Strażnik polny

Strażnik polny – urząd wojskowy w I Rzeczypospolitej; powstał w końcu XV w. lub na początku XVI w. i oznaczał dowódcę najdalej wysuniętych placówek granicznych. Funkcję tę pełnił zazwyczaj jeden z dowódców obrony potocznej, czuwającej nad bezpieczeństwem wschodnich granic. Z czasem strażnik polny stał się najbliższym pomocnikiem hetmana. Istniały dwa oddzielne urzędy strażników: dla Korony – strażnik polny koronny, i dla Wielkiego Księstwa Litewskiego – Litwy – strażnik polny litewski. Od XVII w. istniał także urząd strażnika wielkiego (koronnego i litewskiego). W XVIII w. urzędy strażników stały się tytularnymi synekurami.

Był to wysoki urząd (czwarty po hetmanie wielkim, hetmanie polnym i po strażniku wielkim) oraz dobrze płatny, ale mało eksponowany, stąd mało atrakcyjny dla magnaterii i zazwyczaj sprawowany przez przedstawicieli średniej szlachty.

Urząd strażnika polnego pełnili m.in.:

Mikołaj Potocki (zm. 1572) – rotmistrz, dworzanin królewski, starosta chmielnicki, kamieniecki
Jan Sokół w latach 1648-1649
Stanisław Mariusz Jaskulski w latach 1650-1652
Benedykt Ujejski w 1652
Stanisław Mariusz Jaskulski w latach 1653-1664
Krzysztof Wiktoryn Zbigniew Lettow-Vorbek płk. jazdy, rotm. chorągwi kozackiej i tatarskiej, por. husarski, poseł i marszałek szlachty w starodubowskim, dworzanin i sekretarz królewski, sędzia ziemski, wojski, owiesny i podkomorzy, 1656-1689 strażnik polny litewski
Aleksander Jerzy Lettow-Vorbek skarbnik, stolnik, poseł i marszałek starodubowski, strażnik polny litewski 1688-1700
Andrzej Modrzejewski w latach 1665-1667
Michał Zbrożek w latach 1668-1691
Jan Sobieski w latach 1692-1699
Józef Wojciech Mierzejewski h. Szeliga – w 1788 r. poseł z województwa podolskiego
Mikołaj Oskierko (ur. 1735, zm. 1796) – strażnik polny litewski, szambelan królewski
Michał Bruno Ślizień (ok. 1729) – strażnik polny litewski; pisarz skarbowy litewski, podstoli oszmiański
Daniel Piaskowski – strażnik polny litewski (XVII w.)
Stanisław Bykowski – strażnik polny litewski (ok. 1765)

Zobacz też

Bibliografia

Zbigniew Góralski, Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1983, s. 175-176.
Polski Słownik Biograficzny
Maciej Vorbek-Lettow "Skarbnica pamięci.." Ossolineum 1968r.

Read other articles:

Kabinet Dwikora I

Kabinet Dwikora IKabinet Pemerintahan IndonesiaDibentuk2 September 1964Diselesaikan21 Februari 1966Struktur pemerintahanKepala negaraSoekarnoKepala pemerintahanSoekarnoSejarahPendahuluKabinet Kerja IVPenggantiKabinet Dwikora II Artikel ini adalah bagian dari seriPolitik dan ketatanegaraanIndonesia Pemerintahan pusat Hukum Pancasila(ideologi nasional) Undang-Undang Dasar Negara Republik Indonesia Tahun 1945 Hukum Perpajakan Ketetapan MPR Undang-undang Perppu Peraturan pemerintah Peraturan pres...

Abraham J. Williams

American politician (1781–1839) Abraham J. Williams3rd Governor of MissouriIn officeAugust 4, 1825 – January 20, 1826LieutenantVacantPreceded byFrederick BatesSucceeded byJohn MillerMember of the Missouri SenateIn office1822 Personal detailsBorn(1781-02-26)February 26, 1781Hardy County, VirginiaDiedDecember 30, 1839(1839-12-30) (aged 58)Boone County, MissouriPolitical partyDemocratic-Republican,OccupationMerchant, farmer Abraham Jude[citation needed] Williams (Februa...

