Synagoga w Pabianicach

Synagoga w Pabianicach
Ilustracja
Tablica upamiętniająca synagogę w Pabianicach przy ul. Bóźnicznej 4 (tablicę umieszczono na budynku przy ul. Bóźnicznej 6)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Pabianice

Adres

ul. Bóźnicza 4

Typ budynku

synagoga

Ukończenie budowy

1847

Zniszczono

1960

Położenie na mapie Pabianic
Mapa konturowa Pabianic, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Pabianicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Pabianicach”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Pabianicach”
Położenie na mapie powiatu pabianickiego
Mapa konturowa powiatu pabianickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Pabianicach”
Ziemia51°39′49,0″N 19°22′04,6″E/51,663611 19,367944

Synagoga w Pabianicach – nieistniejąca synagoga przy ul. Bóźniczej w Pabianicach.

Historia

Synagoga została zbudowana w 1847 roku na Starym Mieście przy uliczce do dziś zwanej Bóźniczną. Przebudowano ją 33 lata później. Od początku była murowana, gdyż władze nie wyraziły zgody na wzniesienie drewnianej. Budynek został zbudowany w stylu klasycystycznym, ściany zewnętrzne miał podzielone pilastrami z wnękami, a szczyt ściany frontowej – trójkątny. Synagoga przetrwała II wojnę światową, choć jej wnętrze zostało zniszczone. Została zburzona w 1960 roku, w wyniku decyzji podjętej w latach pięćdziesiątych przez władze miasta i zatwierdzonej przez Wydział Kultury Prezydium Wojskowej Rady Narodowej w Łodzi[1][2].

O jej istnieniu przypomina dziś tylko tablica pamiątkowa, odsłonięta w 1992 roku, w 50. rocznicę likwidacji getta w Pabianicach. Treść napisu znajdującego się na tablicy została ustalona najprawdopodobniej przez pabianickich Żydów i w porozumieniu z władzami miasta. Napis brzmi: „W tym miejscu mieściła się synagoga gminy żydowskiej miasta Pabianic zbudowana w połowie XIX wieku zburzona przez oprawców hitlerowskich w Holocaust – ziomkostwo miasta Pabianic”. Zawarta w nim informacja o tym, kto i kiedy zburzył budynek, jest więc niezgodna z faktami. Trudno ustalić przyczynę tej rozbieżności, osoba wskazywana jako pomysłodawca tablicy już nie żyje[1][3].

Przypisy

  1. ↑ a b Izabela Terela, Relikty żydowskie w krajobrazach pamięci centralnej Polski, [w:] Marek Dziewierski, Bożena Pactwa (red.), Kultury i krajobrazy pamięci, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2020, ISBN 978-83-226-3799-9, s. 92.
  2. ↑ Synagoga w Pabianicach (ul. Bóźniczna) [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-07-11].
  3. ↑ Przed wojną w naszym mieście mieszkało dziewięć tysięcy Żydów. Dziś nikt o nich nie pamięta [online], Życie Pabianic – portal informacyjny, 22 grudnia 2018 [dostęp 2020-07-11] (pol.).