Synagoga w Koninie

Synagoga w Koninie
Obiekt zabytkowy nr rej. 246 z 17 września 1968[1]
Ilustracja
Synagoga w Koninie (2013)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Konin

Adres

ul. Adama Mickiewicza

Budulec

murowana

Data budowy

1825–1829

Data likwidacji

II wojna światowa

Tradycja

ortodoksyjna

Obecnie

biblioteka

Położenie na mapie Konina
Mapa konturowa Konina, na dole znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Koninie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Koninie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Koninie”
Ziemia52°12′40″N 18°15′07″E/52,211000 18,252000

Synagoga w Koniniesynagoga wzniesiona w latach 1825–1829 w Koninie, wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa wielkopolskiego.

Synagoga została zbudowana w latach 1825-1829 na miejscu starej synagogi. Prace wykończeniowe trwały do 1844. W latach 1878–1883 przeprowadzono prace remontowe z gruntowną przebudową w stylu neomauretańskim, podczas których dodano orientalną dekorację elewacji, słupy bimy, sklepienie oraz dobudowano dwukondygnacyjne pomieszczenie, w którym umieszczono na piętrze babiniec, a na parterze od strony zachodniej przedsionek. Połączył on ze sobą synagogę główną oraz sąsiadujący z nią nowy budynek synagogi ze szkołą talmudyczną[2].

Podczas II wojny światowej w październiku 1939 Niemcy zdewastowali synagogę, w której następnie urządzili magazyn. Po wojnie budynek synagogi przez wiele lat stał opuszczony. W latach 80. przeprowadzono gruntowny remont, podczas którego synagoga odzyskała swój dawny oryginalny wygląd. Od tego czasu do 2008 znajdowała się w niej Biblioteka Wojewódzka. W 2010 budynek przejął Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP, który sprzedał go w ręce prywatne. Biblioteka została zlikwidowana. Po 10 latach miasto przejęło synagogę. Zaczęto w niej organizować spotkania kulturalne[2][3][4].

Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu neomauretańsko-neogotyckim. Wewnątrz w jednoprzestrzennej sali głównej znajduje się kolebkowe sklepienie czterokierunkowe wsparte na czterech kolumnach, pomiędzy którymi dawniej stała bima. Sklepienie pierwotnie malowane było ornamentem zbliżonym do okuciowego, zaś obecnie jest wykonane z drewna modrzewiowego.

Na ścianie wschodniej znajdował się bogato zdobiony Aron ha-kodesz, który pierwotnie znajdował się również w starej synagodze. Obecnie pozostaje zamkniętą drewnianymi drzwiczkami wnęką. Na tej ścianie oraz kolumnach zachowała się piękna, zakonserwowana dekoracja malarska. Przed synagogą zachował się oryginalny, stylizowany kuty płot z licznymi gwiazdami Dawida.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 72 [dostęp 2019-05-09].
  2. a b Maria Piechotka i Kazimierz Piechotka: Bramy Nieba Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata i Muzeum Historii Żydów Polskich POLINWarszawa, 2017, s. 603-604, język polski, ISBN 978-83-942344-2-3
  3. Konin. Do Synagogi wróciło życie. Koncert Wiktora Zborowskiego i zespołu Shalom. konin.naszemiasto.pl. [dostęp 2022-11-07].
  4. Zabytkowa synagoga w rękach miasta - Konin. Tu płynie energia [online], www.konin.pl [dostęp 2022-11-18].

Linki zewnętrzne