Pokój paryski – traktat pokojowy podpisany w Paryżu 10 lutego 1763 przez Wielką Brytanię, Francję i Hiszpanię. Traktat ten, razem z traktatem podpisanym 15 lutego w Hubertusburgu przez Prusy, Austrię i Saksonię, zakończył wojnę siedmioletnią (1756-1763).
Traktat potwierdził druzgocące zwycięstwo Wielkiej Brytanii nad Francją i Hiszpanią[1]. Postanowienia traktatu potwierdziły zajęcie przez Wielką Brytanię większości terytoriów imperium kolonialnego Francji, stworzonego w XVII i XVIII wieku. Zwycięstwo Wielkiej Brytanii polegało też na korzystnej zamianie Florydy (otrzymali ją Brytyjczycy) na Hawanę i udział w rozbiorze Luizjany, co doprowadziło do usunięcia hiszpańskiego rywala ze wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej i utworzenia wielkiej kolonii. W ten sposób kolonialne imperium brytyjskie objęło posiadłości pozaeuropejskie i władztwo mórz, co stało się podstawą supremacji Wielkiej Brytanii w skali globalnej[2][3]
Postanowienia dotyczące Ameryki Północnej
Francja utraciła niemal wszystkie swoje posiadłości w Ameryce Północnej.
- Wielka Brytania przejęła tzw. Nową Francję, z wyjątkiem niewielkiego archipelagu Saint Pierre i Miquelon.
- Pozostałą część francuskiego imperium kolonialnego w Ameryce Północnej – Luizjanę, podzielono między Wielką Brytanię a Hiszpanię. Hiszpania przejęła część kolonii na zachód od Missisipi oraz port Nowy Orlean, zaś Wielka Brytania uzyskała resztę Luizjany.
- Hiszpania oddała na rzecz Brytyjczyków Florydę.
Postanowienia dotyczące Karaibów
Postanowienia dotyczące Afryki
Postanowienia dotyczące Europy
Postanowienia dotyczące Indii
- W Indiach Francja musiała oddać wszystkie miasta i twierdze zajęte po 1749.
Przypisy
- ↑ Historia uczy nas, że niemal zawsze dochodziło do konfrontacji pomiędzy mocarstwem starym a nowym. Wystarczy przypomnieć chociażby rywalizację pomiędzy Francją i Wielką Brytanią, która znalazła jedno ze swoich rozstrzygnięć na polach bitew XVIII-wiecznej wojny siedmioletniej https://web.archive.org/web/20160306104626/http://www.konserwatyzm.pl/artykul/2431/klotnie-w-chimerykanskiej-rodzinie Stanisław A. Niewiński Kłótnie w „chimerykańskiej” rodzinie.
- ↑ „Wojna 7-letnia dała Anglii absolutną przewagę na morzu, jej flota dominowała na Oceanach Atlantyckim i Indyjskim (…) Powstało pierwsze kolonialne imperium brytyjskie obejmujące bezgraniczne posiadłości europejskie i władztwo mórz. Zasada równowagi sił w stosunkach europejskich, zapewniła Anglii hegemonię w świecie(..) godziła przede wszystkim we Francję – pokonanego, lecz zawsze jeszcze groźnego przeciwnika i rywala na szlakach morskich” Z.Libiszowska: Thomas Jefferson. Ossolineum, 1984 s. 25.
- ↑ https://web.archive.org/web/20200218105719/http://wesulm.bravehost.com/history/sp_armada.htm Wes’s Spanish Armada Page: History, Highlights, Myths, and Muddles Top 10 myths and muddles about the Spanish Armada.