Pryszczaci

Tadeusz Borowski

Pryszczaci, pokolenie „pryszczatych” – grupa młodych polskich pisarzy przełomu lat 40. i 50., radykalnych entuzjastów podporządkowania twórczości literackiej wymogom ideologii partii komunistycznej[1], wedle założeń tzw. realizmu socjalistycznego. Do najważniejszych reprezentantów tego środowiska należeli Tadeusz Borowski, Wiktor Woroszylski, Andrzej Braun, Wisława Szymborska, Tadeusz Konwicki, Witold Wirpsza, Andrzej Mandalian, Witold Zalewski, Tadeusz Kubiak[2][3][4].

Autorstwo tej nazwy jest sporne, jako autorzy wymieniani są Tadeusz Różewicz, Julian Przyboś, Zofia Nałkowska, Janusz Minkiewicz, Jan Kott, czy Maryna Zagórska[5]. Określenie odnosi się do młodego wieku osób związanych z grupą; według zaś Jerzego Andrzejewskiego pierwotnie nawiązywało ono do wyglądu młodego Wiktora Woroszylskiego, nieformalnego lidera tej grupy[6].

Pryszczaci za główne zadanie literatury uznawali aktywne popieranie władzy ludowej w narzucaniu polskiemu społeczeństwu światopoglądu komunistycznego. Literatura miała zostać całkowicie podporządkowana nowej, komunistycznej władzy, stać się polem walki klasowej i rozprawy z „wrogami rewolucji”, zgodnie z jej sowieckim wzorem[7]. W agresywny i bezkompromisowy sposób pryszczaci atakowali przeciwników władzy ludowej, osoby sceptyczne wobec nowego komunistycznego ustroju, a nawet tych jego zwolenników, których uważali za zbyt mało radykalnych. Nawoływali do fizycznej rozprawy z przeciwnikami nowego ustroju przez państwowe służby bezpieczeństwa, organizowali gazetowe nagonki na ofiary stalinowskich procesów sądowych, domagali się kolektywizacji rolnictwa w stylu sowieckim, inicjowali kampanie nienawiści wobec przywódców Zachodu, zwalczali wpływy kultury zachodniej (jazz, bikiniarze).

Tematyka twórczości pryszczatych koncentrowała się wokół zwalczania tzw. „wroga klasowego” i entuzjastycznego opisywania przemian społeczno-gospodarczych wczesnego PRL-u według założeń programowych socrealizmu – np. w tzw. „produkcyjniakach”. Byli również autorami wierszy sławiących funkcjonariuszy stalinowskiego aparatu bezpieczeństwa[3].

Poetykę pryszczatych charakteryzowało nastawienie antyindywidualistyczne, podporządkowanie ekspresji literackiej celom agitacyjno-propagandowym, celowy schematyzm i patos. Grupa potępiała także twórców starszego pokolenia, a nawet własne wcześniejsze, nie dość zaangażowane utwory[1].

W połowie lat 50. poetyka „pryszczatych” uległa erozji, a po przemianach politycznych 1956 przestała funkcjonować.

Przypisy

  1. ↑ a b A.Bikont J.Szczęsna: Towarzysze nieudanej podroży. artykuł w GW, 2000-01-29. [dostęp 2013-01-24]. (pol.).
  2. ↑ Alicja Lisiecka. Pokolenie "pryszczatych". „Pamiętnik Literacki”, s. 367-391, 1964. Instytut Badań Literackich PAN. Warszawa: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza. ISSN 2719-5376. [dostęp 2022-11-06]. 
  3. ↑ a b Jerzy Autuchiewicz, Strofy o towarzyszach z Bezpieczeństwa | rp.pl [online], Rzeczpospolita, 4 września 2008 [dostęp 2021-10-06].
  4. ↑ Paweł Kozioł: Andrzej Mandalian. culture.pl, 2011-03. [dostęp 2022-11-06].
  5. ↑ Anna Bikont, Joanna Szczęsna: Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2006. ISBN 83-7469-438-6.
  6. ↑ Jacek Trznadel: Jerzy Andrzejewski. Czerwony system pogardy (w:) Hańba domowa. Wydawnictwo Antyk. ISBN 83-89920-18-2.
  7. ↑ Bohdan Urbankowski: Czerwona msza czyli uśmiech Stalina. Wydawnictwo Penelopa. ISBN 978-83-931-264-2-2.

Read other articles:

1862 en Italie

Chronologie de l'Italie ◄◄ 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 ►► Chronologies Données clés 1859 1860 1861  1862  1863 1864 1865Décennies :1830 1840 1850  1860  1870 1880 1890Siècles :XVIIe XVIIIe  XIXe  XXe XXIeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies géographiques Afrique Afrique du Sud, Algérie, Angola, Bénin, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Cameroun, Cap-Vert, République centrafricaine, Comores, Répub...

 

Everytime

EverytimeSingel oleh Britney Spearsdari album In the ZoneSisi-BDon't Hang UpDirilis10 Mei 2004 (2004-05-10)DirekamNovember 2002GenrePopDurasi3:50LabelJivePenciptaBritney SpearsAnnet ArtaniProduserGuy SigsworthKronologi singel Britney Spears Toxic (2004) Everytime (2004) Outrageous (2004) Video musikEverytime di YouTube Everytime adalah lagu oleh penyanyi asal Amerika Serikat, Britney Spears, dari album studio keempatnya, In the Zone (2003). Lagu ini dirilis sebagai singel ketiga dari In ...

 

Alfa Romeo Giulia

Alfa Romeo Giulia (Type 105)Alfa Romeo Giulia SuperInformasiProdusenAlfa RomeoMasa produksi1962–1978PerakitanPortello Plant, Milan, Italia (1962–1965)Arese Plant, Arese (MI), Italia (1965–1978)Setúbal, Portugal (Movauto) Willowvale (Salisbury), Zimbabwe (Willowvale Motor Industries)[1]PerancangGiuseppe ScarnatiBodi & rangkaBentuk kerangka4-pintu notchback saloon4-pintu estateTata letakFront-engine, rear-wheel-driveMobil terkaitAlfa Romeo 105/115 Series CoupésAlfa Rome...

Half-Caste Act

1890s Australian laws removing mixed-race Aboriginal children from their families Images of Aboriginal people from a 1914 student textbook. Half-Caste Act was the common name given to Acts of Parliament passed in Victoria (Aboriginal Protection Act 1886) and Western Australia (Aborigines Protection Act 1886) in 1886.[1] They became the model for legislation to control Aboriginal people throughout Australia - Queensland's Aboriginals Protection and Restriction of the Sale of Opium Act ...

 

Inland Waterway (Michigan)

Historic site in Cheboygan and Emmet counties, MichiganInland WaterwayHistoric marker within Burt Lake State ParkLocationCheboygan and Emmet countiesMichiganCoordinates45°24′09″N 84°37′24″W / 45.40250°N 84.62333°W / 45.40250; -84.62333[1] Michigan State Historic SiteDesignatedJanuary 19, 1957 Location within the state of Michigan Detailed map of lakes of the Inland Waterway The Inland Waterway or Inland Water Route is a 38-mile-long (61 km) ser...

 

Philander C. Knox

American politician (1853–1921) Senator Knox redirects here. For other uses, see Senator Knox (disambiguation). Philander KnoxUnited States Senatorfrom PennsylvaniaIn officeMarch 4, 1917 – October 12, 1921Preceded byGeorge T. OliverSucceeded byWilliam E. CrowIn officeJune 10, 1904 – March 4, 1909Preceded byMatthew QuaySucceeded byGeorge T. Oliver40th United States Secretary of StateIn officeMarch 6, 1909 – March 5, 1913PresidentWilliam Howard TaftPreceded by...

Anatoly Kolesov

Soviet wrestler and coach For the Soviet cyclist, see Anatoly Kolesov (cyclist). Anatoly KolesovPersonal informationBirth nameAnatoly Ivanovich KolesovBorn(1938-01-18)January 18, 1938Osakarov District, Karaganda Region, Kazakh SSR, Soviet UnionDiedJanuary 2, 2012(2012-01-02) (aged 73)Moscow, RussiaHeight174 cm (5 ft 9 in)SportSportGreco-Roman wrestlingClubCSKA MoscowCoached byAleksandr Mazur[1] Medal record Men's Greco-Roman wrestling Representing the  So...

 

Шалфей обыкновенный

Шалфей обыкновенный Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:РастенияКлада:Цветковые растенияКлада:ЭвдикотыКлада:СуперастеридыКлада:АстеридыКлада:ЛамиидыПорядок:ЯсноткоцветныеСемейство:ЯснотковыеРод:ШалфейВид:Шалфей обыкновенный Международное научное наз...

 

Rapid Penang

Rapid Penang Sdn Bhd (Rapid Penang)JenisPrivate limitedIndustriPublic transportation operationDidirikanJune 2007KantorpusatPenang, MalaysiaWilayah operasiPenang, MalaysiaTokohkunciAzhar Ahmad (CEO)ProdukPublic buses transportationPemilikMinistry of Finance, MalaysiaIndukRapidKLSitus webhttp://www.rapidpg.com.my Rapid Penang, singkatan dari Rapid Penang Sendirian Berhad, adalah perusahaan milik pemerintah yang mengoperasikan bus di Pulau Pinang, Malaysia. Rapid Penang mulai beroperasi pada 31 ...

Шаблон:Мифология

МифологияРитуально-мифологическийкомплекс Система ценностей Сакральное Миф Мономиф Теория основного мифа Ритуал Обряд Праздник Жречество Мифологическое сознание Магическое мышление Низшая мифология Модель мира Цикличность Сотворение мира Мировое яйцо Мифическое �...

 

PSRC1

PSRC1 المعرفات الأسماء المستعارة PSRC1, DDA3, FP3214, proline and serine rich coiled-coil 1 معرفات خارجية الوراثة المندلية البشرية عبر الإنترنت 613126 MGI: MGI:1913099 HomoloGene: 49603 GeneCards: 84722 علم الوجود الجيني الوظيفة الجزيئية • ‏GO:0001948، ‏GO:0016582 ربط بروتيني• microtubule binding المكونات الخلوية • spindle microtubule• هيكل خلوي• ...

