Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Republika Świętnieńska

Wolne Państwo Świętno
Republika Świętnieńska
Freistaat Schwenten
6 stycznia 1919 – 10 sierpnia 1919
Język urzędowy

niemiecki

Stolica

Świętno

Typ państwa

republika

Głowa państwa

prezydent Emil Gustav Hegemann[1]

Proklamacja

Republika Weimarska
6 stycznia 1919

Wchłonięcie

Republika Weimarska
10 sierpnia 1919

Religia dominująca

protestantyzm

Strefa czasowa

UTC +1

Mapa
Mapa opublikowana w „Die Grenzpost” 25.12.1932

Republika Świętnieńska, Wolne Państwo Świętno (niem. Freistaat Schwenten) – proklamowane w styczniu 1919 we wsi Schwenten[a] (obecne Świętno) w pobliżu Wolsztyna państwo, o formalnie i międzynarodowo uznanej niepodległości[2][3]; państwo to zostało uznane przez Naczelną Radę Ludową w Poznaniu, reprezentującą Polaków w zaborze pruskim oraz Komisję Aliancką[3]. Przetrwało siedem miesięcy (218 dni)[1][3].

Geneza

Od 6 stycznia 1919 do 10 sierpnia 1919 Świętno było państwem z około tysiącem mieszkańców. Powstało z inicjatywy miejscowego duchownego ewangelickiego Emila Gustava Hegemanna, który 1 grudnia 1918 zwołał zebranie mieszkańców wsi (ludność tej wsi była w owym czasie mieszana, częściowo polska, w większości niemiecka), które wyłoniło miejscową radę zarządzającą. Docierały tam bowiem odgłosy niepokojów zarówno z odległej Rosji (po rewolucji październikowej 1917), z terenu rdzennych Niemiec (rewolucja listopadowa 1918), jak i z Wielkopolski (które doprowadziły pod koniec grudnia do wybuchu powstania wielkopolskiego). Hegemann chciał zapobiec zarówno wchłonięciu Świętna przez powstającą Polskę, jak i oddania wsi zrewoltowanym grupom robotników i demobilizowanych po właśnie zakończonej I wojnie światowej weteranom wojennym, tworzącym rady robotnicze i żołnierskie; w swoich pamiętnikach napisał: „musieliśmy się pospieszyć z wybraniem rad, bo zbolszewizowane elementy dążyły do przewrotu”. Kiedy na początku stycznia 1919 powstańcy wielkopolscy zajęli okolice Wolsztyna, Hegemann udał się do Głogowa, aby stamtąd otrzymać posiłki wojskowe mogące stawić opór powstańcom. Dowódca twierdzy i garnizonu głogowskiego oświadczył mu jednak: „Nie mam ani jednego żołnierza, ani żadnej władzy. O wszystkim decyduje rada robotnicza i żołnierska”. Skierował Hegemanna do głogowskiej rady miejskiej, ale tam także nie uzyskał on żadnego wsparcia, usłyszał jedynie pouczenie o prawie do samostanowienia i o tym, że – po zakończonej wojnie – mieszkańcy powinni żyć bez nadzoru wojskowych.

W tej sytuacji Hegemann powrócił do Świętna i – posługując się zaczerpniętą retoryką z programu „Czternastu punktówprezydenta USA Wilsona „o prawie do stanowienia narodów o swoim losie” – doprowadził do proklamowania przez lokalną radę Republiki Świętnieńskiej[3]. Było to prawdopodobnie najmniejsze międzynarodowo uznane[b] państwo świata. Miało swój własny „parlament” i „siły zbrojne” (120 zdolnych do walki ludzi dobrze wyposażonych w broń pozostałą po wojnie światowej); przez 218 dni „niepodległości” Freistaat Schwenten uprawiało ożywiony „handel międzynarodowy” zarówno z Polską, jak z Niemcami, przy czym wizy wjazdowe wydawało miejscowe biuro parafialne. Zniesiono tam obowiązkowe dostawy i inne świadczenia wojenne. Na terenie Republiki funkcjonował dworzec kolejowy; rozpoczęto też wydawanie znaczków pocztowych[3].

