Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego

Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego
Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae
Ilustracja
Strona tytułowa pierwszego wydania
Autor

Jan Długosz

Tematyka

historia Polski

Typ utworu

annały

Data powstania

1455–1480

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Dobromil

Język

łacina

Data wydania

1614

Wydawca

Jan Szeliga

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, oryginalny tytuł łaciński: Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae – średniowieczne dzieło historyczne z gatunku annales spisane przez polskiego historyka Jana Długosza w latach 1455–1480. Między innymi na ich podstawie Henryk Sienkiewicz napisał Krzyżaków.

Historia

Roczniki autorstwa Jana Długosza zaczęły powstawać w 1455. Zawarte tu są istotne zbiory wiedzy, z których korzysta wielu historyków. Informacje te uzyskał Długosz ze źródeł, do których w większości inni kronikarze nie mieli dostępu, ponieważ pełnił on wcześniej ważne funkcje jako duchowny, a następnie został pomocnikiem króla Kazimierza Jagiellończyka. Miał dostęp do dokumentów przechowywanych w kancelarii królewskiej. Z pewnością korzystał z oryginału Kroniki konfliktu, znał również i uwzględnił relacje krzyżackie. W przypadku bitwy grunwaldzkiej bardzo wiele przejął z opowiadań jej uczestników. Należeli do nich krewni kronikarza: ojciec i stryj, a przede wszystkim kardynał i biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, długoletni zwierzchnik i protektor Jana Długosza. Zapis kronik kończy się na roku 1480.

Badania polskich historyków dowiodły, iż Długosz pisał tendencyjnie. Nieprzychylnie przedstawiał Jagiełłę[1].

Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego podzielone są na tomy (w zależności od wydania liczba tomów może być różna; zwykle jest ich 11), a te na księgi (w podziale Długosza było ich 12).

12 ksiąg opisujących dzieje Polski od czasów legendarnych do 1480, poprzedzone pierwszym opisem geograficznym Polski pt. „Chorographia...”, powst. 1455–1480, wydane pt. Historia polonica Joannis Długossi, wyd. J. Szczęsny Herburt, Dobromil 1614 (ks. 1–4), Dobromil 1615, drukarnia J. Szeliga (ks. 1–6; edycja przerwana zakazem Zygmunta III); pt. Historiae polonicae libri XII, quorum sex posteriores nondum editi (staraniem H. Huyssena), t. 1–2, Frankfurt 1711, drukarnia J.L. Gleditsch i M.G. Weidmann (edycja niekompletna). Pełne wydanie ukazało się w latach 1701–1703. Pierwsze wydanie w przekładzie na język polski ukazało się w latach 1867–1870 pt. Jana Długosza kanonika krakowskiego Dziejów polskich ksiąg dwanaście. Drugie wydanie w przekładzie na język polski rozpoczęło się w 1961 i zakończyło w 2006.

Tom Księga Lata Rok wydania Roczników Rok wydania Annales
I 1 i 2 do 1038 1961 1964
II 3 i 4 1039–1139 1969 1970
III 5 i 6 1140–1240 1973 1973
IV 7 i 8 1241–1299 1974 1975
V 9 1300–1370 1975 1978
VI 10 1370–1405 1981 1985
VII 10 i 11 1406–1412 1982 1997
VIII 11 1413–1430 1985 2000
IX 11 i 12 1431–1444 2004 2001
X 12 1445–1461 2005 2003
XI 12 1462–1480 2006 2005

Wydania

Strona z rękopisu księgi XII

Kroniki zostały wydane drukiem w 1614 w Dobromilu w oficynie Jana Szeligi[2] (nie notowane w Bibliografii Karola Estreichera jako uważane za zaginione w XIX wieku[2]; egzemplarz pierwszego wydania odnalazł Wiesław Wydra[3] i zakupiła go Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu w 2000 roku[2]). Wersja została poddana cenzurze przez Zygmunta III na prośbę wpływowych magnatów. Pierwsze pełne wydanie ukazało się w latach 1701–1703. W całości Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae zostały wydane w 1711 w Lipsku dzięki Henrykowi ab Huyssenowi. Po polsku kronika została wydrukowana w latach 1863–1887 w Krakowie w przekładzie Karola Mecherzyńskiego[4].

