Pępawa makolistna

Pępawa makolistna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

pępawa

Gatunek

pępawa makolistna

Nazwa systematyczna
Crepis foetida subsp. rhoeadifolia (M.Bieb.) Čelak.
190 1871

Pępawa makolistna (Crepis foetida subsp. rhoeadifolia (M.Bieb.) Čelak.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w Eurazji[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie we wschodniej oraz południowo-zachodniej części kraju[4][5].

Morfologia

Łodyga
Rozgałęziona, w górnej części sztywno i niegruczołowato owłosiona, o wysokości 20–50 cm.
Liście
Pierzastosieczne lub pierzastodzielne, miękko owłosione. Liście odziomkowe ogonkowe, liście łodygowe - siedzące, z uszkowatą nasadą.
Kwiaty
Cytrynowożółte, zebrane w zwisające przed zakwitnieniem koszyczki. Kwiaty zewnętrzne czerwono kreskowane od spodu. Puch kielichowy śnieżnobiały, giętki, wystający z okrywy. Zewnętrzne listki okrywy o szerokości 1–1,5 mm. Szyjki słupka żółte.
Owoc
Dziesięciożeberkowe niełupki o długości 5–17 mm. Środkowe niełupki z długim dzióbkiem[4][6].

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Kwitnie od lipca do sierpnia. Rośnie na przydrożach, murawach kserotermicznych i nieużytkach. Liczba chromosomów 2n = 10[4]. Gatunek charakterystyczny zespołu Dauco carotae-Crepidetum rhoeadifoliae[7].

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii DD (stopień zagrożenia nie może być określony)[8].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-11-27] (ang.).
  3. Crepis foetida subsp. rhoeadifolia na GRIN. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
  4. a b c Rutkowski Lucjan: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001. ISBN 978-83-61191-72-8.
  6. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  7. Sylwia Nowak, Arkadiusz Nowak. The role of rock mining for maintaining Dauco carotae-Crepidetum rhoeadifoliae Hejný et Grüll in Hejný et al. 1979 — a new to Poland plant association. „Open Life Sciences”. 8 (8), 2013. DOI: 10.2478/s11535-013-0185-2. [dostęp 2017-11-27]. (ang.). 
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.