz. 217)
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- ↑ Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim
