PROFILPELAJAR.COM

Pratyutpanna-buddha saṃmukhāvasthita samādhi sūtra (pl. Sutra o samādhi stojącego twarzą w twarz ze wszystkimi buddami) – jeden z najwcześniejszych tekstów mahajany, pochodzący prawdopodobnie z I w. Ponieważ w sutrze tej po raz pierwszy jako przedmiot samadhi pojawia się Amitabha, więc była ona związana ze Szkołą Czystej Krainy i innymi amidystycznymi tradycjami.

Tłumaczenia sutry

Do dzisiejszego dnia zachowało się pięć chińskich tłumaczeń.

T – numer klasyfikacyjny z Taishō Shinshū Daizōkyō
K – numer klasyfikacyjny z The Korean Buddhist Canon: A Descriptive Catalogue
H – numer klasyfikacyjny nowoczesnego tłumaczenia koreańskiego Han'gul taejanggyǒng kanhaeng mongnok'
Pierwsza liczba po tytułach określa liczbę "zwojów" oryginalnego tłumaczenia

Dafangdeng tuoluoni jing (skt Pratyutpanna-buddha sammukhāvasthita samādhi sūtra, kor. Taebangdŭng tarani kyǒng) (4) T 1339, K 397, H 1082. Jest to tłumaczenie dokonane przez Fazhonga pomiędzy 402 a 413 r. w Zhangye
Babei pusa jing (kor. Palp'i posal kyǒng) (1) T 419, K 69. H 406. Tłumacz nieznany. Tłumaczenie mogło powstać pomiędzy 25 a 220 r.
Banzhou sanmei jing (kor. Panju sammae kyǒng) (3) T 418, K 67, H 405. Jest to tłumaczenie dokonane przez Lokakszemę (Lokakṣema) w 179 r.
Banzhou sanmei jing – 8 dnia 10 miesiąca Lokakszema rozpoczął prace nad 1-zwojowym tłumaczeniem (skrót 3-zwojowej) tej sutry i zakończył je 24 listopada 179 r. (1) T 417, K 68, H 404.
Dafangdeng daji jing xianhu fen (Skt Mahāvaipula-mahāsamnipāta sūtra bhadrapāla parivarta^[1], kor. Tabangdŭng taejip kyǒng hyǒnho pun, tyb. Da.ltar.gyi sangs.rgyas mngon.sum du bshugs.pahi ting.nge hdsin) (5) T 416, K 66, H 405. Jest to tłumaczenie dokonane przez Dżnianaguptę (Jñānagupta). Pracę nad nią rozpoczął 2 miesiąca 594 r. i zakończył 2 miesiąca 595 r^[2].

Treść i ważniejsze elementy sutry

Pratyutpanna sutra rozpoczyna się prośbą bodhisattwy Bhadrapāli skierowaną do Buddy o praktykę, która umożliwi osiągnięcie mądrości, nabycie cnót i zobaczenie Buddy. W odpowiedzi Budda wyjaśnił praktykę zwaną pratyutpanna samādhi, dzięki której praktykujący może zobaczyć buddów dziesięciu kierunków^[3].

Niezwykle ważną cechą tej sutry jest to, że po raz pierwszy przedmiotem samādhi stał się Budda Amitabha.

Drugim ważnym elementem jest dokonana synteza Buddhānusmṛti, czyli w j. chińskim nianfo i doktryny śunjaty wyrażonej w Sutrze Mahapradżniaparamity. Nianfo jest objaśniane w określeniach doktryny pustki.

Sutra ta jest najwcześniejszym tekstem z odniesieniami do Buddy Amitabhy i jego Czystej Krainy. Chociaż przedmiotem praktyki pratyutpanna samādhi może być każdy budda i każda kraina buddy, to ta sutra specjalnie odnosi się do Amitabhy. Być może przyczyną tego był już wtedy popularny kult Amitabhy.

Sutra ta wyraźnie naucza, że jeśli praktykujący będzie utrzymywał w umyśle (nian) Amitabhę w okresie od 1 do 7 dni, to zobaczy Buddę lub odrodzi się w jego Czystej Krainie. Chociaż nie jest jasno wytłumaczone, co nian oznacza dokładnie w tym wypadku, można przyjąć, że to nianfo jest raczej medytacyjne a nie wokalne (inwokacyjne)^[4].

Chociaż z jednej strony sutra ta naucza nianfo sanmei (skt Buddhānusmṛti samādhi) w celu zobaczenia Buddy, to z drugiej strony, przestrzega przed przywiązaniem do fałszywego wyobrażenia, że Budda widziany w samādhi jest realną postacią.

Ta druga strona – nieprzywiązania do żadnego buddy – w pełni korespondowała z naukami chanu. Zapewne dlatego Patriarchowie chanu Dayi Daoxin i Daman Hongren wprowadzili do praktyki chan także i praktykę nianfo.

Sutra ta także wykazuje, że dwie tradycje – Czystej Krainy i Pradźniaparamity – były w początkowych latach kształtowania się mahajany znacznie bliżej siebie niż w latach późniejszych. Po prostu dwie krańcowości – jedna, zwana "własną siłą", wyrosła z ducha Pradźniaparamity i która stała się istotą chanu – druga, zwana "cudzą siłą", wyrosła z tradycji zbawienia przez wiarę i obecnie związana ściśle z japońskim buddyzmem Czystej Krainy – nie istniały jeszcze.

W przeciwieństwie do wielu sutr buddyjskich, które zawierają wiele abstrakcji, ta sutra jest jednym z wyjątków; zawiera np. bardzo dokładne instrukcje dla praktykujących samādhi.

Pratyutpanna sūtra została najpewniej skomponowana w okresie, gdy Mahapradźniaparamita sutra i Sukhawatiwjuha sutra (Sukhāvatīvyūha sūtra) były już bardzo popularne. Pradżniaparamita zajmowała się niesubstancjalnością wszystkich dharm (doktryna śunjaty – "pustości" dharm). Z kolei Sukhawatiwjuha propagowała ideę istnienia i narodzin w Czystej Krainie (Sukhawati). Przyczyną powstania Sutry Pratjutpanny mogła być próba rozwiązania napięć i konfliktu pomiędzy tymi dwoma tradycjami.