Rytonawir
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC )
ester 5-tiazolilomrtylowy kwasu [5S-(5R,8R,10R,11R)]-10-hydroksy-2-metylo-5-(1-metyloetylo)-1-[2-(1-metyloetylo)-4-tiazolilo]-3,6-diokso-8,11-bis(fenylometylo)-2,4,7,12-tetraazatridekan-13-owego
Inne nazwy i oznaczenia
farm.
łac. ritonavirum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny
C37 H48 N6 O5 S2
Masa molowa
720,95 g/mol
Wygląd
biały lub jasnobrązowy proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS
155213-67-5
PubChem
392622
DrugBank
DB00503
SMILES
CC(C)C1=NC(=CS1)CN(C)C(=O)NC(C(C)C)C(=O)NC(CC2=CC=CC=C2)CC(C(CC3=CC=CC=C3)NC(=O)OCC4=CN=CS4)O
InChI
InChI=1S/C37H48N6O5S2/c1-24(2)33(42-36(46)43(5)20-29-22-49-35(40-29)25(3)4)34(45)39-28(16-26-12-8-6-9-13-26)18-32(44)31(17-27-14-10-7-11-15-27)41-37(47)48-21-30-19-38-23-50-30/h6-15,19,22-25,28,31-33,44H,16-18,20-21H2,1-5H3,(H,39,45)(H,41,47)(H,42,46)/t28-,31-,32-,33-/m0/s1
InChIKey
NCDNCNXCDXHOMX-XGKFQTDJSA-N
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotycząstanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC
J05AE03
Stosowanie w ciąży
kategoria B[3] [4]
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania
doustna
Rytonawir (łac. ritonavirum ) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny , inhibitor proteaz , lek stosowany w leczeniu zakażeń ludzkim wirusem niedoboru odporności , jako lek wzmacniający działanie innych leków przeciwretrowirusowych .
Mechanizm działania
Rytonawir poprzez zablokowanie proteinazy HIV, zarówno HIV-1 jak i HIV-2, powoduje uwalnianie niedojrzałych postaci ludzkiego wirusa niedoboru odporności, które są niezakaźne[4] . Rytonawir zwiększa stężenie innych inhibitorów proteazy w surowicy [4] [5] i powinien być stosowany jedynie jako lek wzmacniający ich działanie[6] .
Zastosowanie
leczenie zakażeń ludzkim wirusem niedoboru odporności jednocześnie z innymi przeciwretrowirusowymi produktami leczniczymi u dorosłych pacjentów u dorosłych i dzieci w wieku od 2 lat[5]
Rytonawir znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines ) (2017)[6] .
Rytonawir jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2018)[7] .
Działania niepożądane
Rytonawir może powodować następujące działania niepożądane u ponad 10% pacjentów: zaburzenia smaku , parestezje wokół ust i obwodowe, ból głowy , zawroty głowy , neuropatia , świąd , wysypka , ból stawów , ból pleców , zmęczenie , zaczerwienienie skóry twarzy lub innych części ciała, uczucie gorąca[5] .
Przypisy
↑ a b c Ritonavir , [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine , CID: 392622 (ang. ) .
↑ Ritonavir SC-208310 . Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2018-06-23]. (ang. ) .
↑ Drugs and Supplements Ritonavir (Oral Route) . Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2017-03-01. [dostęp 2018-06-23]. (ang. ) .
↑ a b c d e f Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii . T. 2. Warszawa: Medical Tribune, 2010, s. 747-748. ISBN 978-83-60135-95-2 .
↑ a b c AbbVie: Norvir 80 mg/ml roztwór doustny. Charakterystyka Produktu Leczniczego . Europejska Agencja Leków , 2006. [dostęp 2018-06-23].
↑ a b WHO Model List of Essential Medicines 20th List . Światowa Organizacja Zdrowia , 2017. s. 20. [dostęp 2018-06-23]. (ang. ) .
↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2018-06-23].
J05 : Leki przeciwwirusowe do stosowania wewnętrznego
J05A – Preparaty działające bezpośrednio na wirusy J05AA – Tiosemikarbazony
J05AB – Nukleozydy i nukleotydy (bez inhibitorów odwrotnej transkryptazy)
J05AC – Cykliczne aminy
J05AD – Pochodne kwasu fosfonowego
J05AE – Inhibitory proteazy
J05AF – Nukleozydy i nukleotydy – inhibitory odwrotnej transkryptazy
J05AG – Nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
J05AH – Inhibitory neuraminidazy
J05AJ – Inhibitory integrazy
J05AP – Leki przeciwwirusowe stosowane w zakażeniach HCV
J05AR – Kombinacje leków przeciwwirusowych stosowanych w zakażeniach HIV
J05AX – Inne