Władze Republiki Świętnieńskiej:

  • Prezydent i Minister spraw zagranicznych: pastor Emil Gustav Hegemann[1]
  • Minister spraw wewnętrznych: sołtys Heinrich Drescher[1]
  • Minister wojny: leśniczy Karl Teske[1]

Kres

Formalnie Republika pozostawała państwem neutralnym, choć przeważały w niej wpływy sąsiada z zachodu. Zarówno Niemcy, jak i Polacy zainteresowani byli inkorporacją jej w swoje granice, w tym działający w pobliskim rejonie dowódca wielkopolskich powstańczych oddziałów obrzańskich, Nawrocki. 10 sierpnia, z obawy przed wkroczeniem do wsi powstańców, miejscowy „parlament” zdecydował o zakończeniu samodzielnego bytu Republiki Świętnieńskiej i włączeniu jej w granice państwa niemieckiego. Natychmiast po tej decyzji Niemcy ustanowili w Świętnie posterunki Grenzschutzu[3].

Tereny

Jednostki geograficzne znajdujące się w granicach tzw. republiki:

Zobacz też

Uwagi

  1. Niemieckojęzyczna nazwa geograficzna w brzmieniu administracyjnym do 1945 roku, obecnie na terenie RP.
  2. Przez Polskę (jako pierwszą), także przez Niemcy i przez Komisję Aliancką.

Przypisy

  1. a b c d e Zob. „Wolne Państwo Świętno” na stronie Powiat Wolsztyn.
  2. Zob. „Republika Świętnieńska” w: „Nadodrze”, wydanie specjalne, luty 1958 w Zielonogórskiej Bibliotece Cyfrowej.
  3. a b c d e f Tomasz Grzywaczewski, Wymazana granica, Śladami II Rzeczpospolitej, Czarne, 2020, s. 74-92.
  4. a b c Wolsztyn, 1:100 000, Pas 40 Słup 22. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1936, s. 1. (pol.).
  5. a b N-33-140-D (Kargowa), 1:50 000, Wojskowa Mapa Topograficzna. Warszawa: Sztab Generalny WP, 1989, s. 1. (pol.).
  6. N-33-141-C (Wolsztyn), 1:50 000, Wojskowa Mapa Topograficzna. Warszawa: Sztab Generalny WP, 1989, s. 1. (pol.).

Bibliografia

Read more information:

Anggur fox Vitis labrusca A young Concord grapevineTaksonomiDivisiTracheophytaSubdivisiSpermatophytesKladAngiospermaeKladmesangiospermsKladeudicotsKladcore eudicotsKladSuperrosidaeKladrosidsOrdoVitalesFamiliVitaceaeSubfamiliVitoideaeGenusVitisUpagenusVitis subg. EuvitisSpesiesVitis labrusca Linnaeus, 1753 lbs Tanaman Buah Anggur Yg Berasal Dari Amerika Utara Vitis labrusca atau anggur fox adalah spesies anggur yang termasuk dalam genus Vitis dalam keluarga tanaman berbunga Vitaceae. Tanaman mera…

العلاقات السويدية التنزانية السويد تنزانيا   السويد   تنزانيا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات السويدية التنزانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين السويد وتنزانيا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة

جامعة الثقافة الصينية 中國文化大學 مباني الحرم الجامعي بجامعة الثقافة الصينية معلومات التأسيس 1962 النوع مدرسة مستقلة الموقع الجغرافي إحداثيات 25°08′00″N 121°32′00″E / 25.13333333°N 121.53333333°E / 25.13333333; 121.53333333  [1] المدينة مقاطعة شيلين [الإنجليزية]‏، تايبي البلد تايو

