Pokój paryski (1763)

Pokój paryski 1763
Ilustracja
Ameryka Północna w 1750, przed wojną siedmioletnią; posiadłości:
  •      brytyjskie

  •      francuskie

  •      hiszpańskie

Data

10 lutego 1763

Miejsce

Paryż

Wynik

koniec wojny siedmioletniej (1756-1763)

Strony traktatu
 Wielka Brytania
 Królestwo Prus
 Portugalia
 Królestwo Francji
 Hiszpania
 Monarchia Habsburgów
 Imperium Rosyjskie
Przywódcy
John Russell César Gabriel de Choiseul-Praslin
Jerónimo Grimaldi

Pokój paryski – traktat pokojowy podpisany w Paryżu 10 lutego 1763 przez Wielką Brytanię, Francję i Hiszpanię. Traktat ten, razem z traktatem podpisanym 15 lutego w Hubertusburgu przez Prusy, Austrię i Saksonię, zakończył wojnę siedmioletnią (1756-1763).

Traktat potwierdził druzgocące zwycięstwo Wielkiej Brytanii nad Francją i Hiszpanią[1]. Postanowienia traktatu potwierdziły zajęcie przez Wielką Brytanię większości terytoriów imperium kolonialnego Francji, stworzonego w XVII i XVIII wieku. Zwycięstwo Wielkiej Brytanii polegało też na korzystnej zamianie Florydy (otrzymali ją Brytyjczycy) na Hawanę i udział w rozbiorze Luizjany, co doprowadziło do usunięcia hiszpańskiego rywala ze wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej i utworzenia wielkiej kolonii. W ten sposób kolonialne imperium brytyjskie objęło posiadłości pozaeuropejskie i władztwo mórz, co stało się podstawą supremacji Wielkiej Brytanii w skali globalnej[2][3]

Postanowienia dotyczące Ameryki Północnej

Francja utraciła niemal wszystkie swoje posiadłości w Ameryce Północnej.

  • Wielka Brytania przejęła tzw. Nową Francję, z wyjątkiem niewielkiego archipelagu Saint Pierre i Miquelon.
  • Pozostałą część francuskiego imperium kolonialnego w Ameryce Północnej – Luizjanę, podzielono między Wielką Brytanię a Hiszpanię. Hiszpania przejęła część kolonii na zachód od Missisipi oraz port Nowy Orlean, zaś Wielka Brytania uzyskała resztę Luizjany.
  • Hiszpania oddała na rzecz Brytyjczyków Florydę.

Postanowienia dotyczące Karaibów

Postanowienia dotyczące Afryki

Postanowienia dotyczące Europy

Postanowienia dotyczące Indii

  • W Indiach Francja musiała oddać wszystkie miasta i twierdze zajęte po 1749.

Przypisy

  1. Historia uczy nas, że niemal zawsze dochodziło do konfrontacji pomiędzy mocarstwem starym a nowym. Wystarczy przypomnieć chociażby rywalizację pomiędzy Francją i Wielką Brytanią, która znalazła jedno ze swoich rozstrzygnięć na polach bitew XVIII-wiecznej wojny siedmioletniej https://web.archive.org/web/20160306104626/http://www.konserwatyzm.pl/artykul/2431/klotnie-w-chimerykanskiej-rodzinie Stanisław A. Niewiński Kłótnie w „chimerykańskiej” rodzinie.
  2. „Wojna 7-letnia dała Anglii absolutną przewagę na morzu, jej flota dominowała na Oceanach Atlantyckim i Indyjskim (…) Powstało pierwsze kolonialne imperium brytyjskie obejmujące bezgraniczne posiadłości europejskie i władztwo mórz. Zasada równowagi sił w stosunkach europejskich, zapewniła Anglii hegemonię w świecie(..) godziła przede wszystkim we Francję – pokonanego, lecz zawsze jeszcze groźnego przeciwnika i rywala na szlakach morskich” Z.Libiszowska: Thomas Jefferson. Ossolineum, 1984 s. 25.
  3. https://web.archive.org/web/20200218105719/http://wesulm.bravehost.com/history/sp_armada.htm Wes’s Spanish Armada Page: History, Highlights, Myths, and Muddles Top 10 myths and muddles about the Spanish Armada.