SM U-22 – niemiecki dwukadłubowy okręt podwodny typu U-19 zbudowany w stoczni Kaiserliche Werft Danzig w Gdańsku w latach 1911–1913[1]. Zwodowany 6 marca 1913 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 23 listopada 1913 roku. W czasie swojej służby SM U-22[a] odbył 14 patroli bojowych[1]. Zatopił 46 statków o łącznej pojemności 46 550 BRT oraz uszkodził trzy statki o łącznej pojemności 9044 BRT[2].
Budowa
SM U-22 należał do typu U-19, który był następcą typu U-17. Był dwukadłubowym okrętem przeznaczonym do działań oceanicznych, o prostej konstrukcji, długości 64,15 metra, wyporności w zanurzeniu 837 ton, zasięgu 9700 Mm[3] przy prędkości 8 węzłów na powierzchni oraz 80 Mm przy prędkości 5 węzłów w zanurzeniu[4]. Okręty typu U-19 były pierwszymi w Kaiserliche Marine okrętami podwodnymi napędzanymi silnikami diesla[5]. Załoga składała się z 35 osób: 31 marynarzy i 4 oficerów[3]. Typ U-19 był także pierwszą klasą okrętów niemieckich, która została wyposażona w działo pokładowe[6].
Służba
Pierwszym dowódcą okrętu został 25 listopada 1913 roku mianowany Bruno Hoppe[7] (13 września 1882 r. – 17 lutego 1917 r., późniejszy dowódca SM U-83). 1 sierpnia 1914 roku jednostka została przydzielona do III Flotylii. Pod jego dowództwem U-22 zatopił 10 statków oraz dwa uszkodził. Pierwszym zatopionym przez załogę U-22 statkiem był szwedzki parowiec „Ruth” o pojemności 867 BRT. Statek płynął z ładunkiem węgla z Leith do Göteborga. Został zatopiony około 100 mil na wschód od Isle of May[8]. 8 sierpnia 1915 roku w okolicach wysp Helligvær, niedaleko miasta Bodø, U-22 storpedował i zatopił uzbrojony statek brytyjski SS „India” o pojemności 7911 BRT. W wyniku ataku śmierć poniosło 10 oficerów i 150 marynarzy[9], zaś 22 oficerów i 119 marynarzy zostało uratowanych i przewiezionych do Narwiku przez dwie inne brytyjskie jednostki[10]. Hoppe dowodził okrętem do 22 sierpnia 1916 roku.
23 kwietnia 1916 roku, wraz z objęciem dowództwa na okręcie przez kpt. mar. Karla Scherba[11], U-22 został przydzielony do Flotylli Bałtyckiej. Służył w niej do 16 marca 1917 roku, kiedy to ponownie został przydzielony do III Flotylli, w której operował do końca wojny.
Ostatnim dowódcą okrętu został 1 czerwca 1917 roku mianowany por. mar. rez. Hinrich Hermann Hashagen, który wcześniej dowodził okrętem SM U-48[12]. W dniu 17 października 1917 roku U-22 145 mil na północny zachód od Cape Vilan zatopił brytyjski statek SS „California” o pojemności 5629 BRT[13]. Był to największy statek zatopiony przez U-22 w czasie dowodzenia nim przez Hashagena. W dniu 4 września 1918 roku u wyjścia z portu w Lizbonie U-22 zatopił trzy niewielkie jednostki portugalskie oraz jedną uszkodził. Były to ostatnie sukcesy okrętu[2].
Okręt został poddany 1 grudnia 1918 roku i zezłomowany w Blyth na przełomie 1919 i 1920 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 23. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 176. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara (Kalifornia): ABC-CLIO, marzec 2007, s. 95. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).