PROFILPELAJAR.COM

Pomnik poświęcony Andrzejowi Ciołkowi z Żelechowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Typ obiektu	głaz narzutowy
Fundator	Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku
Data odsłonięcia	2000
	Położenie na mapie Warszawy Pomnik poświęcony Andrzejowi Ciołkowi z Żelechowa
	Położenie na mapie Polski Pomnik poświęcony Andrzejowi Ciołkowi z Żelechowa
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pomnik poświęcony Andrzejowi Ciołkowi z Żelechowa
	52°08′53,98″N 21°02′53,00″E/52,148328 21,048056

Pomnik upamiętniający podróż Andrzeja Ciołka do Hiszpanii w 1404 r. Powszechnie sądzono, że udał się on na pielgrzymkę do Santiago de Compostela, jednak dostępne dokumenty tego nie potwierdzają. Wiadomo jest, że dotarł on na dwór króla aragońskiego Marcina w Barcelonie^[1].

Pomnik zlokalizowany jest w Warszawie na terenie Kabat i parku Przy Bażantarni przy skrzyżowaniu Alei Komisji Edukacji Narodowej i Alei Kasztanowej w pobliżu ul. Kazimierza Jeżewskiego.

Historia

W 2000 roku Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku postanowiła uczcić fakt przyjęcia jej w skład Stowarzyszenia Uniwersytetów Compostela. Z tej okazji oraz w związku z kampanią Rady Europy pt. „Europa, wspólne dziedzictwo” ufundowała głaz wraz z umieszczoną na nim tablicą upamiętniający rzekomą pielgrzymkę Andrzeja Ciołka herbu Ciołek do Santiago de Compostela, odbytą w 1404 r.

W 2000 r. w porozumieniu z władzami dzielnicy Ursynów umieszczono ten pomnik przy skrzyżowaniu al. Komisji Edukacji Narodowej i Alei Kasztanowej na Kabatach. Lokalizacja została podyktowana tym, że powszechnie uważa się, iż Andrzej Ciołek z Żelechowa był właścicielem Kabat, co jednak nie jest prawdą (wieś ta należała do jego ojca Andrzeja Ciołka, wojewody mazowieckiego, a potem do jego bratanka, Andrzeja Ciołka, syna Wiganda z Powsina)^[1].

Kształt

Pomnik jest głazem narzutowym, posadowionym na wzniesieniu. W 2000 r. przymocowano do niego kamienną tablicę z dwujęzyczną, polsko-hiszpańską inskrypcją. Polski napis na tablicy pomnika brzmiał następująco:

W roku 1404 Andrzej Ciołek, herbu Ciołek, rycerz, podkomorzy i starosta sandomierski, właściciel dóbr Kabaty odbył pielgrzymkę do Santiago de Compostela w dalekiej Hiszpanii, torując drogę wzajemnemu poznawaniu i przenikaniu kultur Europy.
W roku 2000, z okazji kampanii Rady Europy „Europa, wspólne dziedzictwo” i przyjęcia Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku do Stowarzyszenia Uniwersytetów Compostela, tablicę tę ufundowali: Rektor i Senat Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku, Burmistrz, Zarząd i Rada Gminy Warszawa-Ursynów.

Napis w języku hiszpańskim był dokładnym tłumaczeniem tekstu polskiego^[2]^[3].

Na tablicy umieszczono herby: dzielnicy Warszawa-Ursynów, Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku, logo kampanii „Europa, wspólne dziedzictwo” i znak muszli św. Jakuba, symbolu osób odbywających pielgrzymki do Santiago de Compostela.

W listopadzie 2024 r., w 620. rocznicę wyprawy Andrzeja Ciołka do Hiszpanii, z inicjatywy dr. Krzysztofa Czubaszka, dyrektora Ursynowskiego Centrum Kultury „Alternatywy”, tablica na pomniku została wymieniona na nową^[4], zawierającą następujący tekst w języku polskim:

W roku 1404 Andrzej Ciołek, herbu własnego – syn wojewody mazowieckiego i właściciela wsi Kabaty Andrzeja Ciołka, późniejszy uczestnik bitwy pod Grunwaldem, pan na Żelechowie, podkomorzy i starosta sandomierski oraz starosta generalny wielkopolski – odbył podróż do dalekiej Hiszpanii, torując drogę wzajemnemu poznawaniu i przenikaniu kultur Europy

Pod tekstem umieszczone są trzy herby: miasta stołecznego Warszawy, dzielnicy Ursynów i rodu Ciołków.

Zobacz też

Droga św. Jakuba

Przypisy

↑ ^a ^b Krzysztof Czubaszek, „Pomnik Andrzeja Ciołka na Kabatach – nieścisły i wątpliwy”, „Rocznik Nadwiślańskiego Urzecza” 2021, t. IV, s. 69-77; Krzysztof Czubaszek, „Pomnik nieścisły i wątpliwy...”, tygodnik „Passa” nr 48, 2 grudnia 2021 r., s. 9.
↑ Głaz upamiętniający pielgrzymkę rycerza Andrzeja Ciołka. dzieje.pl. [dostęp 2021-12-31]. (pol.).
↑ Rycerz Andrzej Ciołek. ursynow.pl. [dostęp 2021-12-31]. (pol.).
↑ Przez 24 lata wprowadzała w błąd. Tablica historyczna na Kabatach wymieniona! portal Halo Ursynów [dostęp 2024-11-17]