Pektu-san

Pektu-san
백두산
Ilustracja
Państwo

 Chiny
 Korea Północna

Położenie

Samjiyŏn, Fusong, Antu, Korea Północna

Pasmo

Góry Wschodniomandżurskie

Wysokość

2744 m n.p.m.

Wybitność

2593 m

Dane wulkanu
Rok erupcji

946, 1668, 1772, 1898, 1903[1]

Typ wulkanu

stratowulkan

Położenie na mapie Korei Północnej
Mapa konturowa Korei Północnej, u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pektu-san”
Ziemia42°00′20″N 128°03′19″E/42,005556 128,055278
Multimedia w Wikimedia Commons

Pektu-san[2] (kor. 백두산, Paektu-san; chiń. upr. 长白山; chiń. trad. 長白山; pinyin Chángbái Shān lub chiń. upr. 白头山; chiń. trad. 白頭山; pinyin Báitóu Shān) – szczyt wulkaniczny w pasmie Gór Wschodniomandżurskich na granicy Chin i Korei Północnej, będący najwyższym szczytem Gór Wschodniomandżurskich i najwyższym punktem Korei Północnej[3]. Jest to także najwyższe wzniesienie Półwyspu Koreańskiego oraz Mandżurii.

Ostatnia odnotowana erupcja miała miejsce w 1903 roku[1]. W kalderze znajduje się Jezioro Niebiańskie (kor. 천지, Ch'ŏnji; chiń. 天池; pinyin Tiānchí).

Erupcja Milenijna

Jezioro Niebiańskie

Największa erupcja Pektu-san, tzw. milenijna, miała miejsce w 946 roku[1][4], będąc jedną z największych w historii. Według ocen wulkanologów, w wyniku eksplozji do atmosfery zostało uwolnione około 45 megaton siarki[5]. Mimo że wybuch był znacznie większy niż te powodujące globalne zmiany, jak erupcja wulkanu Tambora, który był przyczyną roku bez lata, skutki erupcji Pektu-san były odczuwane jedynie na terenie Półwyspu Koreańskiego i Mandżurii[4].

W kulturze i propagandzie

Koreańczycy na szczycie Pektu-san

W koreańskiej kulturze góra Pektu jest nieraz nazywana świętą górą i symbolem ducha narodu (podobnie jak Fudżi dla Japończyków), ze względu na jej obecność w wielu mitach i legendach o powstaniu świata i cywilizacji koreańskiej[6].

Według oficjalnych północnokoreańskich biografii, w pobliżu góry Pektu-san w obozie partyzanckim miał się urodzić 16 lutego 1942 Kim Dzong Il, były przywódca Korei Północnej[7][8]. Według zachodnich autorów przyszedł on na świat we wsi Wiatskoje k. Chabarowska w ZSRR, niemniej to właśnie góra Pektu jest częstym północnokoreańskim motywem propagandowym.

Do góry Pektu odnoszą się zarówno Hymn Korei Północnej, jak i Hymn Korei Południowej.

Ponadto nazwę Baekdu w 2019 roku otrzymała gwiazda 8 Ursae Minoris w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Changbaishan. volcano.si.edu. [dostęp 2020-07-25]. (ang.).
  2. ↑ Polski egzonim uchwalony na XXVIII posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych.
  3. ↑ Pektu-san, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-03-17].
  4. ↑ a b Clive Oppenheimer i inni, Multi-proxy dating the ‘Millennium Eruption’ of Changbaishan to late 946 CE, „Quaternary Science Reviews”, 158, 2017, s. 164–171, DOI: 10.1016/j.quascirev.2016.12.024 (ang.).
  5. ↑ North Korea's 'millennium eruption' flooded the skies with sulfur, but left little climate trace [online], Science (ang.).
  6. ↑ Halina Ogarek-Czoj: Mitologia Korei. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1988. ISBN 83-221-0404-9.
  7. ↑ Biography of the Dear Leader Kim Jong Il. Korea-dpr.com. [dostęp 2008-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-12)]. (ang.).
  8. ↑ Kim Jong Il - Short Biography [online] [dostęp 2011-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-12].

Linki zewnętrzne