Skarby Stanisława Augusta (seria monet)

Skarby Stanisława Augusta – seria monet kolekcjonerskich emitowanych przez Narodowy Bank Polski, zainaugurowana 12 marca 2013 r. dwoma monetami poświęconymi Bolesławowi I Chrobremu[1].

Seria NBP odwzorowuje słynną XVIII w. serię medalierską z wizerunkami królów Polski wykonaną na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego, powstałą w mennicy warszawskiej w latach 1791–1797/1798. Projektantami stanisławowskich medali byli Jan Filip Holzhaeusser i Jan Jakub Reichel, a wzorowano je na portretach namalowanych w latach 1768–1771 przez Marcella Bacciarellego, przeznaczonych do Pokoju Marmurowego w Zamku Królewskim w Warszawie. Na odwrotnej stronie każdego medalu Holzhaeussera i Reichela umieszczono łaciński tekst, za którego ostateczną redakcję odpowiadał zapewne sam Stanisław August Poniatowski[2].

Medalierski XVIII w. poczet królów polskich składał się z wizerunków 23 monarchów – o jednego więcej niż cykl obrazów Bacciarellego. W metalu upamiętniono dodatkowo Stanisława Leszczyńskiego, najprawdopodobniej na podstawie obrazu Jana Bogumiła Plerscha[3].

Obie XVIII w. serie, malarska i medalierska, zaczynały się od Bolesława Chrobrego, a kończyły wizerunkiem Augusta III Sasa. Seria monet Narodowego Banku Polskiego ma zostać rozszerzona do 24 władców – ostatnie dwie monety mają przedstawiać Stanisława Augusta Poniatowskiego[2].

Charakterystyka serii

Każdemu włączonemu do serii władcy poświęcone są dwie monety – w srebrze (Ag999) o nominale 50 złotych oraz w złocie (Au999,9) o nominale 500 złotych, wybite na krążkach o identycznych masie – 62,2 grama oraz średnicy – 45 mm[1][2].

Monety NBP zachowują średnicę i wielkość reliefu oryginalnych medali. Rewersy przedstawiające władców są wiernymi replikami XVIII w. dzieł Holzhaeussera i Reichela, natomiast na awersach odwzorowano pomniejszoną odwrotną, napisową stronę każdego medalu, uzupełnioną w otoku nazwą państwa, godłem Rzeczypospolitej, nominałem oraz rokiem emisji[2].

Na rancie (boku, brzegu) każdej z monet umieszczono imiona monarchy w języku polskim oraz nazwę serii: „Skarby Stanisława Augusta”[2].

Lista monet serii

Lp Król Polski[4] Data emisji Projekt Nominał Nakład (szt.) Cena emisyjna Zdjęcie
1 Bolesław Chrobry[2] 12 marca 2013 Robert Kotowicz 50 złotych do 5000 1100 zł[1] AwersRewers
500 złotych do 750 13 610 zł[1] AwersRewers
2 Wacław II Czeski[5][6] 22 maja 2013 Urszula Walerzak 50 złotych do 5000 515 zł[7] AwersRewers
500 złotych do 750 12 600 zł[7] AwersRewers
3 Władysław Łokietek[8][9] 13 września 2013 Robert Kotowicz (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers) 		50 złotych do 5000 705 zł[potrzebny przypis] AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 zł[potrzebny przypis] AwersRewers
4 Kazimierz Wielki[10][11][12] 3 marca 2014 50 złotych do 5000 600 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 750 zł AwersRewers
5 Ludwik Węgierski[13][11][14] 10 września 2014 Urszula Walerzak (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers) 		50 złotych do 5000 730 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 750 zł AwersRewers
6 Jadwiga Andegaweńska[15][11][16] 4 grudnia 2014 Robert Kotowicz (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers) 		50 złotych do 5000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 zł AwersRewers
7 Władysław Jagiełło[17][18][19] 3 marca 2015 50 złotych do 5000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 800 zł AwersRewers
8 Władysław Warneńczyk[20][18][21] 15 września 2015 50 złotych do 5250 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 zł AwersRewers
9 Kazimierz Jagiellończyk[22][18][23] 3 grudnia 2015 50 złotych do 5250 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 zł AwersRewers
10 Jan Olbracht[24][25][26] 14 czerwca 2016 50 złotych do 6000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 000 zł AwersRewers
11 Aleksander Jagiellończyk[27][25][28] 7 grudnia 2016 50 złotych do 6000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 000 zł AwersRewers
12 Zygmunt I Stary[29][30][31] 12 lipca 2017 50 złotych do 6000 680 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 000 zł AwersRewers
13 Zygmunt August[32][30][33] 7 grudnia 2017 50 złotych do 6000 660 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 500 zł AwersRewers
14 Henryk Walezy[34][35][36] 12 lipca 2018 50 złotych do 5500 680 zł AwersRewers
500 złotych do 600 13 000 zł AwersRewers
15 Stefan Batory[37][38][39] 17 stycznia 2019 50 złotych do 5500 700 zł AwersRewers
500 złotych do 600 13 500 zł AwersRewers
16 Zygmunt III Waza[40][41] 23 stycznia 2020 50 złotych do 5000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 600 15 000 zł AwersRewers
17 Władysław IV[40][42] 3 grudnia 2020 50 złotych do 5000 750 zł AwersRewers
500 złotych do 600 18 000 zł AwersRewers
18 Jan Kazimierz Waza[43][44] 26 stycznia 2021 50 złotych do 5000 750 zł AwersRewers
500 złotych do 600 18 000 zł AwersRewers
19 Michał Korybut Wiśniowiecki[43][45] 2 grudnia 2021 50 złotych do 5000 750 zł AwersRewers
500 złotych do 600 19 000 zł AwersRewers
20 Jan III Sobieski[46][47] 9 lutego 2022 50 złotych do 5000 850 zł AwersRewers
500 złotych do 600 19 500 zł AwersRewers
21 August II Mocny[48][49] 1 grudnia 2022 50 złotych do 6000 850 zł[50] AwersRewers
500 złotych do 600 20 000 zł[50] AwersRewers
22 Stanisław Leszczyński[51][52] 26 stycznia 2023 50 złotych do 6000 850 zł[53] AwersRewers
500 złotych do 600 20 000 zł[53] AwersRewers

