Sarakin

Sarakin, Hokkaido

Sarakin (jap. サラ金) – rodzaj pożyczki, kredytu konsumpcyjnego w Japonii, udzielanego bez gwarancji, na wysoki procent; także pożyczkodawca jej udzielający.

Nazwa

Słowo „sarakin” – sara(rī-man) kin(yū) – pochodzi od „sararī-man” oznaczającego japońskiego pracownika umysłowego (osobę otrzymującą stałą płacę) i „kin'yū” oznaczającego obrót pieniężny, warunki kredytowe, finansowanie[1].

Historia

Kredyty konsumpcyjne udzielane są w Japonii przez czterech pożyczkodawców: banki, firmy kredytowe shinpan, sprzedawców detalicznych i firmy kredytowe sarakin[2]. System sarakin został powołany do życia w 1953, zastępując wywodzący się z okresu Meiji system kōri-kashi (w wolnym tłum. system wysokich odsetek)[2]. Zaowocowało to powstaniem wielu małych biur udzielania kredytów, pozostających poza kontrolą systemu bankowego, co pozwoliło im na praktykowanie lichwy na wielką skalę[2].

W latach 70. XX wieku sarakin zajmowały wysoką pozycję na rynku kredytowym, udzielając wysoko oprocentowanych pożyczek klientom o bardzo niskiej zdolności kredytowej – stopa oprocentowania przekraczała nawet ustawowe maksimum 109%[3]. Wiele sarakin było prowadzonych przez członków yakuzy – udzielały one kredytów m.in. na pokrycie długów hazardowych[2]. Spłaty przez dłużników były często wymuszane przy pomocy gróźb i użyciu siły[3]. Sarakin finansowały się przez pożyczki bankowe – banki chętnie zapewniały im środki finansowe, ponieważ same, nie mając doświadczenia w udzielaniu kredytów konsumenckich, niechętnie się angażowały w tego typu działalność[3].

Wkrótce jednak, dzięki kampanii społecznej w proteście przeciwko zwiększającej się liczbie samobójstw wskutek niemożności spłaty długów wobec sarakin[2] – firmy te zostały poddane regulacji. Od 1983 roku roczna stopa oprocentowania kredytu nie mogła przekraczać 73%, a od 1988 – 40%[3] – inne źródła podają 73% od 1983, 54,75% od 1984 i 40% od 1990[4], wprowadzono również limity kwot udzielanych kredytów, a pracodawcom zezwolono na udzielanie pożyczek konsumpcyjnych swoim pracownikom[3]. Ponadto wprowadzono zakaz windykacji długu przy użyciu siły[5].

Nowe regulacje doprowadziły do drastycznego spadku liczby sarakin z 97 tys. jeszcze w 1983[2] do 44 tys. w 1984 – prawie 50% w ciągu jednego roku[3]. Cztery największe firmy typu sarakin, operujące na rynku japońskim to: Takefuji, Acom, Promise i Lake[2]. W 2006 roku ponownie zaostrzono regulację sarakin – roczna stopa oprocentowania kredytu musiała spaść w ciągu pięciu lat do poziomu 20%[6].

Przypisy

  1. ↑ Toshie M. Evans: A dictionary of Japanese loanwords. Greenwood Publishing Group, 1997, s. 151. ISBN 0-313-28741-4. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g Rosa-Maria Gelpi, François Julien-Labruyère: The history of consumer credit: doctrines and practices. Palgrave Macmillan, 2000, s. 114–115. ISBN 0-312-22415-X. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f Chikara Higashi, Geza Peter Lauter: The internationalization of the Japanese economy. Springer, 1990, s. 201. ISBN 0-7923-9052-0. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
  4. ↑ Robert C. Hsu: The MIT encyclopedia of the Japanese economy. MIT Press, 1999, s. 79. ISBN 0-262-08280-2. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
  5. ↑ Mamoru Iga: Suicide and economic success in modern Japan. University of California Press, 1986, s. 181. ISBN 0-520-05648-5. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
  6. ↑ Lenders of first resort Japan's moneylenders offer banks a lesson in risk management. „The Economist”, 2008-05-22. (ang.).