Budowę soboru rozpoczęto w 1998[1]. Wznoszenie świątyni finansował holding „Sheriff”, największa prywatna firma w Naddniestrzu, dominująca również w życiu politycznym nieuznawanej republiki[2]. Pierwszą Świętą Liturgię w niedokończonym budynku odprawiono w sierpniu 1999[3]. Kolejne nabożeństwa w budowanym soborze odbywały się w dni świąteczne[3]. Uroczystego poświęcenia gotowej świątyni dokonał 16 stycznia 2000 metropolita kiszyniowski i całej Mołdawii Włodzimierz w asyście biskupów tyraspolskiego i dubosarskiego Justyniana, kagulskiego i komrackiegoAnatola oraz jedinieckiego i briczańskiegoDorymedonta[3]. Na uroczystości obecny był Igor Smirnow, prezydent Naddniestrza[1]. Od początku funkcjonowania sobór był katedrą erygowanej w 1995 eparchii tyraspolskiej i dubosarskiej. W sąsiedztwie budynku wzniesiono rezydencję biskupią i siedzibę zarządu eparchii[4]. Świątynia usytuowana jest w miejscu, gdzie w latach 1945–1952 w tymczasowym budynku[3] znajdował się sobór św. Mikołaja[1]. Bezpośrednio przed rozpoczęciem budowy, na początku lat 90. XX wieku, na miejscu budowy soboru funkcjonowała natomiast domowa cerkiew parafialna św. Włodzimierza[3].
W sąsiadującym z soborem domu znajduje się kaplica-baptysterium Trójcy Świętej oraz biblioteka[1]. Autorem projektu kompleksu budowli jest Piotr Jabłonski, który zaprojektował obiekt sakralny w stylu nawiązującym do architektury staroruskiej, zaś rezydencję biskupią i siedzibę eparchii wzorował na XVII-wiecznym budownictwie rosyjskim[1].
Szczególnym kultem w świątyni otaczana jest Tyraspolska Ikona Matki Bożej „Poszukiwanie Zaginionych”[5]. Sobór posiada dwa ołtarze – główny Narodzenia Pańskiego oraz boczny św. Włodzimierza, nawiązujący do cerkwi działającej dawniej na miejscu cerkwi[3].
8 września 2013 sobór odwiedził patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl[5].
Sobór uważany jest za jeden z symboli nieuznawanej państwowości naddniestrzańskiej[2][6]. Widok świątyni pojawia się na jednym z banknotów – rubli naddniestrzańskich[6].
↑ abJ. Solak, Mołdawia: republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar „zamrożonego konfliktu” o Naddniestrze, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ISBN 978-83-7780-997-6, s. 71.