Analizą krytyczną dzieła zajmował się m.in. mediewista Aleksander Semkowicz w swojej pracy pt. Krytyczny rozbiór Dziejów polskich Jana Długosza (do roku 1384)[5] oraz Jan Dąbrowski i Krystyna Pieradzka w ich pracy pt. Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza (1961)[6].

Przypisy

  1. ↑ Stefan Kuczyński: Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411. Warszawa: MON, 1955, s. 23.
  2. ↑ a b c Narodowy Zasób Biblioteczny Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu [online], Biblioteka Uniwersytecka [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  3. ↑ Wiesław Wydra, „Historia Polonica” Jana Długosza z roku 1614 odnaleziona, „Biblioteka” 4(13), 2000, s.107-112.
  4. ↑ Stefan Kuczyński: Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411. Warszawa: MON, 1955, s. 7.
  5. ↑ Krytyczny rozbiór Dziejów polskich Jana Długosza (do roku 1384) – Semkowicz Aleksander | Polona [online], polona.pl [dostęp 2023-03-07].
  6. ↑ Jan Dąbrowski, Krystyna Pieradzka, Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1961 [dostęp 2023-03-07] (pol.).

Linki zewnętrzne

Polskie średniowieczne kroniki
XII wiek
XIII wiek
XIV wiek
XV wiek

Read other articles:

Combre

Combre Église de Combre en 2016. Blason Administration Pays France Région Auvergne-Rhône-Alpes Département Loire Arrondissement Roanne Intercommunalité Roannais Agglomération Maire Mandat Alain Rossetti 2020-2026 Code postal 42840 Code commune 42068 Démographie Gentilé Combrisards [1] Populationmunicipale 417 hab. (2021 ) Densité 104 hab./km2 Géographie Coordonnées 46° 01′ 35″ nord, 4° 15′ 52″ est Altitude Min. 334 mMax. 482&#...

 

 

KNTE (FM)

Radio station in Bay City, TexasKNTEBay City, TexasFrequency101.7 MHzBrandingLa Raza 98.5 y 101.7ProgrammingLanguage(s)SpanishFormatRegional MexicanOwnershipOwnerEstrella Media(Estrella Radio License of Houston LLC)Sister stationsRadio: KTJM, KQQK, KEYHTV: KZJLHistoryFirst air dateSeptember 25, 1995 (28 years ago) (1995-09-25)[1]Former call signsKXGJ (1995-2012)Call sign meaningEl NorTE (previous branding)Technical informationFacility ID2131ClassC1ERP35,000 wattsHAAT450&...

 

 

Bunut, Kota Kisaran Barat, Asahan

BunutKelurahanKantor Kelurahan BunutNegara IndonesiaProvinsiSumatera UtaraKabupatenAsahanKecamatanKota Kisaran BaratKodepos21211Kode Kemendagri12.09.19.1001 Kode BPS1208160012 Luas... km²Jumlah penduduk... jiwaKepadatan... jiwa/km² Gapura selamat datang di Kelurahan Bunut Bunut adalah salah satu kelurahan di kecamatan Kota Kisaran Barat, Asahan, Sumatera Utara, Indonesia. Bunut terletak ± 8 km dari pusat kota Kisaran dan memerlukan waktu tempuh ± 10 menit. Kelurahan ini sebagian...

Kalium dikromat

Artikel ini bukan mengenai Kalium kromat. Kalium dikromat Nama Nama IUPAC Kalium dikromat(VI) Nama lain kalium bikromat bichromate of potash dikalium dikromat asam dikromat, garam dikalium asam kromat, garam dikalium lopezit[1] Penanda Nomor CAS 7778-50-9 Y Model 3D (JSmol) Gambar interaktif 3DMet {{{3DMet}}} ChEMBL ChEMBL1374101 ChemSpider 22910 Y Nomor EC PubChem CID 24502 Nomor RTECS {{{value}}} Nomor UN 3288 CompTox Dashboard (EPA) DTXSID5025948 InChI InChI=1S/2Cr.2K.7O/...