Przypisy

  1. ↑ a b c d Skarby Stanisława Augusta na monetach NBP BOLESŁAW CHROBRY (992-1025). nbp.pl. [dostęp 2013-03-12].
  2. ↑ a b c d e f NBP, Skarby Stanisława Augusta Bolesław Chrobry [online].
  3. ↑ Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet nominalnej wartości 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Bolesław Chrobry, oraz terminu wprowadzenia ich do obiegu [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-03-07].
  4. ↑ Narodowy Bank Polski, Seria – Skarby Stanisława Augusta [online], nbp.pl [dostęp 2023-03-06].
  5. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 383
  6. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Wacław II Czeski [online].
  7. ↑ a b Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny [online], www.nbp.pl [dostęp 2021-12-21] (pol.).
  8. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 697
  9. ↑ NBP, Skarby Stanisława Władysław I Łokietek [online].
  10. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 155
  11. ↑ a b c NBP, Monety NBP 2014 [online].
  12. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Kazimierz III Wielki [online].
  13. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 755
  14. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Ludwik Węgierski [online].
  15. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 1131
  16. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jadwiga Andegaweńska [online].
  17. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 217
  18. ↑ a b c NBP, Monety NBP 2015 [online].
  19. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław Jagiełło [online].
  20. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 794
  21. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław III Warneńczyk [online].
  22. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 1125
  23. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Kazimierz Jagiellończyk [online].
  24. ↑ M.P. z 2016 r. poz. 486
  25. ↑ a b NBP, Monety NBP 2016 [online].
  26. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan Olbracht [online].
  27. ↑ Zarządzenie nr 23/2016 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 21 listopada 2016 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Aleksander Jagiellończyk [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  28. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Aleksander Jagiellończyk [online].
  29. ↑ Zarządzenie nr 15/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 19 czerwca 2017 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Zygmunt I Stary [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  30. ↑ a b NBP, Monety NBP 2017 [online].
  31. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt I Stary [online].
  32. ↑ Zarządzenie nr 32/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Zygmunt August [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  33. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt II August [online].
  34. ↑ Zarządzenie nr 12/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 7 czerwca 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Henryk Walezy [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  35. ↑ NBP, Monety NBP 2018 [online].
  36. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Henryk Walezy [online].
  37. ↑ Zarządzenie nr 31/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Stefan Batory [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  38. ↑ NBP, Monety NBP 2019 [online].
  39. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Stefan Batory [online].
  40. ↑ a b NBP, Monety NBP 2020 [online].
  41. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt III Waza [online].
  42. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław IV [online].
  43. ↑ a b NBP, Monety NBP 2021 [online].
  44. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan Kazimierz Waza [online].
  45. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Michał Korybut Wiśniowiecki [online].
  46. ↑ Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny [online], www.nbp.pl [dostęp 2022-02-17] (pol.).
  47. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan III Sobieski [online].
  48. ↑ NBP, Monety NBP 2022 [online].
  49. ↑ NBP, Monety kolekcjonerskie August II Mocny [online].
  50. ↑ a b NBP, Plan emisyjny 2022 [online].
  51. ↑ NBP, Monety kolekcjonerskie Stanisław Leszczyński [online].
  52. ↑ NBP, Katalog monet [online], nbp.pl [dostęp 2023-03-06].
  53. ↑ a b NBP, Plan emisyjny 2023 [online].
Serie monet kolekcjonerskich i okolicznościowych wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski
Rozpoczęte
Zakończone