Pieńsk – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Pieńsk z siedzibą GRN w Pieńsku (wówczas wsi, nie wchodzącej w skład gromady) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie zgorzeleckim w woj. wrocławskim, na mocy uchwały nr 34/54 WRN we Wrocławiu z dnia 2 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Bielawa Dolna, Stojanów i Lasów oraz część lasów państwowych będąca w administracji nadleśnictw Pieńsk i Jeleniec – ze zniesionej gminy Pieńsk w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 9 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
31 grudnia 1961 do gromady Pieńsk włączono wieś Dłużyna Dolna ze zniesionej gromady Dłużyna Dolna w tymże powiecie[8].
31 grudnia 1961, na mocy uchwały nr 20 WRN we Wrocławiu z 6 października 1961, do gromady Pieńsk miano też włączyć wieś Żarki Średnie ze zniesionej gromady Żarska Wieś w tymże powiecie[9]. Mimo opublikowania uchwały w Dzienniku WRN z 20 grudnia 1961, Rada Ministrów uchwałą nr 510/61 z 28 listopada 1961 odmówiła zatwierdzenia aktualnego punktu uchwały WRN, przez co do zmiany tej nie doszło[10].
1 stycznia 1960 do gromady Pieńsk włączono wieś Żarka ze zniesionej gromady Żarki w tymże powiecie[11].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. 1 stycznia 1973 w powiecie zgorzeleckim reaktywowano gminę Pieńsk[13].
Uwaga: W 1954 roku w powiecie zgorzeleckim funkcjonowały dwie jednostki o nazwie gromada Pieńsk – drugą była gromada Pieńsk.
Przypisy
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 34/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 2 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu zgorzeleckiego; w ramach Zarządzenia nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 2 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 9, Poz. 71)
- ↑ Uchwała Nr 141/XLI/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Zgorzelcu z dnia 1 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 9 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 69)
- ↑ Uchwała Nr 20 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 6 października 1961 r. w sprawie zniesienia, łączenia, tworzenia, zmiany granic oraz przeniesienia siedzib niektórych gromad w województwie wrocławskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 51), zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 510/61 z dnia 28 listopada 1961 r. w sprawie zatwierdzenia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu w przedmiocie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 52)
- ↑ Uchwała Nr 20 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 6 października 1961 r. w sprawie zniesienia, łączenia, tworzenia, zmiany granic oraz przeniesienia siedzib niektórych gromad w województwie wrocławskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 51)
- ↑ Uchwała Rady Ministrów Nr 510/61 z dnia 28 listopada 1961 r. w sprawie zatwierdzenia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu w przedmiocie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 52)
- ↑ Uchwała Nr 25 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 sierpnia 1959 r. w sprawie zniesienia, utworzenia, zmiany granic oraz przeniesienia siedzib niektórych gromad w województwie wrocławskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 30 grudnia 1959 r., Nr. 8, Poz. 34), zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 458/59 z dnia 27 listopada 1959 r. w sprawie zatwierdzenia uchwał Wojewódzkich Rad Narodowych w Białymstoku, Koszalinie, Poznaniu i Wrocławiu w przedmiocie połączenia, zniesienia i utworzenia niektórych gromad
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- ↑ Uchwała Nr XIX/109/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 13 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie wrocławskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 15 grudnia 1972 r., Nr 8, Poz. 165)
