Port Lockroy

Współczesny wygląd stacji (2009)
Przynależność państwowa	Wielka Brytania
Organizacja macierzysta	British Antarctic Survey
Data założenia	1944
Położenie na mapie Półwyspu Antarktycznego Port Lockroy
Położenie na mapie Antarktyki Port Lockroy
64°49′S 63°30′W/-64,816667 -63,500000
Multimedia w Wikimedia Commons

Port Lockroy (Base A) – historyczna stacja polarna położona na Goudier Island w Archipelagu Palmera, należąca do Wielkiej Brytanii. Obecnie pełni rolę muzeum.

Brytyjska baza A została założona na wysepce Goudier Island, leżącej w zatoce Port Lockroy po zachodniej stronie wyspy Wiencke Island. Zatokę tę odkrył Jean-Baptiste Charcot podczas wyprawy w latach 1903–1905 i nazwał ku czci Édouarda Lockroya, francuskiego polityka, który pomógł w dofinansowaniu wyprawy^[1]. W latach 1911–1931 ten naturalny port służył wielorybnikom^[2]. Wyspę otacza górzyste wybrzeże zatoki; na wyspie gnieżdżą się pingwiny białobrewe^[3].

Stacja funkcjonowała początkowo w okresie od 11 lutego 1944 do 8 kwietnia 1947 roku, w ramach Operacji Tabarin. Miała ona umocnić brytyjską obecność w Antarktyce, była związana z działaniami II wojny światowej; w jej ramach monitorowano aktywność Państw Osi w wodach wokół Półwyspu Antarktycznego. Port Lockroy jest jedyną zachowaną bazą z tego okresu. Główny budynek został nazwany Bransfield House, od okrętu, którym przybyli uczestnicy operacji, nazwanego z kolei na cześć Edwarda Bransfielda, jednego z odkrywców Antarktydy. Stacja po wojnie została przekazana pod zarząd British Antarctic Survey. Była czynna od 23 stycznia 1948 do 14 lutego 1949, od 24 stycznia 1950 do 11 lutego 1951 i od 15 grudnia 1951 do 16 stycznia 1962 roku, kiedy to została opuszczona. Już po opuszczeniu stacji, w 1985 roku wyspę zasiedliła kolonia pingwinów białobrewych. Budynek stacji został odnowiony w okresie od stycznia do marca 1996 roku i obecnie jest czynny co roku w antarktycznym lecie^[2][4]. W 1995 roku stacja została wpisana na listę Historycznych Miejsc i Pomników Antarktyki (nr 61)^[5].

Stacja Port Lockroy początkowo służyła działaniom rozpoznawczym i pracom z zakresu geologii, meteorologii i botaniki. Od 1950 roku badania skupiały się na fizyce jonosfery^[4]. Prowadzono w niej pierwsze badania tego typu w Antarktyce, m.in. rejestrując emisje radiowe^[5]. Obecnie stacja jest otwarta jako muzeum dla turystów. Z działań naukowych prowadzone są w niej obserwacje wpływu ruchu turystycznego na lokalną kolonię pingwinów białobrewych; jak dotąd nie stwierdzono negatywnych skutków^[3]. W przybudówce z 1958 roku, dawniej mieszczącej generator, obecnie funkcjonuje sklep z pamiątkami i urząd pocztowy^[2]. Port Lockroy jest jednym z miejsc w Antarktyce najczęściej odwiedzanych przez turystów^[4][6].

• Port Lockroy Station A / Goudier Island. French Polar Team. [dostęp 2016-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-15)]. (ang.).