 

 

Science et technologie en Iran

La science et la technologie en Iran, comme le pays lui-même, ont une longue histoire. La Perse a été un des berceaux de la civilisation. Les Iraniens ont contribué significativement à la connaissance moderne de la nature, de la médecine, des mathématiques et de la philosophie. Les persans ont par exemple découvert la force éolienne et l'alcool (Rhazès). Science en Perse Avant l'arrivée de l'islam Il n'existe pas beaucoup d'information à propos de l'évolution de la science en Ira...

 

 

Stadion Olimpiade München

Stadion Olimpiade MünchenOlympiastadionStadion Olimpiade Olympiastadion MünchenLokasiMünchen, JermanKoordinat48°10′23″N 11°32′48″E / 48.17306°N 11.54667°E / 48.17306; 11.54667Koordinat: 48°10′23″N 11°32′48″E / 48.17306°N 11.54667°E / 48.17306; 11.54667Transportasi umumTemplat:ÖPNV München Templat:ÖPNV München Templat:ÖPNV München at OlympiazentrumPemilikNegara Merdeka BayernOperatorOlympiapark Munich GmbHKapasita...

Honda Z

Not to be confused with Nissan Z-car or Honda ZR-V. This article is about the subcompact car. For the series of minibikes, see Honda Z series. Motor vehicle Honda ZOverviewManufacturerHondaAlso calledHonda 600 coupeHonda AZ600Honda Z360/Z600 Honda Coupe [1]Production1970–19741998–2002Body and chassisClassZ600 MicrocarZ360 Kei carBody style2-door coupéLayoutFF layoutRelatedN360/600PowertrainEngine354 cc I2 356 cc EA I2 598 cc I2Transmission4/5-spee...

 

 

Principal value

Values along one branch of a multivalued function so that it is single-valued For the use of the term principal value in describing improper integrals, see Cauchy principal value. For the use of the term principal value for arcsines, arccosines, etc. , see Inverse trigonometric function § Principal value . This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find so...

 

 

ATP Buenos Aires 1975

ATP Buenos Aires 1975 Sport Tennis Data 10 novembre – 16 novembre Edizione 46a Superficie Terra rossa Montepremi 50 000 $ Campioni Singolare Guillermo Vilas Doppio Paolo Bertolucci / Adriano Panatta 1974 1976 L'ATP Buenos Aires 1975 è stato un torneo di tennis giocato sulla terra rossa. È stata l'46ª edizione del torneo, che fa parte del Commercial Union Assurance Grand Prix 1975.Si è giocato a Buenos Aires in Argentina dal 10 al 16 novembre 1975. Indice 1 Campioni 1.1 Singol...

Hypersonic Technology Vehicle 2

Experimental hypersonic glide vehicle Hypersonic Technology Vehicle HTV-2 reentry (artist's impression) Hypersonic Technology Vehicle 2 (HTV-2) is an experimental hypersonic glide vehicle developed as part of the DARPA Falcon Project designed to fly in the Mach 20 range.[1][2][3][4] It is a test bed for technologies to provide the United States with the capability to reach any target in the world within one hour (Prompt Global Strike) using an unmanned hyperson...

 

 

La Belle Revanche (film, 1922)

Pour les articles homonymes, voir La Belle Revanche (film, 1939) et La Belle Revanche. Thomas Meighan et Lila Lee dans une scène du film. La Belle Revanche (Back Home and Broke) est un film américain réalisé par Alfred E. Green et sorti en 1922. Il fait partie d'une sélection des meilleurs films de 1922/1923[1]. Synopsis Lorsque le père de Tom Redding meurt, il s'avère qu'au lieu d'être l'un des citoyens les plus riches de la ville de Bradford, il n'a laissé que des dettes. Tom et s...

 

 

哈萨克斯坦总统

此条目序言章节没有充分总结全文内容要点。 (2019年3月21日)请考虑扩充序言，清晰概述条目所有重點。请在条目的讨论页讨论此问题。 哈萨克斯坦總統哈薩克總統旗現任Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев卡瑟姆若马尔特·托卡耶夫自2019年3月20日在任任期7年首任努尔苏丹·纳扎尔巴耶夫设立1990年4月24日（哈薩克蘇維埃社會主義共和國總統） 哈萨克斯坦 哈萨克斯坦政府...

