Stanisław Holenderski

Stanisław Holenderski
Pełne imię i nazwisko

Stanisław Józef Holenderski

Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1871
Zawiercie

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 1940
Zawiercie

Stanisław Holenderski (ur. 24 grudnia 1871 w Zawierciu, zm. 23 stycznia 1940 tamże) – polski przemysłowiec, filantrop, sadownik.

Rodzina

Był synem Markusa oraz Cecylii de domo Mendelsohn. W 1921 roku ożenił się z Joanną Marią z domu Idzikowską (ur. 18 grudnia 1887 w Łodzi, zm. 31 grudnia 1972 w Zawierciu). To małżeństwo miało córkę Anielę (ur. 19 grudnia 1922, zm. 10 lipca 2007)[1].

Życiorys

W 1889 roku ukończył gimnazjum w Częstochowie, następnie odbył praktykę rolniczą[1]. Odziedziczył majątek po ojcu, który w 1883 roku był współwłaścicielem huty szkła w Zawierciu[2]. Był właścicielem tzw. Stawek[3]. W 1912 roku nabył majątek Poręba Mrzygłodzka o powierzchni 210 ha, pod którym znajdowały się pokłady węgla brunatnego. Po zakończeniu I wojny światowej wystąpił o koncesję na wydobycie węgla. Mimo otrzymania odpowiedzi odmownej na terenach należących do Holenderskiego powstała kopalnia prowadzona przez Stanisława Kasterskiego, a Holenderski czerpał profity z tytułu najmu gruntu[4]. Holenderski był ponadto właścicielem cegielni w Zawierciu i Łazach[5], prezesem rady nadzorczej cementowni w Wysokiej, członkiem zarządu cementowni w Zdołbunowie[6] oraz współudziałowcem kopalni węgla brunatnego „Teodor” w Gołuchowicach[7].

W 1915 roku został radnym pierwszej rady miejskiej w Zawierciu po nadaniu miastu praw miejskich, po czym aktywnie zabiegał o wprowadzenie do urzędów języka polskiego. W 1921 roku konwertował na katolicyzm. W 1930 roku znalazł się w składzie Obywatelskiego Komitetu Niesienia Doraźnej Pomocy dla Bezrobotnych, który m.in. w 1931 roku zapoczątkował tradycję zawierciańskichpos ogródków działkowych[8]. Założył Ochotniczą Straż Pożarną W Zawierciu oraz Związek Ochotników Pracy Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego[6]. Ufundował m.in. dwa domy przy ulicy Pomorskiej na potrzeby przytułku dla starców i inwalidów wojennych (1928), ziemię na cmentarz ewangelicki w Porębie (1929), ogrodzenie cmentarza w Zawierciu (1932), kaplicę cmentarną (1934), materiały na budowę Państwowego Gimnazjum i Liceum Koedukacyjnego (1933–1934) i materiały na budowę domku ZHP (1937)[9]. Był członkiem m.in. zarządu diecezjalnego Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej w Częstochowie, Powiatowej Rady Szkolnej, Urzędu Rozjemczego Powiatowego, członkiem honorowym Związku Inwalidów Wojska Polskiego, wiceprezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Zawierciu, radcą Izby Handlowo-Przemysłowej w Sosnowcu[10]. Był sadownikiem i popularyzatorem sadownictwa[11]. Kolekcjonował obrazy Jacka Malczewskiego, które udostępniał na wystawy[12][13].

Po wybuchu II wojny światowej został zmuszony do opuszczenia swojej posiadłości przy ulicy 3 Maja i zamieszkał na Stawkach. Zmarł w 1940 roku; został pochowany na cmentarzem rzymskokatolickim w Zawierciu[14]. W 2006 roku uchwałą Rady Miasta został uhonorowany tytułem „Zasłużony dla Zawiercia”[15].

Przypisy

  1. a b Monografia Zawiercia, s. 627.
  2. Monografia Zawiercia, s. 629–630.
  3. Martyna Urban, 5 niezwykłych osobistości z Zawiercia cz. II [online], Jura24, 29 kwietnia 2021 [dostęp 2022-08-04].
  4. Zdzisław Kluźniak, Stanisław Holenderski - przemysłowiec i filantrop [online], Dawne Zawiercie [dostęp 2022-08-04].
  5. Iwona Kuźniak, Tropem wielkich [online], Zawiercie Nasze Miasto, 27 czerwca 2003 [dostęp 2022-08-04].
  6. a b Cmentarze Zagłębia Dąbrowskiego i ziemi zawierciańskiej, s. 58.
  7. Zawiercie. Studium monograficzne, s. 331.
  8. Monografia Zawiercia, s. 628.
  9. Monografia Zawiercia, s. 628–629.
  10. Monografia Zawiercia, s. 629.
  11. Monografia Zawiercia, s. 630.
  12. „By skreślić historię naszych zbiorów”, s. 604.
  13. Jacek Malczewski - katalog wystawy TPSP w Krakowie 1939 r. [online], Polski Dom Aukcyjny, 20 stycznia 2015 [dostęp 2022-08-04].
  14. Monografia Zawiercia, s. 630.
  15. Stanisław Holenderski [online], Jura-Pilica.com [dostęp 2022-08-04].

