Povilas Lukšys

Data i miejsce urodzenia	21 sierpnia 1886 Kozaki, obok Surwiliszek
Data i miejsce śmierci	8 lutego 1919 Taučiūnai
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Armia Republiki Litwy
Główne wojny i bitwy	litewska wojna o niepodległość
Odznaczenia

Povilas Lukšys (ur. 21 sierpnia 1886 roku w Kozakach, obok Surwiliszek, zm. 8 lutego 1919 roku w pobliżu wsi Taučiūnai) – pierwszy żołnierz niepodległej Litwy poległy w walkach o ojczyznę. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Krzyża Pogoni (1923).

Podczas I wojny światowej służył w armii rosyjskiej. Po utworzeniu Republiki Litewskiej zorganizował grupę ochotników z okolic Kiejdan. Wraz z nią stanął do obrony kraju przed inwazją bolszewicką. Zginął podczas wymiany ognia w pobliżu wsi Taučiūnai, będąc pierwszym żołnierzem litewskim, który zginął w walce o kraj. Został pochowany w Kownie.

W 1929 roku wystawiono mu pomnik według projektu Vytautasa Landsbergisa-Žemkalnisa. Pomnik stał do 1962 roku, kiedy to komuniści rozebrali go, a miejsce po nim obsiali burakami. W 1989 roku w tamtym miejscu ustawiono krzyż, a w 1993 roku – nowy pomnik.

• Povilas Lukšys (1886). Visuotinė lietuvių enciklopedija, T. XIII (Leo-Magazyn). V.: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 2008.