Rząd Gintautasa Paluckasa

Rząd Gintautasa Paluckasa – dziewiętnasty rząd Republiki Litewskiej od ogłoszenia niepodległości w 1990, działający od 12 grudnia 2024. Zastąpił gabinet Ingridy Šimonytė.

Powstał po wyborach parlamentarnych z 13 i 27 października 2024, wygranych przez Litewską Partię Socjaldemokratyczną (LSDP)[1]. Kilka dni po drugiej turze głosowania liderka socjaldemokratów Vilija Blinkevičiūtė oświadczyła, że nie stanie na czele rządu, co motywowała swoim wiekiem i stanem zdrowia. Kierownictwo partii na funkcję premiera zaproponowało swojego byłego przewodniczącego Gintautasa Paluckasa[2]. Do nowej koalicji zaproszono Związek Demokratów „W imię Litwy” (DSVL) Sauliusa Skvernelisa i Świt Niemna (NA) Remigijusa Žemaitaitisa[3]. Decyzja o włączeniu do niej ostatniego z tych ugrupowań wywołała pewną krytykę i protesty – głównie z powodu zarzutów o antysemityzm pod adresem jego lidera[4][5]. Współpracę tę za błąd uznał prezydent Gitanas Nausėda, który zadeklarował odmowę powołania na ministrów osób rekomendowanych przez NA[5]. Remigijus Žemaitaitis zadeklarował natomiast, że kandydaci wysunięci przez Świt Niemna nie będą członkami tej partii[6].

19 listopada 2024 prezydent przedstawił Sejmowi kandydaturę Gintautasa Paluckasa na premiera[7]. Litewski parlament, większością 88 głosów, zatwierdził go dwa dni później[8]. Również 21 listopada 2024 prezydent powołał go na to stanowisko, wyznaczając 15 dni na sformowanie rządu[9]. 4 grudnia Gitanas Nausėda zaaprobował zaproponowanych kandydatów na ministrów; nie wskazano jednak wówczas kandydatów na ministrów środowiska i sprawiedliwości (z puli NA)[10]. Kandydaci na te dwa stanowiska zostali zatwierdzeni przez prezydenta tydzień później[11].

Gabinet rozpoczął urzędowanie 12 grudnia 2024 po zatwierdzeniu programu rządowego przez parlament (85 głosów za, przy 14 przeciw i 28 wstrzymujących się) oraz po zaprzysiężeniu członków rządu[12][13][14].

Skład rządu

Funkcja Minister Partia Okres urzędowania
od do
premier Gintautas Paluckas LSDP 12 grudnia 2024
minister finansów Rimantas Šadžius LSDP 12 grudnia 2024
minister obrony narodowej Dovilė Šakalienė LSDP 12 grudnia 2024
minister spraw zagranicznych Kęstutis Budrys bezp. (LSDP) 12 grudnia 2024
minister energetyki Žygimantas Vaičiūnas DSVL 12 grudnia 2024
minister środowiska Povilas Poderskis bezp. (NA) 12 grudnia 2024
minister komunikacji Eugenijus Sabutis LSDP 12 grudnia 2024
minister zdrowia Marija Jakubauskienė bezp. (LSDP) 12 grudnia 2024
minister rolnictwa Ignas Hofmanas bezp. (NA) 12 grudnia 2024
minister kultury Šarūnas Birutis LSDP 12 grudnia 2024
minister sprawiedliwości Rimantas Mockus bezp. (NA) 12 grudnia 2024
minister spraw wewnętrznych Władysław Kondratowicz bezp. (LSDP) 12 grudnia 2024
minister edukacji, nauki i sportu Raminta Popovienė LSDP 12 grudnia 2024
minister gospodarki i innowacji Lukas Savickas DSVL 12 grudnia 2024
minister pracy i opieki socjalnej Inga Ruginienė bezp. (LSDP) 12 grudnia 2024

Przypisy

  1. 2024 m. spalio 13 d. Lietuvos Respublikos Seimo rinkimai. vrk.lt. [dostęp 2024-12-12]. (lit.).
  2. Eglė Samoškaitė: Dramos atomazga: Blinkevičiūtė premjere nebus, socdemai teikia Palucką. lrt.lt. [dostęp 2024-12-12]. (lit.).
  3. Social Democrats invite two parties to form Lithuania’s ruling coalition. lrt.lt, 7 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12]. (ang.).
  4. Protest przeciwko koalicji ze „Świtem Niemna” w dniu zaprzysiężenia nowego Sejmu. tvp.pl, 10 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12].
  5. a b Kacper Zegarski: Litwa: Protesty przeciwko przyszłemu rządowi. Powodem antysemickie wypowiedzi. euractiv.pl, 15 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12].
  6. R. Žemaitaitis: „Świt nad Niemnem” proponuje na ministrów kandydatów spoza partii. tvp.pl, 19 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12].
  7. Augustas Stankevičius: Paluckas jest pewien, że Sejm zatwierdzi go na stanowisku premiera: mam wielu przyjaciół. lrp.lt, 19 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12].
  8. Jūratė Skėrytė, Dominykas Biržietis: Sejm zatwierdził kandydaturę Paluckasa na stanowisko premiera. Zamieszka w Turniszkach. lrt.lt, 21 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12].
  9. Lithuanian president appoints Paluckas as prime minister. baltictimes.com, 15 listopada 2024. [dostęp 2024-12-12]. (ang.).
  10. Prezydent Litwy zatwierdza skład gabinetu bez ministrów środowiska i sprawiedliwości. tvp.pl, 4 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-12].
  11. Lithuanian president appoints two missing ministers in new cabinet. lrt.lt, 11 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-12]. (ang.).
  12. Program nowego rządu zatwierdzony. Gintautas Paluckas: To program populistyczny, nie elitarny. tvp.pl, 12 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-12].
  13. Vilius Narkūnas: Rząd Paluckasa oficjalnie rozpoczyna pracę. lrt.lt, 12 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-12].
  14. Karolis Broga: New ministers take oaths, officially assume office. delfi.lt, 12 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-12]. (ang.).