Frédéric III de ThuringeFrédéric III et Catherine de Henneberg,mural du XIXe siècle dans l'Albrechtsburg de Meissen.Titres de noblesseMargraveLandgrave (en)BiographieNaissance 14 décembre 1332DresdeDécès 21 mai 1381 (à 48 ans)AltenbourgSépulture Abbaye d'AltzelleFamille Maison de WettinPère Frédéric IIMère Mathilde de Bavière (en)Fratrie Élisabeth de Misnie (en)Balthazar de ThuringeLouis de MisnieGuillaume Ier de MisnieConjoint Environ Catherine d'Hennebe…

Lokomotif crocodile Rhaetian Railway Ge 6/6 I dengan motor traksi tunggal besar di atas setiap bogie, dengan kemudi oleh batang kopling. Motor traksi adalah motor listrik yang digunakan untuk tenaga kendaraan, seperti lokomotif atau kendaraan jalan raya listrik. Motor traksi digunakan pada kereta rel listrik (beberapa unit listrik) dan kendaraan listrik lainnya seperti elevator, roller coaster, konveyor, dan troli, serta kendaraan dengan sistem transmisi listrik (Lokomotif Diesel-listrik, kendar…

Село Чатковипол. Czatkowy Координати 54°07′49″ пн. ш. 18°48′52″ сх. д. / 54.130277780028° пн. ш. 18.81472222002777883° сх. д. / 54.130277780028; 18.81472222002777883Координати: 54°07′49″ пн. ш. 18°48′52″ сх. д. / 54.130277780028° пн. ш. 18.81472222002777883° сх. д. / 54.130277780028; 18.81…

Área metropolitana de la Bahía de Cádiz-Jerez Área metropolitana Vista aérea de la bahía de Cádiz Ciudad más poblada Jerez de la FronteraEntidad Área metropolitana • País  España • C.A. Andalucía Andalucía • Provincia Cádiz CádizSubdivisiones 6 municipiosSuperficie   • Total 2026.3 km²Población (2022)   • Total 638 807 hab. • Densidad 315,3 hab/km²[editar datos en Wikidata] El Área Metr…

Enrico di Borgogna Données clés Genre opéra semiseria Nbre d'actes 2 Musique Gaetano Donizetti Livret Bartolomeo Merelli Langueoriginale Italien Sourceslittéraires Der Graf von Burgund (1795)d'August von Kotzebue Dates decomposition mai-septembre 1818 Création 14 novembre 1818Teatro San Luca, Venise  Royaume de Lombardie-Vénétie Personnages Enrico di Borgogna (contralto) Elena (soprano) Pietro (ténor) Guido (basse) Brunone (basse) Gilberto (basse) Geltrude (mezzo-soprano) Nicola (ba…

هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر مغاير للذي أنشأها؛ إذا لزم الأمر فيجب أن توسم المقالة بقوالب الصيانة المناسبة. يمكن أيضاً تقديم طلب لمراجعة المقالة في الصفحة المخصصة لذلك. (ديسمبر 2020) هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضل…

Évora de Alcobaça Freguesia Coordenadas 39°30′57″N 8°58′21″O / 39.515833333333, -8.9725Entidad Freguesia • País Portugal • Municipio AlcobaçaSuperficie   • Total 42.32 km²Población (2001)   • Total 4788 hab. • Densidad 113,1 hab/km²Huso horario UTC±00:00Santo patrón Santiago Sitio web oficial [editar datos en Wikidata] Évora de Alcobaça es una freguesia portuguesa del concelho de Alcobaça, con …

27°58′52″N 82°00′57″W / 27.981198°N 82.015882°W / 27.981198; -82.015882 NOAA's two Lockheed WP-3D Orion aircraft along with a De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter (foreground) and a Beechcraft King Air inside the NOAA Aircraft Operations Center hangar in Lakeland, Florida. The Aircraft Operations Center (AOC) is the main base for the nine aircraft of the National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) of the United States government, including the NOAA …

