PROFILPELAJAR.COM

Simplon - historyczny, parowy bocznokołowiec, pływający po wodach Jeziora Genewskiego w Szwajcarii i we Francji. Wybudowany w latach 1915-1920, wchodzi do dziś (2024 r.) w skład floty „Belle Époque” szwajcarskiego armatora Compagnie générale de navigation sur le Lac Léman (CGN).

Historia

CGN rozpoczęła swą działalność w 1873 r. Okresem największego rozkwitu tego armatora były lata tzw. „Belle Époque”, czyli przedział 1894-1914. W tym czasie Kompania bez mała co dwa lata zamawiała w zakładach Braci Sulzer w Winterthur kolejny statek. Ostatnim wielkim parowym bocznokołowcem zamówionym tuż przed wybuchem I wojny światowej był „Simplon”. Jego budowę zaczęto w roku 1915, a po długiej wojennej przerwie ukończono w 1920^[1].

Na pokładzie statku doszło 18 sierpnia 2003 r. na redzie w Genewie do wybuchu kotła parowego. Naprawa trwała blisko 2 lata, a jednostka wróciła uroczyście do służby 2 lipca 2005 r. Został uznany, podobnie jak jednostki „Savoie”, „Rhône” i „La Suisse”, jako szwajcarskie dobro kulturowe o znaczeniu krajowym^[2]. Po częściowym remoncie, przeprowadzonym w 2011 r., pracowała ciągle, oczekując w kolejce na planową, generalną renowację, która musi mieć miejsce przed 2030 r.^[3]

Charakterystyka

Ten wielki bocznokołowiec o napędzie parowym jest największą (obok flagowej „La Suisse”) jednostką floty CGN. Imponuje siłą i szybkością reakcji maszyny. Był też pierwszym parowcem CGN, w którym kocioł usytuowano z tyłu, a maszynę parową z przodu, co zmienia sylwetkę jednostki ze względu na położenie komina. Długość statku wynosi 78,5 m, maksymalna szerokość 15,9 m^[3]. Wyporność konstrukcyjna wynosi 483 tony przy zanurzeniu 1,51 m. Zespół napędowy Sulzer-Compound. Maszyna parowa podwójnego rozprężania o średnicach cylindrów 850/1325 mm i skoku 1500 mm^[4]. Moc maszyny wynosi 1400 CV / 1030 kW – jest ona uznawana za maszynę parową o największej obecnie mocy w Europie^[3].

Jednostka może zabierać 850 pasażerów (w przeszłości limity wynosiły 1000 a nawet 1200 pasażerów). Dysponuje restauracją-salonem na 330 osób z gustownym umeblowaniem z drewna klonowego w stylu neoklasycystycznym^[3].

Katastrofa w marcu 2024

28 marca 2024 r., podczas krótkiego rejsu próbnego po przeglądzie przed rozpoczęciem sezonu letniego, statek uległ drobnej awarii maszyny na wysokości miejscowości Lutry. Natychmiastowe odstawienie statku do stoczni w Ouchy nie było możliwe ze względu na silny wiatr południowo-zachodni, powodujący wręcz sytuacje kolizyjne z próbującą go holować jednostką „Ville-de-Genève”. W tej sytuacji oceniono, że najbezpieczniej będzie zacumować jednostkę tymczasowo w Cully. Ze względu na niekorzystne warunki pogodowe statku nie udało się przeholować również 29 marca. W nocy z 29 na 30 marca rejon nawiedziła gwałtowna wichura powodowana wiatrem zwanym tu la vaudaire, związanym z wystąpieniem wyjątkowo silnych wiatrów fenowych^[5]. Wzburzyła ona wody jeziora, a wywołane nią fale wielokrotnie zepchnęły Simplon na falochron i betonowe nabrzeże. Spowodowało to uszkodzenie steru i znaczne uszkodzenia przedniej części prawej burty (tuż przed obudową koła łopatkowego), w wyniku czego nastąpiła konieczność wypompowywania wody dostającej się do wnętrza jednostki^[6]. Jak podawali przedstawiciele CGN, nie było osób poszkodowanych w wypadku, nie stwierdzono również wycieków żadnych płynów technicznych z jednostki^[5].

W sobotę, 30 marca, po 2,5 godzinnej akcji, statek udało się przeholować z Cully do stoczni remontowej CGN w Lozannie Ouchy^[6].

Przypisy

↑ Mirosław J. Barański. Dwie rocznice (2) 150 lat Compagnie Générale de Navigation sur le Léman. „Na Szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy”. R. XXXVII (e-206 (402)), s. 42-46, grudzień 2023. Oddział Wrocławski PTTK.
↑ KGS-InventarAusgabe 2021. Bundesamt für Bevölkerungsschutz BABS, Fachbereich Kulturgüterschutz KGS, Bern, 2022. s. 356. [dostęp 2024-08-22].
↑ ^a ^b ^c ^d "Simplon" na stronie "Flotte Belle Époque" CGN. [dostęp 2024-06-28]. (fr. • niem. • ang.).
↑ Wg tablicy informacyjnej na statku "Simplon"
↑ ^a ^b Luc Debraine: Un bateau de la CGN endommagé a été remorqué de Cully à Lausanne après le passage du «foehn de la décennie». [w:] Le Temps [on-line]. 31 marca 2024. [dostęp 2024-06-28]. (fr.).
↑ ^a ^b Laurent Siebenmann: Cully: martyrisé par les éléments, le Simplon a bien failli couler cette nuit. [w:] Le Matin [on-line]. 30 marca 2024. [dostęp 2024-06-28].