Sejfi Vllamasi właśc. Seyfeddin Vllamasi (ur. 24 września 1883 we wsi Novoselë okręg Kolonja, zm. w styczniu 1975 w Fierze[1][2]) – albański weterynarz i polityk, minister prac publicznych (1923-1924)[1].
Życiorys
Po ukończeniu trzech klas szkoły powszechnej w rodzinnej miejscowości przeniósł się wraz z rodziną do Edirne, gdzie kontynuował edukację[3]. W 1904 ukończył w Stambule szkołę dla weterynarzy wojskowych, a następnie kształcił się w Wiedniu. Po powrocie do Albanii pracował jako weterynarz[2]. W tym czasie związał się z albańskim ruchem narodowym. Za swoją działalność w 1906 został aresztowany przez władze osmańskie i do lipca 1908 internowany w rejonie Sivas[2]. Po uwolnieniu powrócił do Stambułu, gdzie pracował jako nauczyciel fizyki i chemii. W 1912 zmobilizowany do armii osmańskiej, w czasie I wojny bałkańskiej służył jako weterynarz w 29 dywizji piechoty, operującej w rejonie Czataldży[1]. 14 marca 1914 przyjechał do Durrësu, gdzie przyłączył się do organizacji narodowej Krahu Kombetar (Skrzydło narodowe)[1]. W latach 1914–1916 internowany przez Czarnogórę. W 1918 był jednym z założycieli Komitetu Obrony Narodowej Kosowa (Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës)[4].
Po odrodzeniu albańskiej państwowości w latach 20. działał na scenie politycznej. Od 1920 deputowany do parlamentu, od 1922 kierował Partią Ludową (Partia Popullore)[5]. W 1923 objął stanowisko ministra prac publicznych w rządzie Ahmeda Zogu[4]. Skłócony z Zogu w czerwcu 1924 poparł zamach stanu przeprowadzony przez zwolenników Fana Noliego. Po przejęciu władzy przez Zogu w grudniu 1924 opuścił kraj i do 1939 przebywał na emigracji, początkowo w Bari, a następnie w Wiedniu i w Paryżu[4]. Na emigracji związał się z organizacją Bashkimi Kombetar (Jedność Narodowa), prowadzącą działalność skierowaną przeciwko rządom Ahmeda Zogu[4]. W 1931 przebywał w Wiedniu w czasie, kiedy doszło do zamachu na Ahmeda Zogu, znał też osobiście zamachowców[4]. W 1931 został skazany przez sąd w Tiranie na karę śmierci in absentia za prowadzenie działalności antypaństwowej. Powrócił do Albanii w 1942 i został deputowanym do Rady Państwa, działającej pod auspicjami włoskimi, w której zasiadał przez 6 miesięcy[2]. Od 1943 związany z organizacją Balli Kombetar[4].
10 maja 1947 aresztowany przez władze komunistyczne[2]. 14 stycznia 1948 Sąd Wojskowy w Tiranie skazał Vllamasiego na 10 lat więzienia za prowadzenie działalności antypaństwowej i współpracę z opozycją antykomunistyczną[1]. Karę odbywał w więzieniu w Burrelu[2]. Po uwolnieniu w 1956 pracował jako weterynarz w rzeźni w Fierze[1].
Pozostawił w rękopisie pamiętniki opisujące realia polityczne Tirany w latach 20., zostały one wydane w 2000, nakładem wydawnictwa Neraida[3]. Imię Vllamasiego noszą ulice w Ersece i w Përmecie.
Przypisy
- ↑ a b c d e f Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 250.
- ↑ a b c d e f DashnorD. Kaloçi DashnorD., My uncle kept Enver with bread in Paris, because Bahri begged him, but he rewarded him with 10 years in prison in Burrel and guarding the pigs in Gosa [online], memorie.al (alb.).
- ↑ a b Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 3. Tirana: 2009, s. 2908. (alb.).
- ↑ a b c d e f Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 464-465. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ Ligjvenesit Shqiptare 1920-2005. = 2021-03-02 [online], parlament.al (alb.).
Bibliografia
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 250.
- Sejfi Vllamasi: Ballafaqime politike në Shqipëri (1897-1942). Tirana: 2000. (alb.). Brak numerów stron w książce