Ця стаття про село. Про комуну див. Роману (комуна). село РомануRomanu Країна  Румунія Повіт  Бреїла Комуна Роману Код SIRUTA 43796 Поштові індекси 817115 Телефонний код +40 239 (Romtelecom, TR)+40 339 (інші оператори) Координати 45°17′29″ пн. ш. 27°44′41″ сх. д.H G O Висота 12 м.н.р.м. Населення…

جون أرتشيبالد ويلر (بالإنجليزية: John Archibald Wheeler)‏    معلومات شخصية الميلاد 9 يوليو 1911[1]  جاكسونفيل، فلوريدا  الوفاة 13 أبريل 2008 (96 سنة) [2][1][3][4]  هايتستاون (نيوجيرسي)  سبب الوفاة ذات الرئة  مواطنة الولايات المتحدة  عضو في الجمعية الملكية، …

Train service between Toronto and Vancouver, Canada For the film, see The Canadian (film). For the Lower Canadian newspaper (1806–1810) and the current The Canadian National Newspaper, see Le Canadien. For other uses, see Canadian (disambiguation). Canadian (train) redirects here. For the New York Central Railroad service, see Canadian (NYC train). This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template mes…

1935 film This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: The Courageous Avenger – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2019) (Learn how and when to remove this template message) The Courageous AvengerTheatrical release posterDirected byRobert N. BradburyWritten byCharles F. Royal (story and screenp…

Busiris fue la capital del IX nomo del Bajo Egipto. Está situada en el delta, junto al brazo central del río Nilo. Nombre egipcio Per Usir, Dyedu. Nombre griego: Taposiris Magna, Busiris. Nombre árabe: Abusir. Bajo Egipto: Busiris. Situación: 30°54′40″N 31°14′40″E / 30.91111, 31.24444 Per Usir significa La Morada de Osiris y la transcripción helenizada del nombre es Busiris, la antigua Taposiris Magna. Existen otras tres ciudades egipcias con el mismo nombre de Bus…

For the city, see Kampot (city). For the former Kampot District, see Tuek Chhou District. Municipality in Kampot, CambodiaKampot Municipality ក្រុងកំពតKrong KampotMunicipalityKhum Traeuy KaohMunicipality location in Kampot ProvinceCoordinates: 10°36′N 104°10′E / 10.600°N 104.167°E / 10.600; 104.167Country CambodiaProvinceKampotQuarters5Villages15Government • TypeCity-municipality • MayorNeak SovannaryPopulation (…

American dramatist William Bain Gill William Gill, also known as William Bain Gill, William B. Gill, and W. B. Gill, (10 May 1842, Trinity Bay, Newfoundland – 1 April 1919, Schenectady, New York) was a British North American born Australian actor, playwright, theatre critic, journalist, and theatre manager. He is most famous for authoring Broadway's first hit musical, Adonis.[1][2] Raised primarily in Australia, he began his acting career in 1862 at the age of twenty; worki…

This article lacks inline citations besides NRIS, a database which provides minimal and sometimes ambiguous information. Please help ensure the accuracy of the information in this article by providing inline citations to additional reliable sources. (November 2013) (Learn how and when to remove this template message) United States historic placeJefferson County CourthouseU.S. National Register of Historic PlacesTexas State Antiquities Landmark Jefferson County CourthouseJefferson County Courthou…

TulungKecamatanPeta lokasi Kecamatan TulungNegara IndonesiaProvinsiJawa TengahKabupatenKlatenPemerintahan • CamatRohmad SugiartoPopulasi • Total45,801 jiwaKode Kemendagri33.10.19 Kode BPS3310210 Luas32,00 km²Desa/kelurahan17 Pemandian Cokro Jembatan gantung di Daleman Tulung adalah sebuah kecamatan yang terletak di Kabupaten Klaten, Jawa Tengah, Indonesia. Kecamatan Tulung berada di bagian utara wilayah Kab. Klaten, berbatasan dengan kecamatan Mojosongo, Kabupaten B…

Kembali kehalaman sebelumnya

Lokasi Pengunjung: 52.23.201.145