KLUC-FM

Radio station in Las Vegas, NevadaKLUC-FMLas Vegas, NevadaBroadcast areaLas Vegas, NevadaFrequency98.5 MHz (HD Radio)Branding98.5 KLUCProgrammingLanguage(s)EnglishFormatTop 40/CHRSubchannelsHD2: Sports gambling The BetHD3: Regional Mexican Fiesta 98.1OwnershipOwnerAudacy, Inc.(Audacy License, LLC, as Debtor-in-Possession)Sister stationsKMXBKXNTKXQQ-FMHistoryFirst air date1963 (1963)Former call signsKRBO-FM (CP, 1961–62)Call sign meaningLuckyTechnical information[1]Licensing aut...

Toby Morris (politician)

American politician Toby MorrisMember of the U.S. House of Representativesfrom Oklahoma's 6th districtIn officeJanuary 3, 1947 – January 3, 1953Preceded byJed Johnson, Sr.Succeeded byVictor WickershamIn officeJanuary 3, 1957 – January 3, 1961Preceded byVictor WickershamSucceeded byVictor Wickersham Personal detailsBornFebruary 28, 1899 (1899-02-28)Granbury, TexasDiedSeptember 1, 1973 (1973-10) (aged 74)Lawton, OklahomaCitizenship United St...

Michael Waltrip

Michael WaltripWaltrip pada tahun 2015LahirMichael Curtis Waltrip30 April 1963 (umur 60)Owensboro, Kentucky[1]Tinggi6 ft 5 in (1,96 m)Berat210 pon (95 kg)Pencapaian1983 Darlington Dash Series champion1996 The Winston winner2001, 2003 Daytona 500 winner2002, 2005 Gatorade Duel WinnerPenghargaan1983, 1984 Darlington Dash Series Most Popular DriverKarier NASCAR Seri Piala784 lomba dalam kurun waktu 33 tahunKlasemen 201738thHasil terbaik12th (1994, 1995)Lomba...

أريوفستس

أريوفستس (باللاتينية: Ariovistus)‏ معلومات شخصية تاريخ الميلاد سنة 101 ق م [1] الوفاة سنة 54 ق م [1] جرمانية الحياة العملية المهنة شيخ قبيلة الخدمة العسكرية الفرع الجيش الروماني تعديل مصدري - تعديل أريوفستس (باللاتينية: Ariovistus) هو كان أحد قادة القبا�...

Aegis Combat System

American integrated naval weapons system developed by RCA and produced by Lockheed Martin This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Aegis Combat System – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2019) (Learn how and when to remove this template message) USS Lake Champlain (CG-57)...

Монс, Анна Ивановна

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Монс. Анна Монснем. Anna Mons Предполагаемый портрет неизвестного художника Дата рождения 26 января 1672(1672-01-26) Место рождения Москва, Немецкая слобода Дата смерти 15 августа 1714(1714-08-15) (42 года) Место смерти Москва Страна ...

Midleton CBS Secondary School

Secondary school in Midleton, Cork, IrelandMidleton CBSLocationMidleton, CorkIrelandInformationTypeSecondary schoolMottoAncora imparoReligious affiliation(s)Roman CatholicEstablished1867PrincipalNiall AhernEnrolment900 (+67 staff)Colour(s)Red and WhiteWebsitemidletoncbs.ie Midleton CBS Secondary School is a Catholic secondary school for boys, located in Midleton, County Cork, Ireland. Midleton CBS was founded by the Congregation of Christian Brothers in 1867.[1] History The Christian...

趙家驤

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)（47—48歲） † 中華民國福建省金門縣国籍中華民國政党中國國民黨获奖青天白日勳章（追贈）军事背景效忠中華民國服役國民革命軍中華民國陸軍服役时间1924年－1958年军衔二級上將（追晉）部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

Tetley's Brewery

Not to be confused with the unrelated tea manufacturer, Tetley. Brewery in Leeds, West Yorkshire, England Tetley's BreweryCompany typeSubsidiaryIndustryBrewingFounded1822FounderJoshua TetleyDefunct2011HeadquartersHunslet, LeedsWest Yorkshire, EnglandArea servedUnited Kingdom (some export markets)Key peopleJoshua TetleyProductsBeerOwnerCarlsberg UKParentCarlsberg Group Tetley's Brewery (Joshua Tetley & Son Ltd) was an English regional brewery founded in 1822 by Joshua Tetley in Hunslet, no...

