Referendum w Islandii w sprawie warunków rządowej gwarancji dla długu islandzkiego funduszu gwarantowania depozytów wobec Wielkiej Brytanii i Holandii odbyło się 6 marca 2010. Było to pierwsze referendum od czasu referendum niepodległościowego w 1944[1].
Przyczyny referendum
Referendum spowodowane było zawetowaniem przez prezydenta Ólafura Ragnara Grímssona ustawy o spłacie 3,8 mld euro zobowiązań internetowego banku Icesave (należącego do islandzkiego Landsbanki), który stał się niewypłacalny w październiku 2008[2]. W banku tym, ze względu na korzystne oprocentowanie, swoje depozyty trzymało ok. 320 tys. Brytyjczyków oraz Holendrów. Gdy w wyniku światowego kryzysu finansowego bank upadł a sama Islandia pogrążyła się w kryzysie ekonomicznym, zaś wartość depozytów klientom banku zwróciły rządy Wielkiej Brytanii oraz Holandii. Łączna wartość depozytów wynosiła ok. 3,9 mld euro, przy czym dług z nich powstały obciążyłby każdego mieszkańca Islandii na sumę 12 tys. euro. Spłata tego długu miałaby zostać pokryta w większości poprzez wpływy uzyskane ze sprzedaży aktywów upadłego Landsbanki[3].
Kampania i sondaże
Za głosowaniem na „tak” opowiedział się minister finansów Steingrímur J. Sigfússon, przekonując, że „W tej smutnej historii nigdy nie będzie szczęśliwego zakończenia”[4]. Liderzy partii opozycyjnych wzywali do głosowania przeciw, aby oczyścić pole dla dalszych negocjacji z MFW oraz rządami Wielkiej Brytanii i Holandii. Natomiast premier Jóhanna Sigurðardóttir nie wzięła udziału w referendum, twierdząc, że głosowanie nad ustawą, której nikt już nie broni, jest „bezprzedmiotowe”[5].
Sondaże przed referendum wskazywały, że ok. 75% głosujących opowie się za odrzuceniem ustawy[4].
Wyniki
Przeciw przyjęciu ustawy ostatecznie opowiedziało się 93,2% biorących udział w referendum; spłatę długu na określonych w ustawie warunkach poparło 1,8% głosujących[6]. Reszta głosów została oddana nieważnie. Mimo odrzucenia planu wyrażonego w ustawie, nadal toczą się rozmowy między rządem Islandii a rządami Wielkiej Brytanii i Holandii w sprawie warunków spłaty zadłużenia.
Wyniki referendum[6]
Pytanie
|
Liczba głosów za
|
Liczba głosów przeciw
|
Liczba głosów ważnych
|
Liczba głosów nieważnych
|
% głosów za
|
% głosów przeciw
|
% głosów ważnych
|
% głosów nieważnych
|
Czy jest pan/pani za spłaceniem przez rząd Islandii brytyjskim i holenderskim klientom zadłużenia islandzkiego banku Landsbanki, upadłego w czasie kryzysu finansowego?
|
2 599
|
134 397
|
136 996
|
7 235
|
1,8%
|
93,2%
|
95%
|
5%
|
Zobacz też
Przypisy
Wybory parlamentarne |
|
---|
Wybory prezydenckie |
|
---|
Referendum |
|
---|
- ↑ a b c d e f g h i bez kontrkandydata, dotychczasowy prezydent otrzymywał mandat na kolejną kadencję