Schronisko z Matką Boską

Schronisko z Matką Boską
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Krzeszowice, Dolina za Żbikiem

Właściciel

prywatny

Długość

5,4 m

Deniwelacja

3

Wysokość otworów

326 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku północnemu wschodowi, ku górze

Kod

J.Olk.I-10.06

Położenie na mapie Krzeszowic
Mapa konturowa Krzeszowic, po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko z Matką Boską”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko z Matką Boską”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko z Matką Boską”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko z Matką Boską”
Położenie na mapie gminy Krzeszowice
Mapa konturowa gminy Krzeszowice, po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko z Matką Boską”
Ziemia50°08′51″N 19°39′52″E/50,147528 19,664444
Strona internetowa

Schronisko z Matką Boską – jaskinia typu schronisko w skale znajdującej się w Dolinie za Żbikiem w mieście Krzeszowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim[1][2]. Pod względem geograficznym znajduje się w Rowie Krzeszowickim będącym częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Opis obiektu

Jaskinia znajduje się w skale położonej mniej więcej w połowie długości Doliny za Żbikiem, około 100 m na północ od gospodarstwa przy ul. Podskalnej. Skała jest pomnikiem przyrody nieożywionej[4]. Znajduje się w dnie wąwozu o stromych ścianach i tuż u jej zachodnich podnóży przepływa potok Brzezińska Rzeka. Wąwóz porośnięty jest lasem[1]. Skale tej nadano nazwę Skałka w Żbiku[5] lub Skała Żbik[4]. Na jej zachodniej ścianie są trzy nyże jedna nad drugą; w najwyższej Schronisko z Matką Boską jest kapliczka Matki Boskiej, w środkowej (Schronisko pod Matką Boską Środkowe) tablica pamiątkowa z okazji stulecia spotkań modlitewnych pod skałą, w najniższym (Wielki Okap pod Matką Boską) jest wykuta tablica dziękczynna z 1905 roku, tutaj też składane są kwiaty[2].

Schronisko z Matką Boską znajduje się pod samym szczytem Skałki w Żbiku. Zaraz za jego otworem, z prawej strony znajduje się krótki korytarzyk wychodzący na skalną półkę, po której można wejść do wnętrza. W głębi schroniska, na wprost otworu, znajduje się pochyła rura wychodząca na szczyt skałki, lecz przejść nią może tylko szczupły człowiek. Schronisko powstało w wapieniach pochodzących z późnej jury. Jest pochodzenia krasowego i powstało wskutek przepływu wody w warunkach freatycznych. Jest fragmentem komina łączącego się z leżącym niżej Schroniskiem pod Matką Boską Środkowym. Ma pochyłe dno, które przy samym otworze sztucznie wypoziomowano, by można było ustawić na nim figurkę Matki Boskiej. Schronisko jest suche i przewiewne, w całości widne, bez własnego mikroklimatu, brak w nim nacieków, a ściany są skorodowane. Nie stwierdzono obecności roślin ani zwierząt[2].

Schronisko znane jest od dawna i co jakiś czas odwiedzane w celu wymiany dekoracji. Doprowadzono do niego kabel elektryczny dla oświetlenia kapliczki[2].

Skała z trzema nyżami jedna nad drugą

Przypisy

  1. ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-09-02].
  2. ↑ a b c d Adam Polonius, Schronisko z Matką Boską, Halina Grodzicka (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2024-09-02].
  3. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 252–256, ISBN 83-01-12479-2.
  4. ↑ a b Skałki Żbik [online], Geotyda [dostęp 2024-09-01].
  5. ↑ Grzegorz Rettinger, Jura Południowa: przewodnik wspinaczkowy, wyd. 5, Kraków: RING, 2024, ISBN 978-83-956983-0-9.