Jason Vincent

Jason Vincent Nazionalità Regno Unito Motociclismo Carriera Carriera nel Motomondiale Esordio 1996 in classe 250 Miglior risultato finale 11º Gare disputate 79 Punti ottenuti 222 Giri veloci 1 Modifica dati su Wikidata · Manuale Jason Vincent (Earl Shilton, 20 febbraio 1972) è un pilota motociclistico britannico ritiratosi dall'attività agonistica. Indice 1 Carriera 2 Risultati nel motomondiale 2.1 Classe 250 2.2 Classe 500 3 Note 4 Collegamenti esterni Carriera Figlio...

Повітряні сили Збройних сил України

Ця стаття потребує додаткових посилань на джерела для поліпшення її перевірності. Будь ласка, допоможіть удосконалити цю статтю, додавши посилання на надійні (авторитетні) джерела. Зверніться на сторінку обговорення за поясненнями та допоможіть виправити недоліки. Мат...

Stazione di Marina di Carrara

Marina di Carrarastazione ferroviariaLocalizzazioneStato Italia LocalitàCarrara, località Marina Coordinate LineeMarmifera Raccordi della Zona Industriale Apuana dal 1938 StoriaStato attualeSmantellata Attivazione1876 Soppressione1964 CaratteristicheTipoStazione in superficie, passante, di diramazione BinariVari GestoriSocietà della Ferrovia Marmifera Privata di Carrara OperatoriSocietà della Ferrovia Marmifera Privata di Carrara DintorniMarina di CarraraStazione omonima della tranvi...

Robert Mulliken

Robert MullikenRobert Mulliken, Chicago 1929BiographieNaissance 7 juin 1896NewburyportDécès 31 octobre 1986 (à 90 ans)Comté d'ArlingtonNom dans la langue maternelle Robert Sanderson MullikenNationalité américaineFormation Université HarvardUniversité de ChicagoMassachusetts Institute of TechnologyActivités Physicien, chimiste théoricien, professeur d'universitéPère Samuel Parsons Mulliken (en)Autres informationsA travaillé pour Université d'État de FlorideUniversité de Ch...

حوسان

حوسان الإحداثيات 31°42′36″N 35°08′02″E / 31.709947222222°N 35.133861111111°E / 31.709947222222; 35.133861111111 تقسيم إداري البلد دولة فلسطين[1] التقسيم الأعلى محافظة بيت لحم رمز جيونيمز 283643 تعديل مصدري - تعديل مدخل كفر حوسان من الغرب طريق 375 حوسان قرية فلسطينية من قر�...

Building automation

Branch of automation This article is about automation within commercial buildings. For automation within residences, see Home automation. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Building automation – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2011) (Learn how and when to remove this message)...

Pininfarina

Pininfarina SpAJenisPublik (BIT: {{{2}}})IndustriAutomotiveDidirikan1930KantorpusatTurin, ItaliaTokohkunciSergio PininfarinaHonorary Chairman Andrea PininfarinaChairman and CEO Paolo PininfarinaVice-ChairmanKaryawan3,562 (2006)Situs webhttp://www.pininfarina.com Pininfarina S.p.A. (nama kecil untuk Carozzeria Pininfarina) merupakan perusahaan karoseri yang berpusat di Turin, Italia. Didirikan pada tahun 1930 oleh pembuat mobil Battista Farina. Perusahaan ini mempekerjakan beberapa macam ...

Opposition à la guerre d'Afghanistan (2001)

Cet article est une ébauche concernant la politique et le domaine militaire. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Les pertes militaires de l'ISAF depuis le début du conflit (cliquer pour agrandir). L’opposition à la guerre d'Afghanistan découle de nombreux facteurs : il s'agit notamment du fait que l'invasion américaine est illégale en vertu du droit international et constitue une agressi...

Gabriel Franchère

French Canadian author and explorer Gabriel Franchère Gabriel Franchère ( 3 November 1786 –12 April 1863) was a French Canadian author and explorer of the Pacific Northwest. Franchère was born in Montreal to Gabriel Franchère (4 March 1752 - 16 May 1832) and Marie-Félicité Morin (20 August 1760 - 28 September 1807). He later joined the Pacific Fur Company as a merchant apprentice, arriving at Fort Astoria on the Tonquin.[1] After Astoria was sold to the North West Company, Fra...