Był synem Ponsa, hrabiego Trypolisu, i Cecylii, królewny francuskiej[1]. Data jego urodzenia jest nieznana, ale Wilhelm z Tyru zauważył, że Raymond był „młodzieńcem”, kiedy zmarł jego ojciec, co oznacza, że w 1137 miał co najmniej piętnaście lat[2]. On i jego młodszy brat, Filip, byli na tyle dorośli, by podpisać statut ojca na początku lat trzydziestych XII w.[3] Historyk Kevin J. Lewis twierdzi, że w roku 1137 Raymond „z łatwością mógł mieć dwadzieścia kilka lat”, co sugeruje, że się urodził ok. roku 1116.[2] Lewis stwierdza również, że już w 1127 roku Raymond był najprawdopodobniej zaręczony z Hodierną z Rethel, młodszą córką Baldwina II – króla Jerozolimy i hrabiego Edessy, oraz jego żony – Morfii z Meliteny[4].
Rządy
W 1137 roku odziedziczył Trypolis po śmierci ojca, który poległ w bitwie z wojskami z Damaszku. Rajmund też był obecny w czasie tego starcia, i prawdopodobnie to jemu krzyżowcy zawdzięczali zdradę, która doprowadziła do zabicia Ponsa. Potem Zengi, atabegAleppo i Mosulu zaczął oblężenie zamku Barin na terenie hrabstwa Rajmunda. Rajumnd poprosił o pomoc króla Fulka Andegaweńskiego, ale Zengi pokonał armię i wziął Rajmunda do niewoli. Zengi kontynuował oblężenie, ale doszły do niego wieści o zbliżających się wojskach hrabiego Rajmunda z Antiochii, Joscelina II, hrabiego Edessy, i cesarzaJana II Komnena. Oblężeni, którzy nie wiedzieli o odsieczy, zgodzili się oddać zamek pod warunkiem, że Rejmund zostanie wypuszczony.
Bazwāj, mamelucki dowódca Damaszku dokonał najazdu na Trypolis i pokonał Ponsa w bitwie[5].[6] Pons uciekł z pola bitwy, ale rdzenni chrześcijanie schwytali go i przekazali Bazwājowi, który dokonał jego egzekucji 25 marca 1137.[5] Bazwāj zdobył przygraniczny fort, ale wrócił do Damaszku bez atakowania Trypolisu[7]. Aby zemścić się za śmierć ojca, Rajmund najechał wioski lokalnych chrześcijan w górach Liban i schwytał wielu z nich.[8][9] Pojmani mężczyźni, kobiety i dzieci zostali zabrani do Trypolisu, gdzie większość była torturowana i stracona[8]. Wilhelm z Tyru zauważył, że kampania Rajmunda przeciwko miejscowym chrześcijanom była „pierwszą lekcją jego bojowej odwagi”[10].
Dowiedziawszy się o śmierci Ponsa, Zengi najechał Trypolis w lipcu 1137.[10] Muzułmański historyk Kamal al-Din twierdził później, że Zengi zaatakował Trypolis dopiero po tym, jak Rajmund zebrał swoje wojska, aby zmusić Zengiego do zniesienia oblężenia Hims[10]. Lewis podkreśla, że hipoteza Kamala al-Dina jest wątpliwa, ponieważ Bazwāj już praktycznie unicestwił armię Trypolisu, uniemożliwiając Rajmundowi rozpoczęcie głównych kampanii[10]. Po oblężeniu Montferrand przez Zengiego[11], Rajmund wysłał gońców do swojego wuja Fulka, króla Jerozolimy, wzywając go, by pospieszył do oblężonej fortecy[12]. Wkrótce po tym, jak Fulko i jego armia przekroczyli granicę hrabstwa Trypolis, wysłannicy Rajmunda z Poitiers, księcia Antiochii, poinformowali go, że cesarz bizantyjski Jan II Komnen najechał Antiochię[12].
Fulko i Rajmund z Trypolisu postanowili przypuścić szturm na siły Zengiego przed marszem do Antiochii, ponieważ myśleli, że z łatwością pokonają atabega[12]. Jednak Zengi przerwał oblężenie Hims i dokonał nieoczekiwanego ataku na zjednoczone siły Jerozolimy i Trypolisu[12]. Tysiące chrześcijańskich żołnierzy zginęło podczas bitwy, a jeszcze więcej (w tym Rajmund) zostało schwytanych; Fulko i jego orszak uciekli do Montferrand[12][13]. Zengi ponownie oblegał Montferrand, ale rozpoczął negocjacje z oblężonymi, gdy usłyszał, że dalsze posiłki od Rajmunda z Poitiers, Joscelina II i cesarza Jana Komnena były już w drodze[13][14]. Oblężeni w twierdzy nie wiedzieli o tych ruchach, ale chętnie zgodzili się przekazać zamek Zengiemu w zamian za bezpieczną podróż i uwolnienie Rajmunda i wszystkich innych chrześcijańskich jeńców[13][15].
