Strażnica KOP „Kamienny Wóz”

Strażnica KOP „Kamienny Wóz”
Ilustracja
strażnica KOP „Kamienny Wóz”
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1925

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Kamienny Wóz[a]

Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Podległość

Kompania graniczna KOP „Dziwniki”

Strażnica KOP „Kamienny Wóz” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1924, w składzie 3 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 7 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 16 strażnic[1]. Strażnica KOP „Kamienny Wóz” w latach 1931 – 1939 znajdowała się w strukturze 3 kompanii KOP „Dziwniki”[2][3][4][5][6] batalionu KOP „Podświle”[7] z pułku KOP „Głebokie”[8]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej.

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP[3]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączył trakt długości 11,7 km i droga polna długości 2 km[5].

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[9]. Strażnice KOP stanowiły pierwszy rzut ugrupowania kordonowego Korpusu Ochrony Pogranicza[10].

Strażnica KOP „Kamienny Wóz” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 5 kilometrów 523 metrów od słupa granicznego nr 257 do 261[3], a w 1938 pododcinek szerokości 8 kilometrów 450 metrów od słupa granicznego nr 247 do 261[5].

Sąsiednie strażnice:

Walki we wrześniu 1939

17 września 1939 strażnice 3 kompanii granicznej „Dziwniki” por. Bronisława Olecha zaatakowane zostały przez jednostki 5 Dywizji Strzeleckiej i 13 oddziału ochrony pogranicza NKWD. Po krótkiej walce uległy przeważającym siłom przeciwnika. Strażnica KOP „Kamienny Wóz” została zniszczona. W jej obronie poległ plut. Pełczyński[11][12].

Uwagi

  1. strażnica Kamienny Wóz, gmina Hołubicze, powiat dziśnieński, województwo wileńskie

Przypisy

  1. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 5/1928.
  2. a b Szkice dyslokacyjne ↓.
  3. a b c d Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 19/1932.
  4. a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 54/1934.
  5. a b c d Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 83/1938.
  6. Prochwicz 2003 ↓, s. 306.
  7. Szubański 2000 ↓, s. 88.
  8. Polak 1999 ↓, s. 218.
  9. Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
  10. Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 32.
  11. Cygan 2006 ↓, s. 93.
  12. wg informacji Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie KG-OI56/VI/15 z 18.02.2015: Stefan Pałczyński

Bibliografia