Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.

Ramón Valera

Data urodzenia	31 sierpnia 1912
Data śmierci	25 maja 1972
Zawód, zajęcie	projektant mody
Multimedia w Wikimedia Commons

Ramón Valera y Oswalds (ur. 31 sierpnia 1912, zm. 25 maja 1972) – filipiński projektant mody.

Urodził się 31 sierpnia 1912 w Abrze^[1]. Pochodził z niezwykle zamożnej rodziny. Jego ojciec, wywodzący z Abry Melecio Valera, był partnerem biznesowym milionera Vicente Madrigala^[2]. Kształcił się na Uniwersytecie Dalekowschodnim, a także na Uniwersytecie De La Salle. Wcześnie zaczął przejawiać zainteresowanie modą, wykazując też w tym zakresie nieprzeciętne zdolności. Pierwszą osobą, która dostrzegła jego talent, była matka, Maria del Pilar Oswalds. Valera wniósł znaczny wkład w ewolucję baro't saya, filipińskiego stroju narodowego. Już w latach 40. starał się go w znaczący sposób uprościć, pozbywając się chociażby sztywnej chusty przykrywającej ramiona, a także ułatwić znacznie jego noszenie, łącząc dotychczasowe składające się nań elementy w jedną zintegrowaną całość. Powstały w ten sposób jednoczęściowy kostium nosił nazwę terno. By można ów strój było łatwo domknąć Valera wyposażył go również w zamek. Pierwotnie zmiany postulowane przez artystę uznawano za niepożądaną, wręcz bezczelną ingerencję w jeden z narodowych symboli^[2]. Szybko jednak zostały one przyjęte, między innymi dzięki aprobacie rozległej i wpływowej klienteli Valery. Wśród osób, dla których pracował znalazły się bowiem postacie takie jak Aurora Quezon, Imelda Marcos, Gloria Romero czy Barbara Perez^[3][4].

Valera ceniony był za niezwykłą dokładność, umiejętność doboru kolorów oraz kreatywność w eksperymentowaniu z rozmaitymi elementami garderoby. Odznaczał się też znaczną intuicją, nawet bez wykroju będąc w stanie określić odpowiedni rozmiar. Uznaje się go za pierwszego filipińskiego projektanta, którego kreacje zyskały uznanie poza granicami kraju^[3]. W uznaniu jego artystycznego dorobku w 2006 pośmiertnie przyznano mu tytuł Narodowego Artysty Filipin, jako pierwszemu wyróżnionemu w ten sposób przedstawicielowi świata mody^[2]. Zmarł 25 maja 1972 w Manili^[1].