Santa Verna – miejsce pozostałości megalitycznych w Xagħra na wyspie Gozo, Malta. Pierwotnie na tym miejscu znajdowała się wioska i świątynia megalityczna. Chociaż dziś świątynia jest w bardzo złym stanie, w czasach antycznych była prawdopodobnie jedną z głównych świątyń na wyspach maltańskich. Miejsce wzięło swoją nazwę od kaplicy poświęconej św. Wenerandzie(inne języki), która kiedyś stała nieopodal świątyni[1].
Stanowisko
Santa Verna była pierwotnie prehistoryczną wioską, najstarsze znaleziska ceramiki datowane są na około 5000 lat p.n.e., podczas okresu Għar Dalam[2]. Sama świątynia zbudowana została w późniejszych wiekach i miała typowy dla tamtych czasów kształt koniczyny. W czasach swojej świetności Santa Verna była prawdopodobnie ważną świątynią, rywalizującą z innymi, takimi jak Ġgantija, Tarxien czy Ħaġar Qim[3].
Jedynymi pozostałościami świątyni, które przetrwały do dzisiaj, są trzy stojące megality, inne trzy poziome bloki leżące od ich wschodniej strony, oraz ziemna podłoga, która pozwala zobaczyć oryginalny zarys świątyni[4].
Wykopaliska
Megalityczne pozostałości w Santa Verna znalezione zostały przez Nikolę Saida, pracownika Departamentu Robót Publicznych[5]. Wspomniane były one też na początku XX wieku przez archeologa Manuela Magriego[6]. Na stanowisku w roku 1908 przeprowadził wykopaliska T. Eric Peet, a następnie Thomas Ashby oraz R. N. Bradley w roku 1911. Znaleziono wtedy dwa kompletne szkielety oraz kilka niekompletnych, w tym dziecięcy, pochodzące z nieokreślonego czasu[2][5], a także wiele innych mniejszych artefaktów.
Pozostałości świątyni zostały wpisane na "Antiquities List of 1925"[7].
Następne prace archeologiczne przeprowadził w roku 1961 David H. Trump. Znaleziono wtedy pozostałości wioski, poprzedzającej w czasie świątynię[8].
Przypisy