 

Académie de cinéma de Pékin

Pour les articles homonymes, voir BFA. Cet article est une ébauche concernant l’enseignement du cinéma. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les conventions filmographiques. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (juillet 2012). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abor...

Remember Us: Youth Part 2

Album by DAY6 Remember Us: Youth Part 2EP by DAY6ReleasedDecember 10, 2018 (2018-12-10)GenrePop rockalternative rockLength23:58LanguageKoreanLabel JYP Entertainment Studio J IRIVER DAY6 chronology Unlock(2018) Remember Us: Youth Part 2(2018) The Book of Us: Gravity(2019) Singles from Remember Us: Youth Part 2 Days Gone ByReleased: December 10, 2018 Music videodays gone by on YouTube Remember Us: Youth Part 2 is the fourth extended play by South Korean band DAY6. It was rele...

 

中華民國—瑞士關係

  提示：此条目页的主题不是中國—瑞士關係。   關於中華民國與「瑞」字國家的外交關係，詳見中瑞關係 (消歧義)。 中華民國—瑞士關係 中華民國 瑞士 代表機構駐瑞士台北文化經濟代表團瑞士商務辦事處代表代表 黃偉峰 大使[註 1][4]處長 陶方婭[5]Mrs. Claudia Fontana Tobiassen 中華民國—瑞士關係（德語：Schweizerische–republik china Beziehungen、法�...

 

Rafael Cabral

Rafael Informasi pribadiNama lengkap Rafael Cabral BarbosaTanggal lahir 20 Mei 1990 (umur 34)Tempat lahir Sorocaba, BrasilTinggi 1,86 m (6 ft 1 in)Posisi bermain Penjaga gawangInformasi klubKlub saat ini NapoliNomor 1Karier junior2003–2010 SantosKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2010–2013 Santos 89 (0)2013– Napoli 7 (0)Tim nasional‡2012 Brasil U-23 4 (0)2011– Brasil 3 (0) * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung dari liga domestik dan akurat per...

Factor V

Mammalian protein found in humans This article is about the coagulation protein. For the software company, see Factor 5. For Factor V (NAD+), see chocolate agar. F5Available structuresPDBOrtholog search: PDBe RCSB List of PDB id codes3S9C, 1CZS, 1CZV, 3P6Z, 3P70IdentifiersAliasesF5, FVL, PCCF, RPRGL1, THPH2, coagulation factor VExternal IDsOMIM: 612309; MGI: 88382; HomoloGene: 104; GeneCards: F5; OMA:F5 - orthologsGene location (Human)Chr.Chromosome 1 (human)[1]Band1q24.2Start169,511,...

 

Bent-over row

Weight training exercise A bent-over row (or barbell row) is a weight training exercise that targets a variety of back muscles depending on the form used.[1] It is often used for both bodybuilding and powerlifting.[2] Implements A one arm bent-over dumbbell row with a bench used as support. There are several variants of this exercise, depending on whether dumbbells or a barbell is used and whether both arms are exercised at the same time: Two arm rows: Two-arm barbell bent-ove...

 

Lou Gehrig

Pour les articles homonymes, voir Gehrig. Lou Gehrig Lou Gehrig avec les Lions de Columbia en 1921 Joueur de premier but Frappeur gaucher  Lanceur gaucher Premier match 15 juin 1923 Dernier match 30 avril 1939 Statistiques de joueur (1923-1939) Matchs 2164 Coups sûrs 2721 Coups de circuit 493 Points 1888 Points produits 1995 Moyenne au bâton 0,340 Équipes Yankees de New York (1923-1939) Temple de la renommée du baseball Élu en 1939 modifier  Henry Louis Gehrig dit Lou Geh...

Andrakammarvalet i Sverige 1917

Den här artikeln behöver källhänvisningar för att kunna verifieras. (2014-10) Åtgärda genom att lägga till pålitliga källor (gärna som fotnoter). Uppgifter utan källhänvisning kan ifrågasättas och tas bort utan att det behöver diskuteras på diskussionssidan. Andrakammarvalet i Sverige 1917 ← 1914 (september) 20 september 1917 1920 → Sveriges riksdags andra kammares 230 platser   Första parti Andra parti Tredje parti   Ledare Hjalmar Branting ...

 

17 Avenue SW (Calgary)

Major east–west arterial road in Calgary, Alberta 17 Avenue SWLength12.5 km (7.8 mi)[1]LocationCalgary, AlbertaEast endMacleod TrailMajorjunctions14 Street SWCrowchild Trail37 Street SWSarcee TrailWest end101 Street SW(Calgary city limits) 17 Avenue SW is a major east–west arterial road in the southwest quadrant of the city of Calgary, Alberta. Between the Calgary Stampede Grounds and 14 Street SW, it is a commercial street—with bars, restaurants, nightclubs,...