Bibliografia

Read other articles:

Statue of the late Joey Dunlop on Snaefell mountain For a small country, sport in the Isle of Man plays an important part in making the island known to the wider world. The principal international sporting event held on the island is the annual Isle of Man TT motorcycling event. However, the Isle of Man is represented internationally in a number of other sports at the Commonwealth Games and the Island Games. International sport The Isle of Man hosted the IV Commonwealth Youth Games in Septem...

 

أموال إيران المحتجزة في الخارج تقدر ما بين 100 مليار $ إلی 120 مليار $. منذ أكثر من ثلاثة عقود لا تزال الكثير من الأصول والأرصدة الإيرانية مجمدة في البنوك العالمية، وتتراوح حجمها ما بين 100 مليار $[1][2] إلی 120 مليار $.[3][4] و 1.973 مليار دولار من هذه الأموال مجمدة في الول�...

 

Ini adalah nama Korea; marganya adalah Yoo. Yoo Se-yoonLahir12 September 1980 (umur 43)Seoul, Korea SelatanTahun aktif2004–sekarangSuami/istriHwang Gyeong-huiSitus webyooseyoon.comNama KoreaHangul유세윤 Hanja兪世潤 Alih AksaraYu Se-yunMcCune–ReischauerYu Se-yun Yoo Se-yoon (Hangul: 유세윤; lahir 12 September 1980) adalah seorang komedian dan pembawa acara komedi televisi Korea Selatan. Ia juga menjadi presenter beragam acara, selain menjadi bagian dari duo musikal/k...

العلاقات المارشالية المالطية جزر مارشال مالطا   جزر مارشال   مالطا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات المارشالية المالطية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين جزر مارشال ومالطا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه �...

 

  لمعانٍ أخرى، طالع لاغوس (توضيح).   لاغوسإكو (بالإنجليزية: Lagos)‏  لاغوس لاغوس خريطة نيجيريا (لاغوس في المنطقة الجنوبية الغربية)الموقع الجغرافي تاريخ التأسيس 1472  تقسيم إداري البلد نيجيريا[1][2] عاصمة لـ نيجيريا (–12 ديسمبر 1991)محمية نيجيريا الجنوبيةاتحاد ني...

 

Biological oxidation of ammonia/ammonium to nitrate Not to be confused with Nitration. Nitrogen cycle Nitrification is the biological oxidation of ammonia to nitrate via the intermediary nitrite. Nitrification is an important step in the nitrogen cycle in soil. The process of complete nitrification may occur through separate organisms[1] or entirely within one organism, as in comammox bacteria. The transformation of ammonia to nitrite is usually the rate limiting step of nitrification...

TOX

Protein-coding gene in the species Homo sapiens This article is about the protein. For other uses, see Tox (disambiguation). TOXIdentifiersAliasesTOX, TOX1, thymocyte selection associated high mobility group boxExternal IDsOMIM: 606863 MGI: 2181659 HomoloGene: 8822 GeneCards: TOX Gene location (Human)Chr.Chromosome 8 (human)[1]Band8q12.1Start58,805,412 bp[1]End59,119,147 bp[1]Gene location (Mouse)Chr.Chromosome 4 (mouse)[2]Band4|4 A1Start6,686,353 bp[2...

 

American film editor (1964–2023) John RefouaPublicity Photo of John RefouaBorn(1960-08-20)August 20, 1960[citation needed]Tehran, Republic of Iran,DiedMay 14, 2023(2023-05-14) (aged 62)Santa Monica, CAOccupationFilm editorYears active1990–2023SpouseSerena Refoua John Djahanshah Refoua (August 20, 1960 – May 14, 2023) was an American film editor. He was nominated at the 2009 Academy Awards for Best Film Editing for the film Avatar. He was nominated along with James Came...

 

1924 death and funeral of the Soviet Union's first leader You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Russian. (May 2023) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Russian article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy...

Mammalian protein found in Homo sapiens GNASIdentifiersAliasesGNAS, AHO, C20orf45, GNAS1, GPSA, GSA, GSP, NESP, POH, SCG6, SgVI, GNAS complex locus, PITA3External IDsOMIM: 139320 MGI: 95777 HomoloGene: 55534 GeneCards: GNAS Gene location (Human)Chr.Chromosome 20 (human)[1]Band20q13.32Start58,839,718 bp[1]End58,911,192 bp[1]Gene location (Mouse)Chr.Chromosome 2 (mouse)[2]Band2 H4|2 97.89 cMStart174,126,113 bp[2]End174,188,537 bp[2]RNA expres...