Próby konsolidacji
Autor bizantyjski, Teodor Prodrom, pochwalił Jana II Komnena za podporządkowanie Trypolisu na krótko po 1137 r.[16] Kilkadziesiąt lat później bizantyjski historyk Niketas Choniates również opisywał Rajmunda jako lennika Komnena[17]. Według Lewisa, oba źródła sugerują, że Rajmund odnowił przysięgę lojalności swoich poprzedników wobec cesarza bizantyjskiego[16]. Niemniej jednak Rajmund nie brał udziału w kampanii wojskowej Jana II Komnena przeciwko muzułmańskim władcom północnej Syrii w 1138 roku[18]. Historyk Ralph-Johannes Lilie mówi, że brak wystarczających sił wojskowych uniemożliwił Rajmundowi udzielenia pomocy Bizantyjczykom[19].
Rajmund przyznał szpitalnikom kilka wiosek wzdłuż wschodnich granic swojego hrabstwa w 1142.[20][21] Jego darowizna obejmowała „fortecę Kurdów”, która w ciągu następnych dziesięcioleci rozwinęła się w kluczowy zamek krzyżowców - Krak des Chevaliers[21][22]. Rajmund obiecał również oddać szpitalnikom swoje prawa do miasta Montferrand i Rafaniya, jeśli rycerze tego zakonu będą w stanie je odbić (oba miasta zostały zdobyte przez Zengiego w 1137.)[20][21] Ustanawiając zakon wojskowy na wschodnich pograniczach, Rajmund chciał tylko zapewnić obronę swojego hrabstwa, ale jego wspaniałomyślna darowizna położyła podwaliny pod państwo kościelne, które było prawie niezależne[23].
Rajmund był prawnukiem Rajmunda de Saint-Gilles, jednego z przywódców pierwszej krucjaty, który jako pierwszy nazwał się hrabią Trypolisu (nawet przed zdobyciem Trypolisu).[24] Jednak Rajmund był potomkiem rodu Saint-Gilles przez Bertranda z Tuluzy, którego ślubność była sporna[25]. Prawowity syn Saint-Gillesa, Alfons-Jordan, urodził się po tym, jak Saint-Gilles zaczął używać tytułu hrabiego Trypolisu, czyniąc go prawowitym spadkobiercą ojca zgodnie z ideą nadawania tytułu porfirogenety[26].
Alfons-Jordan był jednym z najwyższych dowódców II wyprawy krzyżowej, ale zmarł wkrótce po dotarciu do Ziemi Świętej w kwietniu 1148.[26][27] Z powodu jego niespodziewanej śmierci, wśród krzyżowców zaczęły krążyć plotki o jego morderstwie[28],, chociaż najprawdopodobniej zmarł z przyczyn naturalnych, będących konsekwencjami jego długiej podróży przez Morze Śródziemne[29][30]. Anonimowy kronikarz syryjski oskarżył Rajmunda o zbrodnię, stwierdzając, że otruł Alfonsa-Jordana, ponieważ obawiał się, iż jego wuj przybył, by zająć Trypolis[26]. Lewis podkreśla, że kronika „nie jest najbardziej wiarygodnym dowodem, więc pewien sceptycyzm wobec zaangażowania Rajmunda w śmierć Alfonsa jest z pewnością wskazany”[26]. Inny współczesny autor - kontynuator kroniki Sigeberta z Gembloux był przekonany, że szwagierka Rajmunda - Melisanda otruła Alfonsa-Jordana, ponieważ chciała uniemożliwić mu zdobycie Trypolisu[31].
Rajmund nie brał udziału w zgromadzeniu przywódców krucjaty w Akce 24 czerwca 1148.[30] Trzymał się także z dala od krzyżowców biorących udział w walkach o Damaszek w 1148[30]. W przeciwieństwie do Rajmunda, nieślubny syn Alfonsa-Jordana, Bertrand, który przybył w orszaku swojego ojca, brał udział w walkach krzyżowców[32]. Postanowił zgłosić roszczenia do Trypolisu i objął w posiadanie twierdzę Al-Urajma latem 1149.[33][29] Po niemożności wyrzucenia Bertranda z fortu, który kontrolował ważne drogi w powiecie Rajmund szukał pomocy u Mu'in ad-Dina, muzułmańskiego władcy Damaszku, a także u syna Zengiego, Nur ad-Dina[34][35]. Dwaj muzułmańscy władcy zdobyli Al-Urajmę i uwięzili Bertranda wraz z jego rodziną[35]. Po zniszczeniu zamku zwrócili terytorium Rajmundowi[36]. Rajmund przyznał ziemię templariuszom po 1150 roku[37].