NGC 185

Galaxy in the constellation Cassiopeia NGC 185NGC 185Observation data (J2000.0[1] epoch)ConstellationCassiopeiaRight ascension00h 38m 57.970s[1]Declination+48° 20′ 14.56″[1]Redshift−202 ± 3 km/s[2]Distance2.05 ± 0.13 Mly (630 ± 40 kpc)[3][4][5][a]Apparent magnitude (V)10.1[2]CharacteristicsTypedSph/dE3,[2] Sy2 [1]Apparent size (V)11.7′ × 10.0′[2]Notable featur...

 

 

Andhra University College of Engineering

First Indian institution to have department of chemical engineering This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Andhra University College of Engineering – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2016) (Learn how and when to remove this message)Andhra University College of EngineeringMottoTe...

 

 

Portland Place

Historic thoroughfare in the Marylebone district of London, England For the historic district in the Central West End neighborhood of St. Louis, Missouri, see Portland and Westmoreland Places. Portland PlacePortland Place wide streetNamesakeWilliam Cavendish-Bentinck, 3rd Duke of PortlandMaintained byTransport for LondonLocationLondon, United KingdomPostal codeW1Nearest Tube stationOxford CircusOtherKnown forBBC Broadcasting House Portland Place is a street in the Marylebone district of centr...

Marcel Roșca

Romanian pistol shooter Marcel RoșcaPersonal informationBorn (1943-10-18) 18 October 1943 (age 80)Bucharest, Romania[1]Height181 cm (5 ft 11 in)[1]Weight78 kg (172 lb)SportSportSports shootingEvent25 rapid-fire pistol Medal record Representing  Romania Olympic Games 1968 Mexico City Individual World Championships 1966 Wiesbaden Team 1970 Phoenix Team 1974 Bern-Thun Team Marcel Roșca (Romanian pronunciation: [marˈt͡ʃel ˈroʃka]; ...

 

 

Barbican Centre

Performing arts centre in London, England Barbican CentreAddressSilk StreetLondon, EC2United KingdomCoordinates51°31′13″N 0°05′42″W / 51.5202°N 0.0950°W / 51.5202; -0.0950Public transit Barbican Farringdon MoorgateOwnerCity of London CorporationDesignationGrade IITypeperforming arts centreCapacityBarbican Hall: 1,943Barbican Theatre: 1,156The Pit: 200ConstructionOpened1982; 42 years ago (1982)ArchitectChamberlin, Powell and BonWebsitebarbi...

 

 

عمارة إيرانية

مسجد الشيخ لطف الله العمارة الإيرانية (بالفارسیة: معماری ایرانی) وتُعرف تخصيصًا بالعمارة الفارسية عمارة اشتهرت على مر العصور بالتنوع وهنا نستعرض مراحله المختلفة عبر تاريخ إيران وبلاد فارس.[1][2] العمارة والفنون الحقبة ما قبل الإسلام ما بين 8000 ق.م و637 م ماقبل الأخميني...

Немецкая марка

Немецкая марка нем. Deutsche Mark англ. Deutsche Mark[a] фр. Deutsche Mark[a] Банкноты немецких марок образца 1989 года Коды и символы Коды ISO 4217 DEM (276) Символы DM Территория обращения Страна-эмитент ФРГ Неофициально Республика Босния и Герцеговина (1992—1998) Черногория (1999—2001) Косов...

 

 

JKT48 School

JKT48 SchoolLogo JKT48 SchoolGenreAcara varietasEdukasiBerdasarkanShukan AKB di TV TokyoPemeranJKT48Negara asal IndonesiaJmlh. episode8ProduksiProduser eksekutifVictor SetiawanProduserAnissa TisnadisastraDurasi30 menit (Minggu 14.30-15.00)Rumah produksiDentsu (JKT48 Project)AKSGTVDistributorMNC MediaRilis asliJaringanGlobal TVFormat gambar480i (SDTV)Rilis15 April 2012 –3 Juni 2012Acara terkaitKelas Internasional (NET., 2015—2017)Anak Sekolah (TRANS7, 2021—2023) JKT48 School a...