Polska Organizacja Walki o Niepodległość powstała 6 września 1941 roku we współpracy z francuskim ruchem oporu. Jej misją był wywiad, sabotaż, druk i kolportaż podziemnych gazet w języku polskim oraz palenie prohitlerowskiej prasy i literatury niemieckiej. Według komunikatów przesłanych przez francuską sekcję BBC, zdolność organizacji do przyjęcia zrzutów spadochronowych obejmowała 60 lądowisk na południu Francji oraz 41 na północy i w centrum. W ten sposób zrzucano na spadochronach oficerów, broń, sprzęt radiowy i materiały wybuchowe[1][2].
W nocy z 22 na 23 lipca 1943 roku, kiedy do Francji zrzucono pułkownika Antoniego Zdrojewskiego ps. „Daniel”, narodziło się zbrojne ramię POWN. W 1943 roku organizacja liczyła 4000 członków[1][2].
Płk. Zdrojewski został mianowany komendantem Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość i stale pozostawał w bliskim kontakcie z generałem Marie Pierre Kœnigiem, naczelnym dowódcą Francuskich Sił Wewnętrznych (FFI). Stosunki pomiędzy Francuzami i Polakami, walczącymi ze wspólnym wrogiem, były bardzo przyjacielskie. We francuskim ruchu oporu, w ramach FFI, działały polskie kompanie. Bojowe sekcje POWN podejmowały transport i dostawę sprzętu oraz ludzi zrzucanych na spadochronach do miejsc przeznaczenia. Kobiety i młodzi harcerze pełnili misje łącznikowe, wywiadowcze, zajmowali się kolportażem podziemnych gazet, ulotek itd.[3] Jednostki wywiadowcze przekazały informacje o 182 wyrzutniach latających bomb V1 i rakiet V2, z których 162 zostały następnie zbombardowane przez samoloty alianckie[1][2]. Do zadań Sekcji Sabotażowej należało niszczenie linii telefonicznych i energetycznych, stawianie przeszkód na drogach, niszczenie lub przesuwanie znaków drogowych. Ich misją było także zachęcania lub ułatwianie dezercjiPolaków przymusowo wcielonych do Wehrmachtu lub Organizacji Todta, w wyniku czego 15 000 z nich zdezerterowało z niemieckiego wojska, a 10 000 uciekło z Organizacji Todta[1][2].
Po lądowaniu aliantów w Normandii jednostki polskiego ruchu oporu we Francji podjęły otwartą walkę z okupantem. Batalion „Lwów” walczył w Cantal i Corrèze, zaś batalion „Warszawa” brał udział w operacjach w Isère i Alpach. W lipcu 1944 roku, na miesiąc przed wyzwoleniem Isère, uczniowie i nauczyciele polskiego liceum w Villard-de-Lans wzięli udział w walkach z Niemcami u boku francuskiego ruchu oporu na płaskowyżu Vercors[4]. Spośród 27 Polaków zginęło 11 uczniów (w wieku od 16 do 19 lat), 2 nauczycieli i lekarz szkolny[1][2].
Jednostki POWN walczyły u boku FFI w departamentach Côte-d’Or, Jura i Saône et Loire. Po nawiązaniu kontaktu pomiędzy Narodową Radą Ruchu Oporu (CNR) a POWN grupy bojowe dowodzone przez płk. Zdrojewskiego zostały przyłączone do FFI na podstawie porozumienia z Lyonu z dnia 28 maja 1944 roku zawartego pomiędzy generałem Jacquesem Chabanem-Delmasem i pułkownikiem Antonim Zdrojewskim[1][2].
Kilkudziesięciu członków POWN uczestniczyło w walkach o Paryż latem 1944 roku[5].
Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej utworzyli na początku 1941 roku w Departamencie Nord-Pas-de-Calais dwie własne organizacje podziemne: Organizację S i Organizację Orzeł Biały. Obie organizacje miały na celu informowanie Polaków we Francji o rozwoju sytuacji militarnej i rozpowszechnianie idei oporu wobec Niemców. We Francji działały także inne jednostki złożone z polskich Żydów[1].
Przybycie POWN na górniczy obszar Nord-Pas-de-Calais doprowadziło do konfrontacji pomiędzy zwolennikami polskiego rządu na uchodźstwie a komunistami z MOI. W 1944 roku komunistyczne grupy oporu we Francji poparły tworzący się Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN), przeciwstawiając się tym samym organizacji podlegającej pod legalne polskie władze w Londynie[1][3].