 

Main Building at Pratt Institute, completed in 1887 Hugh Lamb (ca. 1850-1903) and Charles Alonzo Rich (ca. 1850-1943) were partners in the New York City architecture firm of Lamb & Rich, which operated from 1880 to 1899.The firm was preceded by the firm of Lamb & Wheeler (1877–1881) and succeeded by the firms of Charles A. Rich, Architect (1899–1916), Rich & Mathesius (1916–1928), and Rich, Mathesius & Koyl (1928–1932). Both were born about 1850. Lamb was a native of S...

 

本條目存在以下問題,請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要擴充。 (2013年1月1日)请協助改善这篇條目,更進一步的信息可能會在討論頁或扩充请求中找到。请在擴充條目後將此模板移除。 此條目需要补充更多来源。 (2013年1月1日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目,无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者:请搜索一下条目的...

「アプリケーション」はこの項目へ転送されています。英語の意味については「wikt:応用」、「wikt:application」をご覧ください。 この記事には複数の問題があります。改善やノートページでの議論にご協力ください。 出典がまったく示されていないか不十分です。内容に関する文献や情報源が必要です。(2018年4月) 古い情報を更新する必要があります。(2021年3月)出...

 

Study of the relationship of body size to shape, anatomy, physiology, and behavior Skeleton of an elephantSkeleton of a tiger quoll (Dasyurus maculatus).The proportionately thicker bones in the elephant are an example of allometric scaling Allometry is the study of the relationship of body size to shape,[1] anatomy, physiology and behaviour,[2] first outlined by Otto Snell in 1892,[3] by D'Arcy Thompson in 1917 in On Growth and Form[4] and by Julian Huxley in 1...

 

For other uses, see Jackson Square (disambiguation). United States historic placeJackson SquareU.S. National Register of Historic PlacesU.S. National Historic LandmarkU.S. National Historic Landmark DistrictContributing Property Jackson Square, with Jackson's statue at center, and Saint Louis Cathedral center-back.Show map of East New OrleansShow map of LouisianaShow map of the United StatesLocationBounded by Decatur, St. Peter, St. Ann, and Chartres Sts.,New Orleans, LouisianaCoordinates29°...

Questa voce o sezione sull'argomento Friuli-Venezia Giulia non è ancora formattata secondo gli standard. Commento: pagina vistosamente non conforme al modello di voce; i rimandi in nota non risultano correttamente formattati; il testo presenta inoltre toni da volantino turistico e contenuti localistici, senza dubbio non confacenti a una trattazione enciclopedica Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Paularocomune(IT) Paularo(FUR) Paulâr [1] Paularo �...

 

Earthrise yang diambil pada 24 Desember 1968 Earthrise adalah nama yang diberikan untuk foto Bumi yang diambil oleh astronaut William Anders pada 24 Desember 1968 saat sedang menjalani misi Apollo 8.[1][2][3] Fotografer alam Galen Rowell menyatakannya sebagai foto lingkungan paling berpengaruh yang pernah diambil.[4] Penjelasan Earthrise adalah nama yang diberikan untuk gambar NASA AS8-14-2383, yang diabadikan oleh astronaut William Anders saat misi Apollo 8, y...

 

American actress and singer (1935–2019) Diahann CarrollPublicity photo, 1976BornCarol Diann Johnson(1935-07-17)July 17, 1935New York City, U.S.DiedOctober 4, 2019(2019-10-04) (aged 84)Los Angeles, California, U.S.Alma materNew York UniversityOccupationsActresssingermodelactivistYears active1950–2016Spouses Monte Kay ​ ​(m. 1956; div. 1963)​ Fred Glusman ​ ​(m. 1973; div. 1973)​ R...

. هذه المقالة بحاجة لمراجعة خبير مختص في مجالها. يرجى من المختصين في مجالها مراجعتها وتطويرها. (يوليو 2016) عربية سودانيةمحلية فيالسودانمنطقةالسودانالناطقون الأصليونحوالي 44 مليون  (2024)[1]أسرة اللغاتأفريقية آسيوية ساميةسامية وسطىعربيةمركزةعربية سودانيةنظام الكتاب...

 

1991 studio album by Miriam MakebaEyes on TomorrowStudio album by Miriam MakebaReleased11 June 1991GenreAfrican musicLabelGalloMiriam Makeba chronology Welela(1990) Eyes on Tomorrow(1991) Africa(1991) Eyes on Tomorrow is an album by South African singer Miriam Makeba, released in 1991.[1][2] It was recorded in South Africa.[3] Dizzy Gillespie guested on the album.[4] Critical reception Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllMusic[5]Rob...