Ostatnie lata
Baldwin III przekroczył Trypolis podczas marszu w kierunku północnej Syrii latem 1150 roku[38]. Chciał spotkać się z cesarzem bizantyjskim Manuelem I, który kupił ostatnie twierdze hrabstwa Edessy[39]. Z powodu konfliktu między Baldwinem a jego matką Melisandą, jej zwolennicy odmówili towarzystwa królowi, dlatego ten poprosił Rajmunda, aby do niego dołączył[38][40]. Rajmund zgodził się i towarzyszył Baldwinowi na spotkaniu i wspólnie nadzorowali przekazanie zamków Bizantyjczykom[38].
Flota Fatymidów splądrowała Trypolis podczas najazdu na miasta przybrzeżne latem 1151[41][42]. Egipcjanie zniszczyli statki i zabili lub schwytali setki ludzi w porcie[41][42]. W grudniu wojska krzyżowców zaatakowały Dolinę Bekaa, chwytając więźniów i zdobywając łupy podczas tej kampanii, zanim muzułmański gubernator Baalbek ich rozgromił[43]. Nur ad-Din najechał hrabstwo w kwietniu lub w maju 1152 i przejął miasto Tartus, pozostawiając tam garnizon[40][43]. Baldwin III przybył do Trypolisu i odbył „sąd generalny”, w którym uczestniczyli czołowi baronowie Królestwa Jerozolimskiego i hrabstwa Trypolis[40][43]. Po przybyciu króla, wojska Nur ad-Dina opuściły Tartus, ale zniszczyły fortecę[43]. Ponieważ jej odbudowa okazała się kosztowna , Rajmund oddał miasto najpierw miejscowemu biskupowi, a następnie templariuszom, którzy przekształcili ją w jedną ze swoich najważniejszych siedzib[44].
W międzyczasie, według Wilhelma z Tyru, między Rajmundem i jego żoną pojawiła się „wrogość zrodzona z zazdrości małżeńskiej”[45]. Jej siostra, Melisanda, która uczestniczyła w zgromadzeniu w Trypolisie, próbowała być mediatorką w tym sporze, ale ich relacje pozostały napięte[44]. Po zamknięciu zgromadzenia Melisanda i Hodierna wyjechały z Trypolisu do Jerozolimy[46][47]. Rajmund wyjechał z nimi na krótki dystans, a w drodze powrotnej do Trypolisu został zabity przy południowej bramie do miasta, wraz z dwoma jego rycerzami[46][47]. Dokonała tego grupa fanatycznych Zamachowców zatrudnionych przez władcę Nizarytów do mordowania swoich wrogów[48]. Motyw zbrodni jest nieznany[45]. Ponieważ Nizaryci wcześniej nie zabijali chrześcijańskich władców, współcześni historycy przypuszczają, że ustanowienie garnizonu templariuszy w Tartus mogło ich podburzyć[45].
Rodzina
Dokładna data ślubu Rajmunda i Hodierny nie jest znana[4]. Jedna z przypuszczalnych dat to rok 1137 lecz według historyka Petera Locka miało to miejsce wiosną 1133 roku, po tym jak szwagier Hodierny, Fulko V, udzielił pomocy wojskowej ojcu Rajmunda przeciwko Zengiemu[49]. Para miała razem dwoje dzieci: Rajmunda III, hrabiego Trypolisu (1140–1187) i Melisendę z Trypolisu (1143–1161). Ich syn - Rajmund III - był jeszcze niepełnoletni, kiedy zastąpił swojego ojca w 1152.[50] Córka Rajmunda i Hodierny, Melisenda, słynęła ze swojej urody, ale jej delikatne zdrowie i plotki o możliwej niewierności matki uniemożliwiły jej małżeństwo z cesarzem bizantyjskim Manuelem I[51].
Peter Lock: The Routledge Companion to the Crusades. Routledge, 2006. ISBN 9-78-0-415-39312-6.
Steven Runciman: A History of the Crusades, Volume II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100-1187. Cambridge University Press, 1989. ISBN 0-521-06163-6.
